Chỉ số xét nghiệm tiểu đường bao nhiêu là nguy hiểm?

Tôi thường xuyên thấy mệt mỏi, khát nước và đi tiểu nhiều dù đã ăn uống điều độ. Gần đây, con tôi đưa đi xét nghiệm đường huyết và kết quả khá cao, khiến cả nhà rất lo lắng. Không biết mức đường huyết nào là nguy hiểm? Liệu có phải tôi đã bị biến chứng rồi không?

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ những lo lắng rất thực tế — và cũng rất phổ biến trong phòng khám của chúng tôi. Đường huyết tăng cao không chỉ phản ánh tình trạng rối loạn chuyển hóa mà còn có thể dẫn đến các biến chứng cấp tính hoặc mạn tính nếu không được kiểm soát kịp thời. Mức đường huyết được xem là nguy hiểm khi:

≥ 11.1 mmol/L (200 mg/dL) trong xét nghiệm ngẫu nhiên kèm triệu chứng điển hình (khát nhiều, tiểu nhiều, sụt cân…),
≥ 7.0 mmol/L (126 mg/dL) khi đo lúc đói (sau nhịn ăn ≥ 8 giờ),
Hoặc ≥ 16.7 mmol/L (300 mg/dL) — mức này có nguy cơ cao gây hôn mê do tăng đường huyết (nhiễm toan ceton hoặc tăng áp lực thẩm thấu).

Dưới đây là những thông tin chuyên sâu hơn để bạn hiểu rõ mức độ rủi ro và cách ứng phó phù hợp.

Nguyên nhân khiến đường huyết tăng đến mức nguy hiểm

– Chẩn đoán đái tháo đường chưa được kiểm soát: Nhiều người không biết mình mắc bệnh, hoặc đã biết nhưng chưa tuân thủ điều trị.

– Nhiễm trùng hoặc stress nặng: Sốt, viêm phổi, nhồi máu cơ tim… có thể làm tăng hormone kháng insulin, đẩy đường huyết vọt cao.

– Bỏ thuốc hoặc dùng sai liều: Đặc biệt ở bệnh nhân đang tiêm insulin hoặc dùng thuốc hạ đường huyết.

– Chế độ ăn uống thất thường: Ăn quá nhiều tinh bột, đường, hoặc nhịn ăn rồi “bù” bằng bữa lớn.

– Tác dụng phụ của thuốc: Như corticosteroid, thuốc lợi tiểu thiazide…

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

– Đường huyết trên 13.9 mmol/L kéo dài nhiều giờ, đặc biệt nếu kèm:

– Hơi thở có mùi axeton (mùi trái cây thối), buồn nôn, nôn, đau bụng → nghi ngờ nhiễm toan ceton.

– Lú lẫn, nhìn mờ, mạch nhanh, da khô, tiểu ít → có thể là hội chứng tăng áp lực thẩm thấu (rất nguy hiểm ở người lớn tuổi).

– Mệt lả, run rẩy, vã mồ hôi — nhưng đây lại là dấu hiệu hạ đường huyết, thường xảy ra khi điều trị quá mức.

– Dù không có triệu chứng rõ, nếu đường huyết liên tục > 10 mmol/L trong nhiều ngày, bạn vẫn cần đánh giá lại phác đồ điều trị.

Hướng dẫn xử trí và phòng ngừa biến chứng

– Theo dõi đường huyết tại nhà: Nếu bạn đã được chẩn đoán đái tháo đường, nên đo thường xuyên — đặc biệt khi có dấu hiệu bất thường.

– Uống đủ nước: Giúp đào thải glucose dư thừa qua nước tiểu và ngăn ngừa mất nước.

– Không tự ý ngừng thuốc: Kể cả khi cảm thấy “ổn”, việc ngưng insulin hoặc thuốc hạ đường huyết có thể gây tăng đường huyết đột ngột.

– Điều chỉnh lối sống: Hạn chế đường – tinh bột tinh chế, tăng chất xơ, vận động đều đặn (30 phút/ngày, 5 ngày/tuần).

– Khám định kỳ: Đo HbA1c mỗi 3–6 tháng để đánh giá kiểm soát đường huyết trung hạn (mục tiêu thường < 7%).

Kết luận của bác sĩ

Mức đường huyết trên 11.1 mmol/L không chỉ xác định chẩn đoán đái tháo đường mà còn là ngưỡng cảnh báo nguy cơ biến chứng cấp. Trong thực tế lâm sàng, nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng hôn mê do chủ quan với các triệu chứng ban đầu. Vì vậy, nếu bạn có kết quả xét nghiệm cao hoặc thường xuyên mệt mỏi, khát nước, hãy đi khám chuyên khoa nội tiết càng sớm càng tốt — vì kiểm soát đường huyết tốt ngay từ đầu chính là chìa khóa ngăn ngừa tổn thương tim, thận, mắt và thần kinh về sau.