Viêm xoang mạn tính là bệnh lý phức tạp của đường hô hấp trên, gây ra nhiều khó khăn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Việc hiểu rõ về bệnh viêm xoang mạn tính và có phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp kiểm soát hiệu quả các triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Menu xem nhanh:
1. Nhận diện và đặc điểm bệnh lý
1.1. Khái niệm
Xoang là các hốc trống nằm trong xương mặt, được lót bởi một lớp niêm mạc mỏng và thông với hốc mũi qua các lỗ thông tự nhiên. Khi niêm mạc này bị viêm nhiễm kéo dài trên 12 tuần, chúng ta có thể xác định đó là tình trạng viêm xoang mạn tính. Quá trình viêm kéo dài khiến niêm mạc xoang dày lên, các lỗ thông tự nhiên bị hẹp hoặc tắc nghẽn, dẫn đến tình trạng ứ đọng dịch tiết và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Tình trạng này gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, làm giảm khả năng hô hấp, gây đau nhức và cảm giác khó chịu kéo dài.
Minh họa về hình ảnh viêm xoang
Viêm xoang mạn tính thường phát triển từ viêm xoang cấp tính không được điều trị triệt để, hoặc do những yếu tố khác như dị ứng, nhiễm trùng dai dẳng, hoặc sự bất thường về cấu trúc mũi. Hiểu rõ nguyên nhân là bước cần thiết để kiểm soát và điều trị hiệu quả.
1.2. Nguyên nhân viêm xoang mạn
Có nhiều yếu tố có thể dẫn đến tình trạng viêm xoang mạn tính.
1.2.1. Nhiễm trùng kéo dài
Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể làm cho niêm mạc xoang bị viêm và sưng tấy trong thời gian dài. Nếu không được điều trị kịp thời hoặc điều trị không đúng cách, tình trạng viêm nhiễm có thể trở thành mạn tính, làm tắc nghẽn các lỗ thông xoang và cản trở quá trình dẫn lưu dịch nhầy.
1.2.2. Dị ứng và kích ứng môi trường
Những người có cơ địa dị ứng thường dễ mắc bệnh viêm xoang mạn tính hơn do niêm mạc mũi dễ bị viêm khi tiếp xúc với các tác nhân như bụi, phấn hoa, lông động vật hoặc hóa chất độc hại. Môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá và điều kiện làm việc khắc nghiệt cũng là yếu tố góp phần làm bệnh kéo dài.
1.2.3. Bất thường về cấu trúc mũi
Một số người có vách ngăn mũi bị lệch, polyp mũi hoặc sự phát triển bất thường của mô mềm bên trong mũi có thể làm cản trở quá trình lưu thông khí và dịch nhầy, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi và gây viêm xoang kéo dài.
1.2.4. Hệ miễn dịch suy yếu
Những người có hệ miễn dịch kém, chẳng hạn như bệnh nhân tiểu đường, HIV/AIDS hoặc những người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch kéo dài, thường có nguy cơ cao mắc viêm xoang mạn tính do cơ thể không đủ khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh.
2. Dấu hiệu nhận biết
Triệu chứng của viêm xoang mạn tính thường không quá dữ dội như viêm xoang cấp tính nhưng lại kéo dài và gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày.
2.1. Nghẹt mũi kéo dài
Một trong những triệu chứng điển hình nhất là nghẹt mũi kéo dài, gây khó thở và khiến người bệnh phải thở bằng miệng. Tình trạng này thường không thuyên giảm dù sử dụng thuốc nhỏ mũi thông thường.
Nghẹt mũi là dấu hiệu điển hình khi bị viêm xoang mạn tính
2.2. Đau và áp lực vùng xoang khi bị bệnh viêm xoang mạn tính
Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc căng tức ở vùng trán, quanh mắt, hai bên má hoặc vùng mũi. Cơn đau có thể nặng hơn khi cúi đầu hoặc thay đổi tư thế.
2.3. Chảy dịch mũi và ho kéo dài
Dịch mũi có thể có màu vàng hoặc xanh, chảy xuống họng gây kích ứng và dẫn đến ho kéo dài, đặc biệt vào ban đêm. Nếu dịch có mùi hôi, đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nặng.
2.4. Mất khứu giác và vị giác
Viêm xoang mạn tính có thể làm giảm hoặc mất hoàn toàn khứu giác, ảnh hưởng đến khả năng nhận biết mùi vị, gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống thường ngày.
Nhìn chung, người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng kéo dài và dai dẳng như nghẹt mũi, chảy mũi đục, đau nhức vùng mặt, giảm khứu giác. Đặc biệt, các triệu chứng này thường nặng lên vào buổi sáng và khi thời tiết thay đổi. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này giúp người bệnh có thể tiếp cận điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra như viêm màng não, áp xe não, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang, các biến chứng về mắt,…
3. Phương pháp điều trị bệnh
3.1. Điều trị nội khoa chữa bệnh viêm xoang mạn tính
Phương pháp điều trị nội khoa chủ yếu nhằm kiểm soát viêm và cải thiện các triệu chứng bằng cách:
– Sử dụng thuốc kháng sinh (trong trường hợp người bệnh nhiễm khuẩn)
– Dùng thuốc chống viêm và thuốc co mạch để giảm sưng tấy
– Xịt mũi chứa corticosteroid giúp người bệnh có thể giảm viêm và làm thông thoáng đường mũi
– Sử dụng dung dịch rửa mũi bằng nước muối sinh lý để làm sạch xoang
3.2. Phẫu thuật khi cần thiết
Trong trường hợp bệnh không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật:
– Phẫu thuật nội soi thông xoang
– Loại bỏ polyp mũi
– Chỉnh hình vách ngăn mũi
Phẫu thuật thường mang lại hiệu quả cao nhưng cần được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín để đảm bảo an toàn.
Phẫu thuật nội soi mũi xoang điều trị viêm xoang mạn tính tại TCI
3.3. Thay đổi lối sống và phòng ngừa viêm xoang mạn
Người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, tăng cường sức đề kháng và hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích để ngăn ngừa bệnh tái phát:
– Tránh khói bụi, ô nhiễm và hóa chất độc hại
– Giữ ấm cơ thể
– Uống đủ nước để giúp dịch nhầy lưu thông tốt hơn
– Điều trị triệt để các bệnh liên quan như viêm mũi dị ứng
Có thể nói, bệnh viêm xoang mạn tính là bệnh lý phức tạp, cần được phát hiện sớm và điều trị đúng cách theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để tránh các biến chứng nguy hiểm. Việc kết hợp giữa điều trị tích cực và thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, nâng cao chất lượng cuộc sống. Do đó, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh để đạt được kết quả điều trị tốt nhất.
