Hôi miệng không chỉ là một vấn đề về răng miệng mà còn có thể là dấu hiệu của những tình trạng sức khỏe nghiêm trọng. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhưng thường bị bỏ qua chính là trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Hôi miệng do trào ngược xảy ra khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra nhiều vấn đề không chỉ về tiêu hóa mà còn ảnh hưởng đến hơi thở. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về tình trạng này và những điều cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe răng miệng và tiêu hóa.
Menu xem nhanh:
1. Hôi miệng do trào ngược xảy ra như thế nào?
1.1 Hôi miệng – Tình trạng phổ biến ở bệnh nhân bị trào ngược
Trào ngược dạ dày thực quản (tên viết tắt là GERD) – một tình trạng xảy ra khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản – có thể dẫn đến cảm giác nóng rát ở ngực, khó nuốt và có thể gây ra hôi miệng. Axit dạ dày chứa các chất hóa học mạnh mẽ có khả năng ăn mòn niêm mạc thực quản nếu nó không được kiểm soát kịp thời. Khi axit này trào lên cổ họng hoặc thậm chí vào miệng, nó có thể gây ra mùi khó chịu. Điều này không chỉ khiến người bệnh mất tự tin mà còn gây ra nhiều hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh trào ngược dạ dày có thể gây hôi miệng theo nhiều cơ chế khác nhau.
1.2 Nguyên nhân gây ra tình trạng hôi miệng do trào ngược
Nguyên nhân chính gây ra hôi miệng ở các bệnh nhân bị trào ngược dạ dày thực quản là do tác động của axit dạ dày, cụ thể như sau:
– Tổn thương thực quản: Axit trào ngược có thể làm hỏng niêm mạc thực quản và hầu họng, từ đó gây ra mùi khó chịu.
– Thức ăn chưa tiêu hóa hoàn toàn: Khi thức ăn không được tiêu hóa đúng cách và axit dạ dày trào ngược, thức ăn này có thể bị mắc kẹt trong thực quản và phân hủy, dẫn đến mùi hôi.
– Vi khuẩn phát triển trong khoang miệng: Sự hiện diện của axit trong miệng có thể làm thay đổi môi trường pH, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây ra mùi hôi.
– Nước bọt giảm: Người bị trào ngược thường có lượng nước bọt giảm, dẫn đến việc khô miệng. Khi miệng khô, vi khuẩn gây hôi miệng phát triển mạnh hơn.
– Tình trạng viêm nhiễm: Trào ngược kéo dài có thể gây viêm thực quản hoặc viêm thanh quản, dẫn đến hơi thở có mùi.
1.3 Các triệu chứng đi kèm với hôi miệng do trào ngược
Ngoài hôi miệng, trào ngược dạ dày thực quản thường đi kèm với các triệu chứng khác. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này giúp người bệnh có thể kiểm soát bệnh tốt hơn và hạn chế tình trạng hôi miệng. Các triệu chứng điển hình của trào ngược có thể đi kèm hôi miệng bao gồm:
– Ợ nóng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, khi axit trào ngược gây cảm giác nóng rát ở ngực và họng.
– Khó nuốt: Người bệnh có thể cảm thấy khó khăn khi nuốt thức ăn hoặc cảm giác thức ăn bị mắc kẹt trong thực quản.
– Đắng miệng: Axit dạ dày trào ngược vào miệng có thể tạo ra vị đắng hoặc chua.
– Khản giọng hoặc viêm họng: Axit trào lên gây kích ứng cổ họng và dây thanh quản, dẫn đến giọng nói bị thay đổi hoặc khản tiếng.
– Ho mạn tính: Một số người bị trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp phải tình trạng ho kéo dài, đặc biệt vào ban đêm.
– Chua miệng hoặc có cảm giác chua trong miệng.
2. Các biện pháp chẩn đoán có phải hôi miệng do trào ngược hay không?
Nếu bạn gặp phải hôi miệng kéo dài không rõ nguyên nhân, kèm theo các triệu chứng khác của trào ngược dạ dày như ợ nóng, khó nuốt hoặc cảm giác đắng miệng, nên đến gặp bác sĩ ngay. Việc chẩn đoán và điều trị sớm giúp hạn chế các biến chứng nghiêm trọng như viêm loét thực quản hoặc hẹp thực quản.
2.1 Các phương pháp chẩn đoán
Việc chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản (GERD) thường bắt đầu bằng việc đánh giá các triệu chứng lâm sàng như ợ nóng, ợ chua, đau tức ngực và khó nuốt. Bác sĩ sẽ hỏi về tần suất và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, từ đó xác định xem có cần thực hiện các chẩn đoán cận lâm sàng bổ sung hay không.
Đo pH thực quản 24 giờ là phương pháp giúp xác định tần suất và mức độ axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Đối với những bệnh nhân có triệu chứng không rõ ràng, việc đo áp lực thực quản độ phân giải cao (HRM) giúp đánh giá chức năng co bóp và sức khỏe cơ vòng thực quản – yếu tố quan trọng gây trào ngược.
Bên cạnh đó nội soi dạ dày – thực quản là phương pháp phổ biến chẩn đoán trào ngược. Bằng cách đưa một ống nội soi qua miệng vào dạ dày, bác sĩ có thể kiểm tra niêm mạc thực quản để phát hiện các tổn thương, viêm loét hoặc biến chứng của trào ngược, như Barrett thực quản, hẹp thực quản. Nội soi giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng của axit lên thực quản và loại trừ các bệnh lý khác.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thử liệu trình thuốc ức chế bơm proton (PPI) trong vài tuần để xem các triệu chứng có giảm không. Nếu triệu chứng cải thiện rõ rệt, điều này củng cố chẩn đoán GERD.
2.2 Nên khám trào ngược hôi miệng ở đâu?
Các phương pháp chẩn đoán kể trên được sử dụng một cách linh hoạt trong từng trường hợp tại Hệ thống Y tế Thu Cúc. Trong đó, đo pH thực quản 24 giờ và đo HRM là những kỹ thuật chuyên sâu hiện chỉ áp dụng tại một số ít bệnh viện ở miền Bắc, và Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc là một trong số đó. Máy đo hiện đại nhập khẩu từ Mỹ cho kết quả chính xác và độ an toàn vượt trội. Bên cạnh đó, công nghệ nội soi không đau cũng chứng minh được vai trò đắc lực trong chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa nói chung và GERD nói riêng.
Đo pH thực quản 24 là một trong những kỹ thuật chuyên sâu chẩn đoán GERD đang được áp dụng tại Thu Cúc TCI.
3. Điều trị trào ngược hôi miệng bằng cách nào?
Việc điều trị hôi miệng do trào ngược dạ dày thực quản không chỉ tập trung vào việc cải thiện tình trạng hôi miệng mà còn cần điều trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là một số biện pháp giúp kiểm soát tình trạng này:
3.1 Thay đổi lối sống
– Thay đổi chế độ ăn uống: Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm gây kích ứng dạ dày như thức ăn cay, chua, chiên xào, thực phẩm giàu chất béo, và đồ uống có ga. Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi và thực phẩm ít chất béo để hỗ trợ tiêu hóa.
– Ăn chậm, nhai kỹ: Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày và hạn chế trào ngược.
– Tránh ăn trước khi đi ngủ: Người bị trào ngược nên tránh ăn ít nhất 2-3 giờ trước khi đi ngủ để giảm nguy cơ axit trào lên.
– Duy trì cân nặng chuẩn: Thừa cân có thể làm tăng áp lực lên dạ dày và gây trào ngược, vì vậy việc duy trì cân nặng lý tưởng là điều quan trọng.
3.2 Dùng thuốc
Nếu các biện pháp thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát tình trạng trào ngược, người bệnh có thể cần sự can thiệp bằng thuốc. Các loại thuốc phổ biến trong điều trị trào ngược được các bác sĩ kê bao gồm:
– Thuốc kháng axit: Những loại thuốc này giúp trung hòa axit dạ dày, làm giảm triệu chứng ợ nóng và hôi miệng.
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Loại thuốc này giúp giảm lượng axit sản xuất trong dạ dày, từ đó ngăn ngừa axit trào ngược lên thực quản.
– Thuốc chẹn H2: Giống như PPI, thuốc chẹn H2 cũng có tác dụng giảm axit, nhưng tác động nhẹ nhàng hơn và thường được dùng để điều trị ngắn hạn.
3.3 Giữ vệ sinh răng miệng
Mặc dù nguyên nhân chính của hôi miệng do trào ngược là từ hệ tiêu hóa, việc chăm sóc răng miệng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng này:
– Đánh răng thường xuyên: Đánh răng ít nhất hai lần một ngày, và sau khi ăn để loại bỏ thức ăn và mảng bám.
– Súc miệng bằng sản phẩm chuyên dùng: Nước súc miệng có thể giúp loại bỏ vi khuẩn gây hôi miệng, tuy nhiên nên chọn loại không chứa cồn để tránh làm khô miệng.
– Dùng chỉ nha khoa: Chỉ nha khoa giúp làm sạch những mảnh thức ăn nhỏ mắc kẹt giữa các kẽ răng, nơi vi khuẩn có thể phát triển.
Đánh răng thường xuyên có thể giúp cải thiện tình trạng hôi miệng.
3.4 Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Vì trào ngược dạ dày thực quản là một tình trạng mạn tính, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi và kiểm soát bệnh là điều cần thiết. Bác sĩ có thể đề nghị thực hiện các xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh để đánh giá mức độ nghiêm trọng của trào ngược và điều chỉnh phác đồ điều trị.
Tóm lại, hôi miệng do trào ngược dạ dày thực quản là một vấn đề phổ biến nhưng thường bị bỏ qua. Việc nhận biết các dấu hiệu của trào ngược và điều trị kịp thời không chỉ giúp cải thiện hơi thở mà còn bảo vệ sức khỏe tiêu hóa. Thông qua việc thay đổi lối sống, sử dụng thuốc đúng cách và giữ gìn vệ sinh răng miệng, người bệnh có thể kiểm soát được tình trạng này và ngăn ngừa các biến chứng lâu dài. Nếu bạn nghi ngờ mình đang gặp phải tình trạng này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị hiệu quả.
