Nổi hạch ở nách sau khi tiêm vacxin lao là hiện tượng hầu hết các trẻ đều gặp phải, điều này khiến các bố mẹ rất lo lắng. Trong bài viết này, hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu cách chăm sóc và xử lý khi trẻ gặp tình trạng này nhé!
Menu xem nhanh:
1. Các phản ứng thường gặp sau khi trẻ tiêm vacxin phòng lao
Sau tiêm BCG, có thể xuất hiện các phản ứng nhẹ sau tiêm để đối phó với dị vật xâm nhập vào cơ thể, bao gồm:
– Tại chỗ tiêm: Sưng đau, nóng đỏ
– Toàn thân: Trẻ có thể bị sốt nhẹ, bỏ bú hoặc bú kém, quấy khóc, nhưng thường sẽ hết sau một hoặc hai ngày.
– Áp xe: Hiện tượng này có thể xảy ra, bao gồm nhiễm trùng và mưng mủ ở các vị trí khác nhau.
Tương tự các vắc xin khác, vắc xin lao cũng có thể gây ra một số phản ứng tại chỗ và toàn thân sau tiêm
Tuy nhiên, chỉ khoảng 1/1.000.000 trường hợp tiêm BCG mới gây ra nhiễm lao, thường xảy ra ở trẻ mắc HIV hoặc có miễn dịch yếu.
– Có hiện tượng viêm hạch bạch huyết (nổi hạch nách).
– Phản ứng nặng với thuốc rất hiếm gặp.
2. Tại sao trẻ lại nổi hạch ở nách sau khi tiêm vacxin lao?
Sau khi tiêm, vacxin vào da sẽ di chuyển đến các tế bào bạch huyết ở gần đó (như nách, vai, sau vai…) trong cơ thể để kích hoạt miễn dịch khiến cho hạch bạch huyết lớn lên. Hạch bạch huyết chỉ phát triển ở bên được tiêm, thường là ở bên trái.
BCG được coi là loại vacxin an toàn với tỷ lệ phản ứng bất lợi khá thấp. Phần lớn các phản ứng này xảy ra tại vị trí tiêm, sau đó có thể gây viêm hạch bạch huyết vùng sau khi tiêm BCG, các điểm đặc trưng bao gồm:
– Hạch phát triển trong khoảng thời gian từ 2 tuần đến 6 tháng sau tiêm chủng.
– Trẻ dưới 2 tuổi thường gặp phản ứng này.
– Trẻ không có sốt hoặc triệu chứng toàn thân khác.
– Hạch không đau khi bị áp lực lên bề mặt.
– Đôi khi, hạch có thể xuất hiện ở cổ hoặc vùng thượng đòn.
– Hạch có hình dạng tròn, bề mặt mịn và cảm giác không đau.
Bố mẹ cần nắm các đặc điểm này để phân biệt được hạch phản ứng sau khi tiêm phòng lao và hạch do bệnh lý để có cách xử lý phù hợp.
3. Các lưu ý bố mẹ cần nắm khi trẻ nổi hạch ở nách sau khi tiêm phòng lao
3.1 Xác định loại hạch mà trẻ đang gặp phải
Sau khi tiêm vacxin lao, hạch viêm thường xuất hiện dưới 2 dạng khác nhau, đó là hạch mưng mủ và hạch không mưng mủ.
– Với hạch không mưng mủ, chúng thường không gắn vào da, không gây thay đổi màu sắc da xung quanh hạch. Hầu hết trường hợp như vậy sẽ tự giảm kích thước và không gây ra bất kỳ vết thương hay biến chứng nào sau vài tuần.
Hầu hết viêm hạch bạch huyết sau tiêm vắc xin phòng lao là một hạch lành tính.
– Một số trường hợp, hạch viêm có thể phát triển nhanh chóng thành dạng mưng mủ lớn, tụ mủ bên trong và biểu hiện bằng dấu phập phồng, màu đỏ, và sưng to ở vùng da trên hạch. Nếu không được điều trị kịp thời, hạch mưng mủ có thể tự vỡ, tạo ra một vết thương và để lại sẹo xấu, kéo dài thời gian lành vết thương trong nhiều tháng.
Kích thước và vị trí của hạch có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp. Có trường hợp hạch nhỏ hoặc lớn, chiếm hết vùng nách hoặc vùng thượng đòn. Đối với những hạch không mưng mủ và chỉ cần quan sát, chúng có thể teo dần khi trẻ lớn lên. Trong trường hợp hạch tụ mủ nhưng kích thước nhỏ, chúng có thể tự vỡ. Khi điều này xảy ra, trẻ cần được chăm sóc cẩn thận để đảm bảo vệ sinh sạch sẽ để tránh nhiễm trùng, và vết thương thường sẽ lành sau khoảng 2-3 tuần.
3.2 Cách xử lý khi trẻ nổi hạch mưng mủ
Có hai phương pháp chính để điều trị tình trạng này:
– Chích để loại bỏ mủ và tổ chức hạch hoại tử. Đây là một phương pháp được khuyến nghị, sau khi chích, việc vệ sinh và thay băng hàng ngày là cần thiết. Sau khi tiến hành chích, cần sử dụng kháng sinh uống để ngăn ngừa sự tái nhiễm khuẩn. Quá trình thay băng sau khi chích có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần để loại bỏ mủ và tổ chức hạch hoại tử hoàn toàn.
– Phẫu thuật loại bỏ hạch viêm. Đây là phương pháp điều trị cuối cùng và thường chỉ được xem xét khi chích nhiều lần không thành công (thường trên 2 lần), khi hạch viêm phát triển nhiều xoang bên trong, hoặc khi tình trạng viêm hạch kéo dài từ 6-9 tháng, kích thước lớn hơn 3 cm, hoặc khi có những dấu hiệu nghi ngờ về tổn thương hạch. Kháng sinh cũng nên được sử dụng trước và sau khi phẫu thuật để ngăn ngừa sự nhiễm trùng.
3.3 Những điều bố mẹ không nên làm khi trẻ nổi hạch ở nách sau tiêm phòng lao
Nếu phát hiện thấy các hạch sưng lên quanh vùng tiêm ngừa lao ở trẻ, có kích thước lớn và nổi mủ, hãy hết sức cẩn trọng và không tự mổ hoặc sử dụng biện pháp tại nhà như đắp lá hoặc thuốc. Thay vào đó, bạn nên đưa con đến thăm bác sĩ chuyên khoa Ngoại – Nhi để được kiểm tra và tư vấn về phương pháp điều trị thích hợp.
Bố mẹ cần theo dõi sát sao trẻ để kịp thời phát hiện các biểu hiện bất thường
– Cần lưu ý rằng việc sử dụng kháng sinh không được khuyến nghị để điều trị hạch do tiêm ngừa lao. Chỉ khi có nhiễm trùng bởi các loại vi khuẩn khác như tụ cầu hoặc liên cầu, mới cần sử dụng kháng sinh.
– Không nên tự mổ hoặc rạch dẫn hạch để thải mủ, không tự ý dùng thuốc hay đắp các loại lá vì có thể gây chậm quá trình lành vết thương, kéo dài thời gian chảy mủ, gây sẹo thậm chí nhiễm trùng.
– Việc phải cắt bỏ hạch thông qua phẫu thuật là một quyết định phải cân nhắc. Nếu đã thử hai lần điều trị bằng phương pháp chọc hút mủ mà không thành công, thì mới nên xem xét phẫu thuật. Tuy nhiên, bố mẹ cần hiểu rằng phẫu thuật có nguy cơ liên quan đến gây mê và có thể dẫn đến biến chứng.
Mặc dù có trường hợp trẻ có thể gặp phản ứng phụ như nổi hạch sau khi tiêm ngừa lao, nhưng lợi ích của vaccine vẫn vô cùng lớn. Vì vậy, bố mẹ vẫn cần đưa trẻ đi tiêm ngừa vacxin lao để bảo vệ sức khỏe của họ.
Dưới đây là các thông tin về việc trẻ nổi hạch ở nách sau khi tiêm vacxin lao. Đây là một hiện tượng tự nhiên của cơ thể và bố mẹ không cần phải lo lắng quá mức. Tuy nhiên, khi trẻ bị nổi hạch, bố mẹ nên theo dõi tình hình để có thể đáp ứng kịp thời và xử lý những tình huống đặc biệt hoặc dấu hiệu không bình thường.
