Triệu chứng nuốt vướng ở cổ họng là hiện tượng mà nhiều người gặp phải trong cuộc sống hàng ngày, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nguyên nhân và những nguy cơ tiềm ẩn phía sau. Đây có thể là một dấu hiệu đơn giản như cảm giác mắc nghẹn khi ăn uống, hoặc trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, nó có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, tiêu hóa và thậm chí cả hệ thần kinh. Hãy cùng tìm hiểu về triệu chứng này và những cảnh báo quan trọng liên quan.
Menu xem nhanh:
1. Biểu hiện của triệu chứng nuốt vướng
Nuốt vướng là cảm giác khi người bệnh cảm thấy thức ăn hoặc nước uống mắc lại ở cổ họng hoặc ngực, gây khó chịu và khó khăn trong việc nuốt. Đôi khi, người bệnh có cảm giác như có một vật gì đó đang chặn lại cổ họng, không thể nuốt trôi, ngay cả khi không ăn uống. Hiện tượng này có thể xảy ra tạm thời hoặc kéo dài trong một thời gian dài.
Biểu hiện phổ biến của triệu chứng nuốt vướng có thể bao gồm:
– Cảm giác mắc nghẹn hoặc nghẹt ở cổ họng khi ăn uống.
– Khó khăn khi nuốt thức ăn đặc, và đôi khi cả khi uống nước.
– Cảm giác đau hoặc căng tức ở vùng cổ hoặc ngực.
– Ho hoặc nấc cục khi cố gắng nuốt.
– Giọng nói có thể bị thay đổi, khàn hoặc mất giọng.
– Nuốt vướng có thể xuất hiện đột ngột hoặc phát triển dần dần, và có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến triệu chứng này.
Nuốt vướng là tình trạng người bệnh có các biểu hiện khó khăn khi nuốt.
2. Nguyên nhân gây ra triệu chứng nuốt vướng ở cổ họng
Nguyên nhân của triệu chứng nuốt vướng có thể xuất phát từ nhiều hệ cơ quan khác nhau trong cơ thể. Những nguyên nhân phổ biến bao gồm:
2.1 Bệnh lý đường tiêu hóa – Nguyên nhân quan trọng gây triệu chứng nuốt vướng ở cổ họng
– Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): Trào ngược dạ dày là nguyên nhân phổ biến gây ra cảm giác nuốt vướng. Khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, niêm mạc thực quản có thể bị viêm, gây ra cảm giác khó chịu và vướng khi nuốt.
– Viêm thực quản: Viêm thực quản có thể là hệ quả của nhiều yếu tố như trào ngược dạ dày, nhiễm trùng hoặc tác động từ các chất hóa học. Viêm nhiễm gây sưng đau và làm hẹp đường thực quản, dẫn đến khó khăn trong việc nuốt.
– Hẹp thực quản: Hẹp thực quản là tình trạng thu hẹp của đường thực quản, có thể do sẹo từ viêm nhiễm lâu dài hoặc từ các khối u gây ra. Điều này làm cho thức ăn khó di chuyển xuống dạ dày.
Các bệnh lý tiêu hóa có thể là nguyên nhân gây nuốt vướng.
2.1 Bệnh lý tai mũi họng
– Viêm amidan: Viêm amidan là tình trạng viêm nhiễm các hạch bạch huyết ở vùng cổ họng. Khi bị viêm amidan, người bệnh có thể cảm thấy đau và khó khăn khi nuốt, đặc biệt khi ăn uống.
– Viêm họng mãn tính: Tình trạng viêm họng kéo dài có thể gây sưng tấy và làm cho việc nuốt trở nên khó khăn. Cảm giác này thường đi kèm với đau rát ở cổ họng và khó thở.
– Khối u ở vùng họng: Các khối u, bao gồm cả u lành tính và ác tính, có thể gây chèn ép đường hô hấp và thực quản, làm cho người bệnh cảm thấy vướng víu khi nuốt.
2.3 Rối loạn thần kinh và cơ bắp
– Rối loạn thần kinh: Một số bệnh lý liên quan đến thần kinh như Parkinson, đột quỵ hoặc bệnh đa xơ cứng có thể ảnh hưởng đến khả năng điều khiển cơ bắp ở cổ họng, làm giảm hiệu quả trong việc nuốt thức ăn.
– Rối loạn vận động thực quản: Đây là tình trạng các cơ ở thực quản không hoạt động đúng cách, gây ra hiện tượng khó nuốt, thức ăn bị mắc lại ở giữa thực quản hoặc không di chuyển xuống dạ dày một cách bình thường.
2.4 Các nguyên nhân khác gây triệu chứng nuốt vướng ở cổ họng
– Tâm lý: Căng thẳng, lo âu kéo dài có thể làm cho cơ cổ họng bị căng thẳng, dẫn đến cảm giác vướng khi nuốt. Đây là hiện tượng thường gặp trong các rối loạn lo âu hoặc các vấn đề tâm lý khác.
– Dị vật trong cổ họng: Đôi khi, việc nuốt phải các vật nhỏ như xương cá, mảnh thức ăn cứng có thể gây ra cảm giác mắc nghẹn và khó nuốt.
3. Những dấu hiệu cần lưu ý
Mặc dù nuốt vướng có thể chỉ là hiện tượng tạm thời và không nghiêm trọng, nhưng trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của các bệnh lý nguy hiểm hơn. Dưới đây là một số dấu hiệu cần lưu ý khi bạn gặp phải triệu chứng nuốt vướng:
– Đau khi nuốt: Nếu cảm giác đau lan ra cổ hoặc ngực khi nuốt, điều này có thể là dấu hiệu của viêm thực quản hoặc các vấn đề liên quan đến tim mạch.
– Giảm cân không rõ nguyên nhân: Khi việc nuốt trở nên quá khó khăn, người bệnh có thể mất cảm giác thèm ăn và sụt cân nhanh chóng. Điều này có thể là dấu hiệu của ung thư thực quản hoặc các khối u khác.
– Khó thở: Cảm giác nghẹt ở cổ họng đi kèm với khó thở có thể là dấu hiệu của khối u lớn ở vùng cổ hoặc chèn ép đường hô hấp.
– Nôn ói thường xuyên: Khi thức ăn không thể di chuyển xuống dạ dày, người bệnh có thể gặp phải tình trạng nôn ói, buồn nôn kéo dài.
– Nôn ra máu hoặc ho ra máu: Đây là những triệu chứng nghiêm trọng cần được kiểm tra ngay lập tức, vì có thể liên quan đến các tổn thương nghiêm trọng ở thực quản hoặc dạ dày.
Nếu bạn gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, đặc biệt nếu các triệu chứng kéo dài và trở nên nặng hơn theo thời gian, hãy nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
4. Chẩn đoán
Để xác định nguyên nhân gây ra triệu chứng nuốt vướng, bác sĩ thường tiến hành nhiều phương pháp khác nhau. Đầu tiên, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra vùng cổ họng, ngực và hỏi về các triệu chứng đi kèm để xác định những yếu tố có thể liên quan đến bệnh lý và dựa vào đó để chỉ định các phương pháp cận lâm sàng phù hợp.
4.1 Đo HRM thực quản – Kỹ thuật chuyên sâu chẩn đoán nuốt vướng
Đo áp lực thực quản độ phân giải cao (HRM thực quản): “Tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán các bệnh lý thực quản, đặc biệt là các tình trạng liên quan đến rối loạn nuốt, đồng thời phân biệt với bệnh trào ngược dạ dày khi có triệu chứng tương tự.
Với phương pháp này, một ống thông nhỏ gắn cảm biến được đưa qua mũi, kết nối với thiết bị bên ngoài. Áp lực được đo ở các vị trí khác nhau của thực quản, theo từng nhịp nuốt của bệnh nhân. Dữ liệu được ghi lại dưới dạng biểu đồ và được phân tích để đưa ra kết luận chính xác.
Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc là một trong số ít các bệnh viện ở miền Bắc triển khai phương pháp đo HRM thực quản với máy đo nhập khẩu từ Mỹ với chất lượng và độ an toàn vượt trội. Đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên tại Thu Cúc TCI với chuyên môn giỏi, kinh nghiệm dày dạn mang đến kết quả chính xác và sự thoải mái tối đa cho người bệnh.
4.2 Các phương pháp khác chẩn đoán nuốt vướng
– Đo pH thực quản 24 giờ: Thường được sử dụng khi nghi ngờ trào ngược dạ dày – thực quản.
– Chụp X-quang thực quản: Phương pháp này giúp xác định tình trạng hẹp thực quản hoặc phát hiện các khối u ở vùng cổ họng và thực quản.
– Nội soi thực quản – dạ dày: Đây là phương pháp chẩn đoán phổ biến để kiểm tra thực quản, dạ dày và các cơ quan liên quan. Nội soi giúp phát hiện các bất thường như viêm, loét hoặc khối u.
– Chụp CT hoặc MRI: Khi nghi ngờ có khối u hoặc các tổn thương phức tạp, bác sĩ có thể yêu cầu chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để có hình ảnh chi tiết hơn.
Đo HM thực quản giúp chẩn đoán nguyên nhân nuốt vướng.
5. Điều trị
Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng nuốt vướng:
– Thuốc điều trị: Nếu nguyên nhân là do viêm nhiễm hoặc trào ngược dạ dày, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng viêm, kháng sinh, hoặc thuốc ức chế axit dạ dày.
– Phẫu thuật: Trong trường hợp có khối u hoặc hẹp thực quản nghiêm trọng, phẫu thuật có thể được yêu cầu để loại bỏ các khối u hoặc mở rộng đường thực quản.
– Liệu pháp tâm lý: Nếu nguyên nhân là do các vấn đề tâm lý, liệu pháp tâm lý kết hợp với các phương pháp thư giãn có thể giúp cải thiện triệu chứng.
Triệu chứng nuốt vướng ở cổ họng tuy có thể chỉ là hiện tượng tạm thời nhưng cũng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo và đi khám bác sĩ kịp thời là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Hãy chú ý đến cơ thể của bạn và đừng bỏ qua bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
