Nuốt vướng là một triệu chứng khó chịu, làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau và gây ra cảm giác như có dị vật trong cổ họng, khó khăn khi nuốt, thậm chí là đau khi nuốt. Vậy làm sao để hết nuốt vướng? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra tình trạng nuốt vướng và cách giải quyết hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nuốt vướng là gì và tại sao nó xảy ra?
Nuốt vướng là tình trạng bạn cảm thấy khó khăn khi nuốt, cảm giác có gì đó bị kẹt ở cổ họng hoặc sau xương ức. Đây là triệu chứng của nhiều vấn đề về sức khỏe, từ những nguyên nhân đơn giản như khô cổ họng cho đến các bệnh lý phức tạp hơn liên quan đến thực quản, dạ dày hay hệ thần kinh.
Có hai loại nuốt vướng phổ biến:
– Nuốt vướng chức năng: Liên quan đến các cơ quan, dây thần kinh kiểm soát quá trình nuốt. Nếu có vấn đề xảy ra ở bất kỳ khâu nào trong quá trình này, bạn sẽ gặp phải cảm giác nuốt vướng.
– Nuốt vướng cơ học: Do có sự cản trở vật lý như hẹp thực quản, khối u hoặc các dị vật khác gây cản trở đường dẫn thực phẩm từ miệng xuống dạ dày.
Nuốt vướng là tình trạng bạn cảm thấy khó khăn khi nuốt, cảm giác có gì đó bị kẹt ở cổ họng hoặc sau xương ức
2. Nguyên nhân gây ra nuốt vướng
Để hiểu được làm sao để hết nuốt vướng, việc tìm hiểu nguyên nhân là bước đầu tiên và rất quan trọng:
– Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Acid dạ dày trào ngược lên thực quản có thể gây viêm, làm hẹp thực quản và gây ra cảm giác nuốt vướng.
– Viêm họng hoặc amidan: Viêm nhiễm trong vùng họng hoặc amidan có thể gây ra cảm giác đau và khó khăn khi nuốt.
– Khối u thực quản: Dù lành tính hay ác tính, khối u ở thực quản có thể làm hẹp đường đi của thức ăn, gây cản trở và dẫn đến nuốt vướng.
– Rối loạn liên quan đến vận động thực quản như cơ thắt dưới thực quản (LES) hoạt động không đúng cách, tình trạng co thắt tâm vị,…
– Một số vấn đề liên quan đến thần kinh: Các bệnh như Parkinson, đột quỵ, hoặc bệnh xơ cứng cột bên teo cơ (ALS) có thể làm ảnh hưởng đến chức năng nuốt.
– Căng thẳng hoặc lo âu: Tình trạng tâm lý không ổn định cũng có thể dẫn đến nuốt vướng, vì khi căng thẳng, cơ thể có thể phản ứng bằng cách gây co thắt cơ thực quản.
3. Các triệu chứng thường gặp khi bị nuốt vướng và cách chẩn đoán
Trước khi tìm hiểu cách làm sao để hết nuốt vướng, việc nhận biết các triệu chứng là vô cùng quan trọng. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:
– Cảm giác khó nuốt hoặc cảm thấy thức ăn bị mắc kẹt trong cổ họng.
– Đau khi nuốt, đặc biệt khi nuốt chất lỏng hoặc thức ăn cứng.
– Ho, khản giọng hoặc nghẹn khi ăn uống.
– Cảm giác nặng nề hoặc đau đớn ở phía sau xương ức.
– Buồn nôn hoặc ợ nóng sau khi ăn.
Nếu bạn gặp phải một hoặc nhiều triệu chứng kể trên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán nguyên nhân cụ thể và cách điều trị phù hợp.
Thông thường, một số cách để chẩn đoán nuốt vướng tiêu biểu như sau:
– Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng: Phương pháp này cho phép quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản và dạ dày, phát hiện các tổn thương, viêm nhiễm hoặc khối u có thể gây nuốt vướng.
– Đo áp lực thực quản (HRM): Đo lường hoạt động nhu động và lực co thắt của thực quản, giúp phát hiện các bất thường trong vận động cơ, nguyên nhân phổ biến của nuốt vướng.
– Đo pH thực quản 24h: Theo dõi mức axit trong thực quản, đánh giá nguy cơ trào ngược dạ dày – thực quản, một trong những nguyên nhân gây khó nuốt và nuốt vướng.
Thu Cúc TCI hiện đang là đơn vị đi đầu trong ứng dụng các phương pháp trên trong chẩn đoán và điều trị nuốt vướng. Đặc biệt, đây là một trong số ít bệnh viên tại Việt Nam có mặt cả hai kỹ thuật đo HRM và đo pH thực quản 24h.
Buồn nôn hoặc ợ nóng sau khi ăn
4. Làm sao để hết nuốt vướng – Giải pháp tại nhà và giải pháp y tế
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng nuốt vướng, có nhiều phương pháp khác nhau để khắc phục. Dưới đây là những biện pháp hiệu quả để làm giảm và loại bỏ triệu chứng này.
4.1. Làm sao để hết nuốt vướng: Biện pháp tại nhà
Uống nhiều nước: Đối với những trường hợp nuốt vướng do khô miệng hoặc thiếu nước bọt, việc duy trì đủ nước cho cơ thể có thể giúp cải thiện tình trạng này. Uống nước ấm, trà thảo mộc hoặc súp lỏng có thể làm dịu cảm giác vướng và giúp thức ăn di chuyển dễ dàng hơn.
– Thay đổi chế độ ăn uống: Thức ăn cứng, cay, nóng có thể làm tăng cảm giác khó nuốt. Hãy chọn những món ăn mềm, dễ nuốt như cháo, súp, trái cây nghiền hoặc thực phẩm lỏng. Tránh thực phẩm gây kích ứng như đồ uống có ga, cà phê hoặc rượu.
– Thực hiện các bài tập luyện nuốt: Các bài tập nhằm cải thiện cơ bắp và chức năng của hệ thần kinh liên quan đến nuốt có thể được thực hiện hàng ngày. Những bài tập này giúp cơ cổ họng hoạt động linh hoạt và giảm thiểu cảm giác nuốt vướng.
– Sử dụng các biện pháp giảm căng thẳng: Căng thẳng có thể làm tăng triệu chứng nuốt vướng. Thư giãn bằng cách tập yoga, thiền định hoặc tham gia các hoạt động giải trí có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn.
Thức ăn cứng, cay, nóng có thể làm tăng cảm giác khó nuốt
4.2. Làm sao để hết nuốt vướng: Điều trị y tế
Nếu các biện pháp tại nhà không mang lại kết quả, bạn cần thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Dưới đây là những phương pháp điều trị phổ biến cho tình trạng nuốt vướng:
– Sử dụng thuốc giảm trào ngược: Đối với những trường hợp nuốt vướng do trào ngược dạ dày thực quản, bác sĩ có thể kê thuốc ức chế axit hoặc thuốc chống trào ngược để làm giảm tình trạng viêm và kích ứng ở thực quản.
– Điều trị viêm họng hoặc amidan: Nếu nuốt vướng do viêm họng hoặc amidan, việc điều trị viêm nhiễm bằng kháng sinh hoặc các loại thuốc chống viêm sẽ giúp giảm đau và cải thiện tình trạng nuốt.
– Phẫu thuật: Trong những trường hợp nặng, khi có sự hẹp thực quản hoặc khối u, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để loại bỏ tắc nghẽn và mở rộng thực quản.
– Liệu pháp điều trị tâm lý: Nếu nuốt vướng liên quan đến yếu tố tâm lý như lo âu hoặc căng thẳng, việc kết hợp điều trị với chuyên gia tâm lý có thể giúp giải quyết gốc rễ vấn đề và làm giảm triệu chứng.
Làm sao để hết nuốt vướng – để giảm triệu chứng nuốt vướng và tránh tình trạng này tái phát, việc chẩn đoán và điều trị đúng nguyên nhân là yếu tố then chốt. Duy trì lối sống lành mạnh, thay đổi chế độ ăn uống hợp lý cùng với việc tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ sẽ giúp bạn cải thiện tình trạng nuốt vướng hiệu quả.
