Nguyên nhân bệnh trĩ là gì, điều trị như thế nào?

Bệnh trĩ tuy không nguy hiểm đến tính mạng ngay, nhưng về lâu dài sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến các chức năng sống của người bệnh. Trong bài viết này, hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu nguyên nhân bệnh trĩ là gì, các triệu chứng thường gặp cũng như cách điều trị căn bệnh này.

1. Cơ chế hình thành bệnh trĩ

Trĩ là căn bệnh đường tiêu hóa cực kỳ phổ biến. Khoảng 55% dân số hiện nay đối mặt với nguy cơ bệnh trĩ.  Bệnh hình thành do hiện tượng tĩnh mạch hậu môn cũng như trực tràng dưới giãn nở ra.

Có hai giả thuyết được đưa ra để lý giải cơ chế bệnh sinh của bệnh trĩ. Giả  thuyết đầu tiên cho rằng, các dây chằng cố định đám rối tĩnh mạch bị đứt. Từ đó, các tĩnh mạch hậu môn cùng đệm hậu môn bị ứ máu, giãn ra và trượt ra ngoài. Giả thuyết thứ hai, bệnh trĩ là hệ quả của rối loạn thần kinh vận mạch. Điều này tạo nên đáp ứng bất thường mở thông cầu nối thông động tĩnh mạch ở đệm hậu môn. Lưu lượng máu đột ngột lớn và ồ ạt. Từ đó, dẫn tới tăng áp lực máu ở đám rối tĩnh mạch gây chảy máu và sa búi trĩ.

2. Phân loại bệnh trĩ

Thông thường, bệnh trĩ được chia làm hai loại: Trĩ nội và trĩ ngoại.

– Trĩ nội, tên tiếng anh là internal hemorrhoids. Búi trĩ xuất phát phía trên đường lược, được bao phủ bởi niêm mạc và lớp biểu mô chuyển tiếp.

– Trĩ ngoại, tên tiếng anh là external hemorrhoids. Búi trĩ xuất phát phía dưới đường lược. Chúng được bao phủ bởi lớp biểu mô vảy, nằm bên dưới lớp da bao quanh hậu môn.

Hình ảnh trĩ nội và trĩ ngoại

Trong trường hợp bệnh có cả dấu hiệu của bệnh trĩ nội và trĩ ngoại thì được gọi là trĩ hỗn hợp.

Ngoài ra, bệnh trĩ còn được phân chia theo cấp độ. Có 4 cấp độ bệnh trĩ. Trong đó, ở cấp độ 1,2, búi trĩ có thể co lên được. Lúc này, triệu chứng bệnh không quá nặng nề. Ở cấp độ 3,4, búi trĩ sa ra ngoài và không thể tự co lên được. Khi đó, người bệnh cần can thiệp ngoại khoa. Các phương pháp như dùng thủ thuật, phẫu thuật cắt trĩ thì mới điều trị triệt để được bệnh.

3. Nguyên nhân bệnh trĩ

Hiện chưa thể xác định được nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh trĩ. Tuy nhiên, những yếu tố sau được coi như những câu trả lời cho câu hỏi về nguyên nhân gây ra bệnh trĩ, vì chúng có ảnh hưởng rất lớn đến nguy cơ một người có mắc bệnh trĩ hay không.

3.1. Táo bón mạn tính – lời giải đáp đầu tiên khi nhắc đến “Nguyên nhân bệnh trĩ là gì?”

Khi rặn làm áp lực trong ống hậu môn tăng cao, gây ra tình trạng ứ trệ máu trong các đám rối tĩnh mạch trĩ, tổn thương các dây chằng cố định dần gây ra bệnh trĩ.  Cơ thể bị thiếu hụt chất xơ do không đủ rau xanh, hoa quả, dẫn đến đi đại tiện khó khăn. Ngoài ra, thói quen uống không đủ nước, ăn đồ cay nóng cũng dẫn đến táo bón, tăng nguy cơ bị bệnh trĩ.

Táo bón là yếu tố điển hình gây ra bệnh trĩ

3.2. Tăng áp lực trong ổ bụng

Ho  nhiều, kéo dài, lao động nặng, bí đái do u xơ tiền liệt tuyến, những công việc đòi hỏi đứng lâu, ngồi nhiều… làm cho áp lực trong ổ bụng tăng kéo dài, cản trở sự hồi lưu tĩnh mạch vùng hậu môn làm bệnh trĩ sẽ dần xuất hiện. Điều này hình thành do thói quen ít vận động, thường xuyên ngồi lâu một tư thế.  Đối tượng mắc bệnh trĩ này thường là người làm công việc văn phòng. Ngoài ra, khuân, bê vác quá nặng quá lâu, trong thời gian dài cũng là nguyên nhân bệnh trĩ.

3.3. Nguyên nhân bệnh trĩ là gì – do thai kỳ của phụ nữ

Khi thai nhi khi lớn dần lên sẽ tạo ra các áp lực lên tĩnh mạch hậu môn và trực tràng. Ngoài ra, thai kỳ còn Gây cản trở dòng máu tĩnh mạch gây ứ máu ở các đệm hậu môn. Từ đó gây nên triệu chứng bệnh trĩ.. Đối với những sản phụ sinh thường, rặn không đúng cách khi sinh có thể gây ra bệnh trĩ.

3.4. Những nguyên nhân khác

Ngoài ra, một số yếu tố khác như quan hệ tình dục bằng cách xâm nhập hậu môn, tăng trương lực cơ thắt trong, sử dụng chất kích thích, chất có cồn,… cũng là những nguyên nhân gây ra bệnh trĩ.

Khi bước vào tuổi  trung niên, bệnh có thể sẽ dễ mắc hơn. Đa số người bị bệnh trĩ nằm trong độ tuổi từ 30-60 tuổi. Tỷ lệ bệnh ở nữ cũng cao hơn nam giới, chiếm tỷ lệ khoảng 60%.

4. Các triệu chứng thông thường của bệnh trĩ

– Cảm giác bị ngứa ngáy ở hậu môn

– Đi đại tiện phân có lẫn máu nhưng không có triệu chứng đau bụng như các bệnh tiêu hóa khác. Tình trạng chảy máu có thể nặng thêm theo từng cấp độ.

– Hậu môn luôn bị ẩm ướt, đau, vướng víu. Đặc biệt là sau khi táo bón kéo dài bắt buộc bệnh nhân phải rặn mạnh mới có thể đẩy chất thải ra ngoài, sưng ống hậu môn, khó đại tiện.

– Búi trĩ sa ra ngoài, có thể sờ được, cọ vào trang phục khi ngồi hoặc đi lại

– Cảm giác đau nhức ở hậu môn khi ngồi hoặc nằm ngửa

Giai đoạn đầu, trĩ nội rất khó nhận biết bởi các dấu hiệu không rõ ràng. Ngoài các biểu hiện chung, trĩ nội ở cấp độ 1,2 không gây ảnh hưởng quá nhiều đến đời sống của người bệnh. Tuy bệnh trĩ nội nhẹ hơn trĩ ngoại, nhưng nhận biết và điều trị trĩ nội thường gặp nhiều khó khăn hơn vì bệnh nhân nhận biết muộn.

Đối với trĩ ngoại, chúng nguy hiểm và dẫn đến nhiều biến chứng hơn. Tuy nhiên, trĩ ngoại lại dễ nhận biết hơn. Trong thời gian đầu, có thể thấy các nốt màu đỏ, kích thước khá nhỏ ở xung quanh lỗ hậu môn. Theo thời gian các nốt này sẽ to ra, gây vướng víu và đem lại nhiều bất tiện trong sinh hoạt của người bệnh.

5. Cách điều trị bệnh trĩ

– Điều trị nội khoa. Ở mức độ nhẹ như 1, 2, các bác sĩ sẽ cắt thuốc bôi ngoài da hoặc thuốc uống để cải thiện tình trạng tuần hoàn máu đến hậu môn. Thuốc có khả năng hạn chế tắc mạch và hỗ trợ làm teo nhỏ búi trĩ. Tuy nhiên việc sử dụng thuốc cần phải đặc biệt tuân theo chỉ định của bác sĩ.

– Điều trị bằng phẫu thuật. Khi bệnh đã đến giai đoạn nặng, cấp độ 3,4 thì việc điều trị bằng thuốc không còn hiệu quả nữa. Lúc đó, phẫu thuật cắt trĩ là bắt buộc. Ngày nay có nhiều phương pháp cắt trĩ hiện đại như Phương pháp cắt trĩ Longo, Phương pháp cắt trĩ Milligan Morgan và Ferguson,…

– Một số phương pháp khác có thể kể đến như thắt mạch, đông tụ, tiêm xơ búi trĩ làm búi trĩ khô đi và teo dần trong khoảng 10 ngày. Thủ thuật thắt dây cao su cho khả năng điều trị bệnh trĩ đối với các bệnh nhân có tình trạng nhẹ. Cách làm này cũng có thể làm cho búi trĩ khô và rụng đi.

Thăm khám để được chẩn đoán và điều trị hiệu quả

Ngoài ra, người bệnh còn cần kết hợp các chế độ ăn uống và tập luyện lành mạnh trong quá trình điều trị cũng như trong cuộc sống hàng ngày.

Trên đây là các thông tin trả lời cho câu hỏi “Nguyên nhân bệnh trĩ là gì?” cùng những triệu chứng thường gặp và cách điều trị căn bệnh phiền toái này. Hãy đi khám ngay khi các biểu hiện bệnh còn nhẹ để điều trị hiệu quả căn bệnh phiền toái này.