“Tôi mới sinh con được hơn một tuần, nhưng cứ lo lắng không biết ăn gì thì tốt, ăn gì thì hại. Nghe người này nói kiêng đủ thứ, người kia lại bảo ăn tự do… Tôi thực sự bối rối và sợ ăn sai sẽ làm sữa kém chất hoặc ảnh hưởng đến vết mổ. Bác sĩ có thể giúp tôi hiểu rõ hơn được không?”
“Mình sinh em bé được hơn 2 tuần rồi, thèm đồ chiên rán kinh khủng – nào là gà rán, nem rán, khoai tây chiên… Nhưng nghe bà nội và mấy chị hàng xóm dặn ‘kiêng cữ kỹ, ít nhất 1–2 tháng’, mình lo lắm. Không biết ăn sớm có ảnh hưởng đến sữa cho con hay sức khỏe bản thân không? Bác sĩ ơi, bao giờ thì mình được ăn lại những món này an toàn?”
“Mới sinh xong được 5 ngày, em thèm thịt gà lắm rồi, nhưng nghe bà nội nói ‘ăn gà sẽ làm vết mổ lâu lành, dễ nhiễm trùng’. Em lo quá, không dám ăn, nhưng lại sợ thiếu chất. Bác sĩ ơi, sau sinh ăn thịt gà được không ạ?”
“Chào bác sĩ, em mới sinh được hơn 2 tuần, nghe mẹ chồng nói mướp mát, tốt cho sữa nên nấu canh mướp thường xuyên. Nhưng em lại lo vì thấy người ta bảo mướp ‘lạnh’, sợ ảnh hưởng đến sức khỏe và sữa cho con bú. Bác sĩ cho em hỏi, sau sinh ăn mướp có được không ạ?”
Dạo gần đây, tôi cứ phân vân mãi: ăn trứng thì có nên bỏ lòng đỏ không? Nghe người này bảo lòng đỏ nhiều cholesterol, hại tim; người kia lại nói bỏ lòng đỏ là vứt đi “kho báu dinh dưỡng”. Tôi lo lắng vì bản thân có tiền sử mỡ máu hơi cao, nhưng lại rất thích ăn trứng. Liệu có cách nào ăn trứng vừa ngon, vừa an toàn cho sức khỏe?
Dạo này em hay nghe người quen mách dùng lá mơ chữa đầy bụng, tiêu chảy, thậm chí là đau dạ dày. em cũng mua về nấu nước uống thử, thấy dễ chịu thật, nhưng lại lo không biết dùng lâu có hại không, hay có kỵ gì với thuốc đang uống không. Nhỡ đâu tốt thì ít mà hại thì nhiều thì khổ. Bác sĩ có thể giải thích rõ giúp em được không?
“Dạo này tôi hay mệt mỏi, ăn uống kém ngon, nên chuyển sang ăn nhiều thịt gà hơn vì nghe nói nó ‘lành’. Nhưng tôi vẫn thắc mắc: ngoài việc dễ ăn và ít béo, thịt gà thực sự có tác dụng gì đặc biệt cho sức khỏe?”
“Tôi mới phát hiện huyết áp 145/90 mmHg trong lần khám sức khỏe định kỳ. Bác sĩ nói tôi chưa cần dùng thuốc, nhưng phải thay đổi lối sống ngay. Tôi lo lắm – liệu chỉ trong 3 tuần, mình có thể hạ huyết áp về mức an toàn không? Có cách nào tự nhiên, không phụ thuộc thuốc không, thưa bác sĩ?”
Bác sĩ ơi, em rất thèm ăn trái cây ngọt, nhưng cứ lo đường huyết tăng vọt. Liệu có loại quả nào vừa ngon, vừa an toàn cho người tiểu đường như em không?” – Đây là câu hỏi tôi nghe gần như mỗi ngày trong phòng khám. Đừng lo, bạn hoàn toàn có thể thưởng thức vị ngọt tự nhiên từ trái cây nếu chọn đúng loại và ăn điều độ. Dưới đây là 7 loại quả ngọt, an toàn và giàu dinh dưỡng mà tôi thường khuyên bệnh nhân tiểu đường nên dùng hàng tuần.
“Em ăn dưa chuột gần như mỗi ngày vì nghe nói nó mát, đẹp da, lại giúp giảm cân. Nhưng dạo này em hay bị đầy bụng, đi tiểu nhiều và đôi khi còn thấy mệt. Liệu có phải do ăn quá nhiều dưa chuột không, thưa bác sĩ?”
“Dạo này tôi thấy nhiều người rủ nhau ăn dưa chuột mỗi ngày để thanh lọc cơ thể, đẹp da, giảm cân… Tôi cũng muốn thử nhưng không biết liệu ăn nhiều dưa chuột có thực sự tốt, hay chỉ là lời đồn? Có nên ăn cả vỏ không, và liệu người bị tiểu đường hay huyết áp có dùng được không?”
“Da em dạo này cứ sần sùi, nổi mụn liti và dễ ửng đỏ, nhất là khi thời tiết oi bức. Em nghe nói ăn trái cây mát sẽ giúp da đẹp hơn, nhưng không biết loại nào thực sự tốt, loại nào chỉ ‘mát’ theo cảm giác chứ không có cơ sở khoa học. Bác sĩ có thể tư vấn giúp em những loại trái cây mát tốt cho da không ạ?”
“Bác sĩ ơi, con trai em năm nay 7 tuổi, nặng 38 kg, cao 125 cm. Cháu ăn rất khỏe, thích đồ chiên rán và ít vận động. Gần đây, em thấy cháu thở nặng khi leo cầu thang, hay mệt mỏi và bị bạn bè trêu “mập ú”. Em lo lắm, không biết có phải cháu đã bị béo phì rồi không? Làm thế nào để biết trẻ béo phì chính xác, thưa bác sĩ?”
“Tôi thường nghe nói rau xanh giàu canxi, nhưng không biết loại nào thực sự tốt cho xương, nhất là khi cơ thể mình hấp thụ kém. Có loại rau nào vừa nhiều canxi lại dễ tiêu hóa như sữa không, thưa bác sĩ?”
Dạo gần đây, tôi nghe rất nhiều người rủ nhau ăn “rau họ cải” vì tốt cho sức khỏe, thậm chí có thể ngừa ung thư. Nhưng thật lòng, tôi vẫn chưa rõ rau họ cải cụ thể là những loại nào, ăn nhiều có hại không, nhất là khi tôi đang bị bướu giáp. Liệu tôi có nên kiêng? Và nếu ăn thì nên chế biến thế nào cho đúng?
Dạo gần đây em thấy nhiều người xung quanh chuyển sang uống nước ép trái cây thay vì ăn trái cây nguyên quả, bảo là “detox”, “giảm cân”, “dễ hấp thu”. Em cũng thử theo, nhưng lại nghe nói ăn trái cây nguyên miếng mới tốt vì giữ được chất xơ. Em băn khoăn quá, không biết nên chọn cách nào cho hợp lý, nhất là khi em đang muốn cải thiện sức khỏe và kiểm soát cân nặng. Bác sĩ có thể giải thích giúp em được không?
“Bác sĩ ơi, em ăn trứng vịt lộn từ nhỏ, lúc nào cũng thấy có rau răm đi kèm. Nhưng em chưa hiểu rõ lý do tại sao lại phải ăn chung như vậy. Có phải chỉ để tăng hương vị, hay rau răm thực sự có tác dụng gì đặc biệt khi ăn với trứng vịt lộn? Em cũng nghe nói món này bổ, nhưng không biết ai nên tránh và ăn bao nhiêu là đủ. Mong bác sĩ giải thích giúp em!”
“Dạo này em thấy nhiều người khuyên uống nước chanh đường mỗi sáng để thanh lọc cơ thể và đẹp da. Em cũng bắt chước làm theo, nhưng lại lo: uống mỗi ngày như vậy liệu có tốt thật không, hay vô tình nạp quá nhiều đường mà hại sức khỏe? Em còn nghe nói axit trong chanh dễ làm mòn men răng nữa… Mong bác sĩ giải đáp giúp em!”
Gần đây tôi thường cảm thấy người lúc nào cũng bốc nóng, hay khát nước, nổi mụn, ngủ không ngon, thậm chí đêm ra mồ hôi trộm. Tôi nghe nói đó là “nóng trong người”, nhưng không rõ nguyên nhân cụ thể do đâu – có phải do ăn uống, stress hay dấu hiệu của bệnh lý nào không? Mong bác sĩ giải thích giúp.
Gần đây tôi nghe nói đến “purines” khi tìm hiểu về bệnh gout, nhưng không rõ đây là chất gì và có trong những thực phẩm nào. Tôi muốn biết purines có tự nhiên trong cơ thể hay chỉ đến từ thức ăn, và liệu việc ăn nhiều purines có thực sự làm tăng nguy cơ gout hay không? Mong bác sĩ giải thích giúp.