Xơ gan cổ trướng là một bệnh lý rất nguy hiểm tới tính mạng của chúng ta. Bệnh xuất hiện khi các tế bào gan bị phá hủy nặng nề, các chức năng gan không còn hoạt động khỏe mạnh như trước. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ tiến triển thành ung thư gan, thậm chí có thể gây tử vong trong thời gian ngắn. Vì thế, mỗi chúng ta cần có ý thức tự phòng ngừa căn bệnh này thông qua những kiến thức sau.
Menu xem nhanh:
1. Xơ gan cổ trướng là gì?
Đây là một trong các bệnh lý suy giảm chức năng của gan. Đồng thời cũng chính là xơ gan mất bù, giai đoạn cuối của bệnh lý xơ gan. Bệnh này xuất hiện làm suy giảm nghiêm trọng chức năng của gan, làm gan mất đi khả năng đào thải độc tố và phục hồi chức năng của chúng.
Khi dịch tích lũy quá nhiều ở ổ bụng gây ra tình trạng phình to tại ổ bụng, đây chính là tình trạng cổ trướng. Đối với người bình thường, khoang màng bụng giữa lá thành và lá tạng có một khoang không có nước, chỉ có một chút dịch nhầy. Nhưng ở người bị bệnh lại xuất hiện một lượng dịch, ứ đọng lại ổ bụng hay chính là tràn dịch màng bụng, gọi khác là cổ trướng. Dịch cổ trướng là một dạng albumin có màu vàng nhạt.
Tuy nhiên, mặc dù bệnh rất nguy hiểm nhưng chúng ta thường chỉ phát hiện ra bệnh khi chúng ở giai đoạn rất nặng. Khi đó chức năng gan hoàn toàn không thể phục hồi. Đặc biệt, khi đó bệnh sẽ dễ dàng tiến triển thành ung thư gan, một căn bệnh cực kì nguy hiểm.
2. Nguyên nhân gây xơ gan cổ trướng
Một số nguyên nhân điển hình có thể dẫn tới xơ gan mất bù như:
2.1. Do bệnh nhân nhiễm viêm gan mạn tính
Những bệnh nhân mắc viêm gan B và viêm gan C nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời sẽ tiến triển thành bệnh xơ gan. Không những thế, người bệnh còn có thể gặp tình trạng cổ trướng.
2.2. Nhiễm trùng huyết dẫn đến xơ gan cổ trướng
Khi người bệnh bị nhiễm trùng huyết gây suy giảm hệ miễn dịch. Một phần nào đó sẽ ảnh hưởng tới chức năng của gan, lâu dần dẫn đến xơ gan cổ trướng.
2.3. Cơ thể bị nhiễm hóa chất độc hại
Nếu người bệnh nhiễm phải các chất độc như: thạch tín, asen,… hoặc bị tắc mật sẽ khiến gan không thể đào thải các chất độc kịp thời. Tình trạng này kéo dài dẫn đến suy giảm chức năng gan, tiến triển thành xơ gan. Không chỉ thế, khi nhiễm các chất độc này sẽ tăng khả năng phát triển tế bào xơ gan, tăng nguy cơ tử vong ở người bệnh.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh như:
– Lối sống thiếu khoa học, chế độ ăn không phù hợp: Với những bệnh nhân thường xuyên uống rượu bia sẽ làm tăng nguy cơ mắc xơ gan. Bởi rượu bia chính là kẻ thù độc ác nhất tàn phá lá gan của chính bạn.
– Bệnh nhân béo phì.
– Bệnh nhân có bệnh nền mắc bệnh tiểu đường, mỡ máu cao.
– Do yếu tố di truyền, gia đình có tiền sử người thân bị mắc những bệnh lý về gan.
– Do lạm dụng một số loại thuốc Tây y.
3. Một vài dấu hiệu nhận biết xơ gan cổ trướng
Người bệnh cần nắm rõ một vài biểu hiện bất thường của căn bệnh này để đến ngay cơ sở uy tín thăm khám. Bởi hiện nay, đa số trường hợp khi phát hiện ra bệnh, thì bệnh đã ở giai đoạn rất nặng, làm quá trình điều trị trở nên khó khăn hơn. Khi đó, chức năng gan đã suy giảm hoàn toàn và không có khả năng phục hồi trở lại. Dưới đây là một số dấu hiệu dễ dàng nhận biết bệnh như:
– Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, nên dẫn đến tình trạng sụt cân đột ngột.
– Cơ thể có thể bị phù, đặc biệt là vùng chân, ấn mềm và bị lõm, sau 1 -2 phút vết lõm mới hết.
– Ổ bụng chứa quá nhiều dịch khiến bụng phình to và chảy sệ.
– Nhiều bệnh nhân bắt đầu có một vài triệu chứng của hiện tượng hoàng đản. Người bệnh bị vàng da, vàng mắt do bệnh đã tiến triển nặng, chức năng gan suy yếu. Lâu dần vàng da có thể lan toàn cơ thể
– Khi gan mất đi chức năng thải độc cũng là lúc đường tiêu hóa bị vi khuẩn xâm nhập, tấn công gây tình trạng rối loạn tiêu hóa. Bụng to lên do chứa dịch cổ trướng. Xuất hiện những biểu hiện như: sao mạch trên da, vết bầm dưới da do viêm phúc mạc, phân nhạt màu giống màu đất sét.
– Vì gan không thể đào thải nên một lượng amoniac vẫn còn nên não có thể bị nhiễm độc. Điều này dẫn đến bệnh nhân rơi vào tình trạng hôn mê, lúc ngất, lúc tỉnh.
4. Những hệ lụy nguy hiểm của xơ gan cổ trướng
Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ không chỉ ảnh hưởng tới tính mạng của người bệnh mà còn để lại những biến chứng nguy hiểm như:
– Não gan: khi các chất độc bị ứ đọng lại cơ thể không thể ra ngoài, sẽ khiến gan bị nhiễm độc nặng, gây tình trạng não gan. Nếu bệnh nhân bị não gan sẽ luôn trong tình trạng lơ mơ, thiếu tập trung, không tỉnh táo, chân tay run rẩy,…
– Ung thư gan: đây là tình trạng tiến triển rất nặng của những bệnh nhân mắc xơ gan, gây ung thư nguyên phát đối với người bệnh.
– Đặc biệt, khi chức năng bị suy yếu, gan không thể thực hiện được các hoạt động của chúng như thải độc, lọc chất có hại,…sẽ dễ khiến cơ thể bị nhiễm trùng. Lâu dần sẽ dẫn đến tình trạng suy thận và hôn mê.
5. Các phương pháp chẩn đoán
Khi đến các cơ sở uy tín để thăm khám, bệnh nhân sẽ được yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng để hỗ trợ việc chẩn đoán chính xác nhất. Một trong những xét nghiệm cần phải làm đó là:
– Thực hiện xét nghiệm máu.
– Tiến hành chụp cắt lớp (chụp CT).
– Sinh thiết gan.
6. Phương pháp điều trị xơ gan cổ trướng
Hiện nay, chưa có phương pháp nào có thể chữa khỏi hoàn toàn căn bệnh này. Bởi khi bệnh nhân mắc phải căn bệnh này, gan đã bị xơ hóa nghiêm trọng và chức năng gan đã suy giảm hoàn toàn. Vì thế, việc điều trị để gan hoạt động khỏe mạnh như trước là rất khó khăn. Tuy nhiên, bệnh nhân sẽ được điều trị để làm chậm quá trình phát triển, giúp bệnh nhân bớt đau đớn hơn và ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Tùy vào tình trạng sức khỏe người bệnh, đối với từng bệnh nhân bác sĩ sẽ áp dụng những phương pháp điều trị phù hợp để đạt hiệu quả tốt nhất. Những phương pháp hiện nay được sử dụng để điều trị căn bệnh này bao gồm dùng thuốc lợi tiểu, ghép gan hoặc chọc dịch cổ trướng. Cụ thể:
6.1. Phương pháp hấp thu dịch
Đây là phương pháp điều trị kết hợp giữa việc sử dụng thuốc cùng chế độ ăn uốn khoa học để hạn chế việc hấp thu nước vào cơ thể, giảm áp lực cho gan, thận. Ngoài ra, còn giảm gánh nặng cho ổ bụng khi đói gan phải tiết ra nhiều insulin để chống lại những cơn đói. Không chỉ thế, còn giúp thúc đẩy tuần hoàn máu, tuần hoàn dịch trong cơ thể.
Có thể nói đây là phương pháp đang được đánh giá là đạt hiệu quả nhất, tiết kiệm chi phí cho người bệnh và hạn chế được những biến chứng khác. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu nhất, bệnh nhân cần tuân thủ đúng quy định của bác sĩ, không tự ý sử dụng các loại thuốc Tây y khác. Vì như thế có thể làm tăng độc tố có trong gan, làm bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn.
6.2. Phương pháp chọc hút dịch cổ trướng
Phương pháp này được thực hiện nhằm giảm những biến chứng nặng cho gan. Bệnh nhân thường được hút dịch trong khoang bụng định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
Tính đến nay thì đây là một phương pháp rất phổ biến dùng để giảm áp lực dịch của người bệnh. Tuy nhiên, chúng lại để lại những biến chứng không mong muốn như: nhiễm trùng, vỡ ổ dịch đe dọa tính mạng người bệnh.
6.3. Sử dụng tế bào gốc
Đây là phương pháp tiên tiến, công nghệ cao nhất hiện nay. Phương pháp này sử dụng tế bào gốc được nuôi cấy trong phòng nuôi cấy, rồi được truyền vào cơ thể qua động mạch gan.
Khi những tế bào này vào cơ thể sẽ ngăn được quá trình xơ hóa, viêm nhiễm trong gan. Ngoài ra chúng sẽ tăng khả năng sinh mạch máu để nuôi dưỡng gan. Từ đó, những tế bào gan bị hư tổn sẽ được phục hồi. Tuy nhiên, chi phí cho một ca sử dụng tế bào gốc là rất cao, và không phải bệnh nhân nào cũng có khả năng chi trả.
6.4. Chữa xơ gan cổ trướng bằng cấy ghép gan
Bệnh nhân sẽ tìm người hiến tặng có lá gan phù hợp, sau đó bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ lá gan cũ. Sau đó, người bệnh sẽ được thay thế bằng lá gan của người hiến tặng. Tuy nhiên phương pháp này chi phí rất cao, hiện nay nguồn tạng cũng rất khan hiếm, nên phương pháp này thường không khả thi.
7. Chế độ dinh dưỡng phù hợp cho người bệnh
Để giảm áp lực cho gan, thận, người bệnh cần giảm lượng nước hấp thụ và nước báng trong bụng. Ngoài ra, để việc điều trị đạt hiệu quả cao, bệnh nhân cần có tâm lý điều trị vững vàng, tinh thần lạc quan, kiên trì. Không chỉ thế, chế độ dinh dưỡng đối với người bệnh cũng rất quan trọng trong quá trình điều trị. Ví dụ như:
– Hạn chế lượng muối hấp thụ, hạn chế natri.
– Sử dụng thuốc lợi tiểu khi bị phù, cơ thể bị tích nước. Cần uống nước vừa đủ từ 1-1,5 lít nước mỗi ngày để tránh gây tình trạng tích nước.
– Không sử dụng các chất kích thích có hại cho gan đặc biệt là rượu, bia.
– Không ăn thực phẩm đóng hộp, thực phẩm chứa dầu mỡ và cay nóng.
Trên đây là một số thông tin về bệnh xơ gan cổ trướng, hi vọng những thông tin trên sẽ giúp các bạn có thêm những kiến thức bổ ích để ngăn ngừa căn bệnh này. Hãy yêu thương, quan tâm tới cơ thể mình, khi chúng có bất kì dấu hiệu bất thường nào hãy tới cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời.