Bệnh nhân hắc võng mạc trung tâm thanh dịch thường bị hạn chế tầm nhìn. Tuy nhiên, tình trạng hạn chế tầm nhìn này là ngắn hạn hay dài hạn, bệnh lý hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là ác tính hay lành tính? Vấn đề này, Thu Cúc TCI xin được chia sẻ với bạn trong bài viết sau, đừng bỏ lỡ bạn nhé!
Menu xem nhanh:
1. Khái niệm
Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là bệnh lý nhãn khoa mà trong đó, bệnh nhân bị rối loạn vận hàng rào máu võng mạc. Khi mắc hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, ngay bên dưới trung tâm võng mạc bệnh nhân, có tích tụ một bọng thanh dịch.
Bên dưới võng mạc bệnh nhân hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có một bọng thanh dịch.
2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
2.1. Nguyên nhân
Ở thời điểm hiện tại, ngay cả những chuyên gia nhãn khoa đầu ngành cũng chưa thể đưa ra kết luận chính xác về nguyên nhân phát sinh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch. Tất cả những gì mà chúng ta có là 2 giả thuyết khởi phát bệnh lý này. 2 giả thuyết đó là:
– Thuyết gây bệnh do Hormon: Theo thuyết này, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch phát sinh do tăng sinh cortisol nội sinh hoặc lạm dụng cortisol ngoại sinh. Sự tăng sinh cortisol nội sinh hoặc lạm dụng cortisol ngoại sinh làm rối loạn đông máu, hủy hoại màng Bruch và hàng rào RPE, làm hoạt động vận chuyển nước và ion qua chúng bị ảnh hưởng.
– Thuyết gây bệnh do H.pylori: Theo thuyết này, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch cũng phát sinh do rối loạn đông máu. Nhưng tình trạng rối loạn đông máu không hình thành do tăng sinh cortisol nội sinh hay lạm dụng cortisol ngoại sinh mà hình thành do vi khuẩn.
2.2. Yếu tố nguy cơ
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hắc võng mạc trung tâm thanh dịch tập trung nhiều ở những đối tượng sở hữu các đặc điểm sau: Nam giới; trên 20 tuổi; thuộc chủng da vàng (người Châu Á); tâm lý yếu; cơ địa đặc biệt; có một số thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, như hút thuốc lá, uống rượu bia,…; gia đình có bệnh sử hắc võng mạc trung tâm thanh dịch; rối loạn miễn dịch;…
Nếu bạn có những vấn đề trên, nguy cơ bạn mắc hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là cao hơn so với bình thường.
3. Nhận biết
Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch làm hạn chế tầm nhìn của bệnh nhân, theo nhiều cách. Cụ thể, nó có thể khiến bệnh nhân nhìn thấy vùng đen trước mắt (ám điểm trung tâm tương đối) và/hoặc nhìn thấy vật thể biến dạng (méo, cong, nhỏ hơn so với kích thước thực tế) và/hoặc nhìn thấy màu sắc thay đổi (đặc biệt là đối với các màu nhạt và sáng). Ngoài hạn chế tầm nhìn, bệnh nhân hắc võng mạc trung tâm thanh dịch còn có thể bị đau đầu và nhức mắt âm ỉ hoặc dữ dội. Đó là những dấu hiệu điển hình của hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, bạn có thể sử dụng chúng để nhận biết bệnh lý nhãn khoa này.
Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch còn có thể khiến bệnh nhân bị đau đầu.
4. Giải đáp: Hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có nguy hiểm không?
Về bản chất, có thể khẳng định hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là một bệnh lý nhãn khoa không quá nguy hiểm. Bệnh lý nhãn khoa này thường tự khỏi trong 4 – 6 tháng. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là hắc võng mạc trung tâm thanh dịch hoàn toàn vô hại. Thực tế, vẫn tồn tại một số trường hợp hắc võng mạc trung tâm thanh dịch tái phát nhiều lần rồi tiến triển đến mạn tính, làm bệnh nhân teo võng mạc, suy giảm một hoặc toàn phần thị lực vĩnh viễn.
5. Chẩn đoán và điều trị
Mặc dù hắc võng mạc trung tâm thanh dịch trong nhiều trường hợp có thể biến mất mà không cần can thiệp, bạn vẫn nên chủ động thăm khám và điều trị bệnh lý nhãn khoa này với chuyên gia để cải thiện nhanh chóng chất lượng cuộc sống.
5.1. Chẩn đoán
Tại các cơ sở y tế chuyên khoa mắt, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch chủ yếu được chẩn đoán xác định bằng soi đáy mắt và máy sinh hiển vi. Cụ thể:
– Qua soi đáy mắt, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch biểu hiện như sau: Hoàng điểm sẫm màu; ánh sáng trung tâm giảm hoặc tiêu biến hoàn toàn; vùng tổn thương ở võng mạc nhô cao; bờ phản sáng là một phần vòng tròn hoặc cả vòng tròn. Nếu hắc võng mạc trung tâm thanh dịch đã được 3 tuần tuổi, vùng tổn thương ở võng mạc có thể xuất hiện rải rác cặn vàng, tròn, nhỏ như đầu kim.
– Qua máy sinh hiển vi, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch biểu hiện như sau: Trường hợp bệnh dưới 3 tuần tuổi, võng mạc bị phân hóa thành 2 phần, phần trong có mạch máu lồi về phía buồng dịch kính và phần ngoài là lớp biểu mô sắc tố, giữa phần trong và phần ngoài là bọng thanh dịch. Trường hợp bệnh trên 3 tuần tuổi, võng mạc xuất hiện cặn như đã được mô tả phía trên.
5.2. Điều trị
Thực tế, điều trị triệt để hắc võng mạc trung tâm thanh dịch ở thời điểm hiện tại là chưa thể, do chúng ta chưa thể xác định chính xác nguyên nhân khởi phát bệnh lý nhãn khoa này. Vậy điều trị hắc võng mạc trung tâm thanh dịch ở đây là điều trị cái gì? Điều trị hắc võng mạc trung tâm thanh dịch về cơ bản là thực hiện các biện pháp: Hạn chế bệnh lý nhãn khoa này phát triển và hỗ trợ cơ thể bệnh nhân tự thân phục hồi.
5.2.1. Hạn chế hắc võng mạc trung tâm thanh dịch phát triển
Để hạn chế sự phát triển của hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, bệnh nhân cần:
– Giảm hoặc dừng sử dụng cortisol dưới mọi hình thức: Tiêm, uống, nhỏ, bôi, khí dung,…
– Tránh các thuốc kích thích như: Sildenafil hay Ecstasy và các thuốc kích thích khác.
5.2.2. Hỗ trợ bệnh nhân hắc võng mạc trung tâm thanh dịch tự thân phục hồi
Để hỗ trợ bệnh nhân hắc võng mạc trung tâm thanh dịch phục hồi tự thân, chuyên gian nhãn khoa có thể chỉ định:
– Quang đông – laser lấp điểm rò rỉ cách hoàng điểm 2 đường kính gai thị: Nhiều chuyên gia nhãn khoa đã thừa nhận hiệu quả của phương pháp này. Tuy nhiên, quang đông – laser là phương pháp tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng. Được chỉ định phương pháp thường là những bệnh nhân hắc võng mạc trung tâm thanh dịch nặng.
– Dùng thuốc giãn mạch, giảm phù nề,…
Để hỗ trợ phục hồi hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, dùng thuốc giãn mạch, giảm phù nề.
Phía trên là một số thông tin cơ bản về bệnh lý hắc võng mạc trung tâm thanh dịch. Để biết thêm thông tin chuyên sâu về bệnh lý nhãn khoa này, liên hệ ngay Thu Cúc TCI, bạn nhé!
