Viêm đại tràng có nên ăn bánh mì không là thắc mắc của nhiều người. Món bánh mì rất quen thuộc, dễ ăn, tuy nhiên nó có phù hợp với mọi trường hợp hay không thì còn cần xem xét. Đặc biệt, với người bị viêm đại tràng, chế độ ăn uống rất quan trọng đối với việc điều trị bệnh. Cùng tìm hiểu người viêm đại tràng nếu ăn bánh mì thì có lợi hay không qua bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Viêm đại tràng là gì, do nguyên nhân nào?
Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc đại tràng – một trong những bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến, gây ra nhiều phiền toái trong sinh hoạt hằng ngày. Người bị viêm đại tràng thường xuyên phải đối mặt với những triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi, rối loạn đại tiện. Vì đại tràng là nơi tiếp nhận và hấp thụ phần lớn chất thải trước khi bài tiết, nên chế độ ăn uống có vai trò cực kỳ quan trọng trong kiểm soát bệnh.
Căn bệnh này có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như:
Nhiễm khuẩn (do vi khuẩn, ký sinh trùng…)
Viêm đại tràng mạn tính (không đặc hiệu)
Do thuốc, rối loạn miễn dịch, hoặc stress kéo dài
Triệu chứng thường gặp bao gồm:
Đau quặn bụng, đặc biệt vùng hố chậu trái
Đi ngoài phân lỏng, có nhầy hoặc máu (trong các thể nặng)
Đầy hơi, chướng bụng
Rối loạn đại tiện: táo bón xen kẽ tiêu chảy
Từ những nguyên nhân trên cho thấy, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp sẽ giúp giảm gánh nặng lên hệ tiêu hóa, hỗ trợ điều trị và ngăn tái phát.
Bánh mì là món ăn quen thuộc, được nhiều người ưa thích, tuy nhiên có hợp với người viêm đại tràng không thì cần tìm hiểu.
2. Tìm hiểu thành phần và giá trị dinh dưỡng của bánh mì
Bánh mì là sản phẩm từ bột mì (thường là lúa mì), qua quá trình nhào bột, lên men và nướng chín. Các loại bánh mì phổ biến gồm:
Bánh mì trắng (làm từ bột mì tinh luyện)
Bánh mì nguyên cám (whole grain bread)
Bánh mì đen (làm từ lúa mạch đen – rye bread)
Bánh mì yến mạch, ngũ cốc, hoặc không chứa gluten (gluten-free bread)
Về mặt dinh dưỡng, bánh mì chứa:
Tinh bột (carbohydrate): cung cấp năng lượng chính.
Chất xơ (nhiều hơn ở bánh mì nguyên cám).
Protein từ bột mì.
Một số vitamin nhóm B, khoáng chất như sắt, kẽm, magiê.
3. Người bị viêm đại tràng có nên ăn bánh mì không?
Trong số nhiều loại thực phẩm, bánh mì là món ăn quen thuộc trong bữa sáng của nhiều người. Tuy nhiên, với thắc mắc người bị viêm đại tràng có nên ăn bánh mì không, câu trả lời không đơn giản là “có” hay “không”, mà còn phụ thuộc vào loại bánh mì, tình trạng bệnh lý và cách tiêu thụ.
3.1. Bánh mì trắng: Không nên ăn nhiều
Bánh mì trắng làm từ bột mì tinh luyện, chứa ít chất xơ, nhưng giàu tinh bột dễ tiêu. Với người bị viêm đại tràng, bánh mì trắng có thể phù hợp trong giai đoạn cấp tính (tiêu chảy, đau quặn bụng). Đó là do bánh mì trắng có tác dụng giảm kích ứng thành ruột ( do ít chất xơ). Bánh dễ tiêu hóa nên giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa đang tổn thương. Tuy nhiên, ăn nhiều bánh mì trắng lại có hại về lâu dài. Cũng bởi ít chất xơ nên không tốt trong giai đoạn phục hồi hoặc khi táo bón. Loại bánh này cũng làm tăng đường huyết nhanh nên không phù hợp nếu có bệnh kèm theo như tiểu đường. Ngoài ra, bánh mì trắng không cung cấp đủ dưỡng chất so với bánh mì nguyên hạt.
Bánh mì không gluten phù hợp với người dị ứng gluten hoặc bệnh Celiac – thường đi kèm viêm đại tràng.
3. 2. Bánh mì nguyên cám: Cần cân nhắc khi ăn
Bánh mì nguyên cám chứa nhiều chất xơ không hòa tan. Loại chất xơ này giúp tăng nhu động ruột, ngăn táo bón, nhưng có thể gây khó chịu nếu ruột đang bị viêm cấp.
– Khi nào nên ăn bánh mì nguyên cám:
Giai đoạn viêm đại tràng ổn định, không tiêu chảy.
Trường hợp táo bón kéo dài, đầy hơi nhẹ.
– Khi không nên ăn:
Giai đoạn bệnh bùng phát: tiêu chảy, đau bụng dữ dội.
Có biểu hiện chảy máu đại tràng hoặc tổn thương niêm mạc nặng.
3.3. Bánh mì đen, bánh mì yến mạch, không chứa gluten: Có thể phù hợp
Bánh mì đen (làm từ lúa mạch đen) và bánh mì yến mạch chứa nhiều chất xơ hòa tan, có thể hỗ trợ hệ tiêu hóa tốt hơn so với bánh mì trắng. Tuy nhiên, nên dùng với lượng nhỏ, tăng dần để thử phản ứng cơ thể. Bên cạnh đó, loại bánh mì không chứa gluten (gluten-free) sẽ phù hợp với người có dị ứng gluten hoặc bệnh Celiac – thường đi kèm viêm đại tràng. Bánh này dễ tiêu hóa hơn, ít gây kích ứng.
4. Một số lưu ý khi ăn bánh mì nếu bị viêm đại tràng
Ăn bánh mì kèm thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa: như chuối chín, trứng luộc, sữa chua không đường.
Tránh bánh mì ngọt, bánh mì kẹp nhân cay, mỡ: dễ gây kích ứng niêm mạc đại tràng.
Không ăn bánh mì cũ, bị mốc, hoặc quá khô: có thể gây đau bụng, đầy hơi, hoặc nhiễm nấm aflatoxin.
Không dùng bánh mì thay hoàn toàn cơm hoặc rau xanh: vì thiếu chất xơ và vitamin thiết yếu.
Kết hợp uống đủ nước khi ăn bánh mì nguyên cám để tránh táo bón.
Người viêm đại tràng cần cẩn trọng trong chế độ ăn.
5. Gợi ý chế độ ăn uống tổng thể cho người viêm đại tràng
Chất đạm dễ tiêu: cá, thịt nạc, đậu phụ.
Tinh bột dễ tiêu: cháo, cơm mềm, khoai, miến, một phần bánh mì (tùy loại).
Rau củ nấu chín kỹ: bí đỏ, cà rốt, mồng tơi, rau ngót.
Tránh: thực phẩm chiên rán, cay nóng, rượu bia, caffein, sữa chưa tách lactose.
Chia nhỏ bữa ăn, không ăn quá no mỗi lần.
Tóm lại, những thông tin trên cho thấy người bị viêm đại tràng có thẻ ăn bánh mì. Tuy nhiên cần chọn đúng loại bánh mì phù hợp và ăn đúng cách:
Bánh mì trắng: Ít chất xơ, dễ tiêu, có thể ăn ít trong giai đoạn tiêu chảy
Bánh mì nguyên cám: Tốt cho táo bón, nhưng tránh lúc viêm cấp
Bánh mì đen, yến mạch: Nhiều chất xơ hòa tan, tốt hơn bánh mì trắng, ăn được với lượng vừa
Bánh mì không gluten: Phù hợp với người có bất dung nạp gluten, nên chọn loại ít đường
Người viêm đại tràng nên theo dõi phản ứng của cơ thể sau khi ăn bánh mì. Đồng thời, người bệnh cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh khẩu phần ăn phù hợp với từng giai đoạn bệnh.
