Đau thần kinh tọa như thế nào mà khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống hằng ngày, thậm chí có nguy cơ tàn phế.
Menu xem nhanh:
1. Đau thần kinh tọa như thế nào?
Dây thần kinh tọa là dây thần kinh dài nhất của cơ thể. Dây thần kinh này đi từ dưới thắt lưng đến ngón chân. Có 2 dây thần kinh tọa trái phải để điều khiển hoạt động của 2 chân. Dây thần kinh tọa có ba chức năng chính đó là: chi phối, cảm giác vận động dinh dưỡng và góp phần nuôi dưỡng những khu vực mà nó đi qua.
Đau thần kinh tọa là cảm giác đau dọc từ thắt lưng xuống bàn chân theo đường đi của dây thần kinh tọa. Tùy theo vị trí tổn thương mà cơn đau lan rộng theo các hướng khác nhau.
Đau dây thần kinh tọa thường gặp ở độ tuổi lao động, từ 30-50 tuổi. Hiện nay, tỷ lệ nữ giới mắc bệnh này cao hơn nam giới.
Đau thần kinh tọa xảy ra ở mọi lứa tuổi
Bệnh đau thần kinh tọa chủ yếu xảy ra khi bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm, hẹp cột sống làm chèn ép một phần dây thần kinh… Điều này gây ra tình trạng tê, viêm, đau ở chân và các vùng bị ảnh hưởng.
2. Triệu chứng đau thần kinh tọa như thế nào
Đau nhức là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh đau thần kinh tọa và nhiều căn bệnh khác. Tuy nhiên, cơn đau ở các vị trí khác nhau sẽ là biểu hiện của nhiều bệnh khác nhau. Do vậy người bệnh cần chú ý các triệu chứng sau đây.
2.1. Đau tại dây thần kinh tọa
Đây là tình trạng đau thường gặp nhất. Những cơn đau từ thắt lưng xuống đến mông, chân và bàn chân. Một số trường hợp khác, cơn đau đi từ gót chân ngược lên đến vùng thắt lưng.
Đa phần, khi người bệnh lao động nặng, cơn đau mới bộc phát mạnh. Còn khi người bệnh được nghỉ ngơi, những cơn đau sẽ giảm dần. Vì khi cơ thể nghỉ ngơi, dây thần kinh tọa không phải chịu nhiều áp lực chèn ép do vậy sẽ không cảm thấy đau nhức.
Cơn đau xuất hiện theo từng đợt nếu bạn giẫm chân xuống đất hoặc đi đường có ổ gà. Bệnh đau thần kinh tọa không xảy ra ở một vị trí cố định mà lan sang nhiều vùng lân cận khác, gây đau nhức ở nhiều bộ phận trên cơ thể.
2.2. Co cứng cơ cột sống
Đây cũng là một triệu chứng đau thần kinh tọa nhiều người gặp phải. Khi dây thần kinh tọa bị đau hoặc viêm, máu khó lưu thông và dễ bị tích tụ lại gây ra chứng co cứng cơ cột sống.
Thông thường, bạn sẽ có cảm giác co cứng chân và đùi khi vừa thức dậy và phải chờ thời gian khoảng 30 phút mới dứt cơn đau. Khi hắt hơi hoặc ho, bạn cũng có thể bị đau ở vùng thắt lưng.
2.3. Giảm khả năng vận động
Dây thần kinh tọa có chức năng chi phối hoạt động hai chi dưới. Do vậy, khi bị đau thần kinh tọa, người bệnh sẽ gặp nhiều khó khăn khi vận động, ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc hằng ngày.
Người bệnh khó vận động, di chuyển khi bị đau
Triệu chứng này được nhận biết rõ hơn qua một vài thử nghiệm:
Khi cúi người, bệnh nhân không thể cúi thấp hơn 90 độ, cảm thấy đau thắt lưng dữ dội, tay không thể chạm đến bàn chân.
Người bệnh cũng rất khó khăn khi khuân vác đồ đạc bằng lưng.
Khó quay người qua trái hoặc phải.
Đùi và mông cảm giác đau dữ dội.
Khó đứng thẳng, chỉ cần chạm nhẹ chân xuống đất đã thấy rất đau lưng.
2.4. Thay đổi dáng đi
Đau thần kinh tọa thường xảy ra ở một bên, lúc này trọng lượng cơ thể sẽ tập trung vào bên còn lại. Điều này khiến người bệnh không thể đi bình thường mà đi tập tễnh, bên cao bên thấp.
Sự thay đổi này khiến cơ một bên hông nhão đi, chân xệ xuống, lệch vùng xương chậu. Tình trạng này kéo dài có thể gây cong vẹo cột sống và teo cơ.
2.5. Tổn thương rễ thần kinh
Một triệu chứng đau thần kinh tọa khác khá phổ biến đó là cảm giác kiến bò. Triệu chứng này xảy ra do tổn thương rễ thần kinh. Bên cạnh đó đau thần kinh tọa còn có những triệu chứng như: Mất cảm giác chi dưới, teo cơ chân, mất khả năng kiểm soát đại, tiểu tiện…
3. Nguyên nhân gây đau thần kinh tọa như thế nào
3.1. Do bệnh lý
Nguyên nhân dẫn tới bệnh đau thần kinh tọa thường do thoát vị đĩa đệm, thoái hóa hoặc chấn thương cột sống, trượt đốt sống, tổn thương thân đốt sống, viêm đĩa đệm đốt sống… Các bệnh này tác động vào dây thần kinh tọa gây đau nhức cho người bệnh. Ngoài ra, trường hợp hiếm gặp là dây thần kinh tọa bị chèn ép do mạch máu biến dạng, phình lên đè vào gây đau.
3.2. Do đặc thù công việc
Đối với người làm công việc nặng, nguy cơ sẽ đau dây thần kinh tọa là rất cao. Nhân viên văn phòng thường xuyên làm việc trên máy tính, ngồi lâu trong một tư thế cũng dễ dẫn tới tình trạng đau thần kinh tọa. Do giảm máu nuôi tới cột sống, các cơ cạnh cột sống, tạo áp lực về một phía đĩa đệm.
Bên cạnh đó, theo ghi nhận, nếu làm việc trong môi trường rung lắc liên tục như lái xe, sẽ tạo các chấn thương nhỏ lên cột sống, đĩa đệm đẩy nhanh quá trình thoái hóa cột sống và đĩa đệm, dẫn tới nguy cơ đau thần kinh tọa.
3.3. Do tuổi tác
Đối với người trẻ, nguyên nhân gây đau dây thần kinh tọa chủ yếu do ngồi làm việc một chỗ lâu, nằm hoặc ngồi không đúng tư thế, bị chấn thương… Ở người cao tuổi, nguy cơ mắc bệnh càng cao. Theo thời gian, xương khớp bị thoái hóa dần. Trong đó, thoái hóa đĩa đệm và thân đốt sống có thể gây chèn ép vào dây thần kinh tọa.
Người cao tuổi dễ mắc bệnh do xương khớp dễ thoái hóa
3.4. Một số thói quen khác
Một số thói quen sinh hoạt không hợp lý như đi giày cao gót thời gian dài, cột sống ưỡn ra phía trước quá mức… cũng dễ gây nên chứng đau thần kinh tọa. Nguyên nhân là do đĩa đệm bị tăng áp lực, nguy cơ gây ra trượt đốt sống.
Đau dây thần kinh tọa có thể không đe dọa trực tiếp tới tính mạng. Tuy nhiên, nếu chủ quan và trì hoãn điều trị có thể khiến cơn đau dữ dội, dai dẳng khó dứt điểm, thậm chí dẫn tới tàn phế. Bởi vậy, nếu nhận thấy những dấu hiệu đau thần kinh tọa, người bệnh cần đi khám ngay khoa Cơ xương khớp để được chẩn đoán và tư vấn điều trị kịp thời.
