Chụp x-quang răng là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh vô cùng phổ biến, có vai trò đặc biệt quan trọng trong điều trị nha khoa. Cùng tìm hiểu chi tiết về kỹ thuật này qua những chia sẻ dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Chụp x-quang răng là gì?
Chụp X-quang răng (hay còn gọi là chụp x-quang nha khoa) là kỹ thuật sử dụng tia X để thu thập những hình ảnh về răng, xương hàm và mô mềm quanh răng. Thông qua những hình ảnh đó, các nha sĩ sẽ phát hiện ra những vấn đề về răng miệng.
Những vấn đề răng miệng mà nha sĩ có thể chỉ phát hiện nhờ ảnh chụp x-quang nha khoa mà không thể quan sát được bằng mắt thường như:
– Những khoảng hở;
– Những răng mọc ngầm (răng khôn số 8) và cấu trúc, vị trí của nó;
– Tình trạng tiêu xương hàm;
Nhờ vậy, bác sĩ mới có thể đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp.
Chụp X-quang răng (hay còn gọi là chụp x-quang nha khoa) là kỹ thuật sử dụng tia X để thu thập những hình ảnh về răng, xương hàm và mô mềm quanh răng.
2. Có bao những phương pháp chụp x-quang răng phổ biến nào?
Tuỳ vào mục đích và vấn đề răng miệng mà người bệnh gặp phải, nha sĩ sẽ chỉ định phương pháp chụp x-quang phù hợp:
2.1. Chụp X-quang cánh cắn
Chụp x-quang cánh cắn sẽ cho ra ảnh phim sau thân răng. Kỹ thuật này giúp nha sĩ thấy được tình trạng hàm trên, hàm dưới có thẳng nhau không, các răng chạm nhau như thế nào…
Từ đó, nha sĩ sẽ kiểm tra được tình trạng các vết sâu ở bên trong thân răng mà mắt thường không thể nhìn thấy. Không những thế, kỹ thuật chụp cánh cắn còn giúp nha sĩ thấy được tình trạng tiêu xương nếu người bệnh bị viêm hoặc nhiễm trùng nướu nghiêm trọng.
2.2. Chụp X-quang quanh chóp
Đây là kỹ thuật giúp đem lại hình ảnh toàn bộ răng, các gốc răng và hệ xương hỗ trợ răng, còn được gọi là kỹ thuật periapical. Phim ảnh thu được từ kỹ thuật này có vai trò giúp nha sĩ phát hiện ra những vấn đề răng miệng ở dưới nướu hoặc ở trong hàm như:
– Các mụn nhọt, u nang;
– Các răng cấm;
– Sự thay đổi từ cấu trúc xương có nguy cơ gây ra một số bệnh.
Đây là kỹ thuật giúp đem lại hình ảnh toàn bộ răng, các gốc răng và hệ xương hỗ trợ răng, còn được gọi là kỹ thuật periapical.
2.3. Chụp X-quang cắn
Phương pháp này có tên khoa học là Occlusal, có vai trò cho thấy hình ảnh vòm miệng hoặc sàn miệng. Các nha sĩ sẽ sử dụng hình ảnh thu được để tìm kiếm:
– Những răng chưa gãy ở nướu;
– Những răng bổ sung;
– Những bất thường về khung xương hàm;
– Tình trạng hở hàm ếch bên trong vòm miệng;
– Tình trạng u nang, mụn nhọt, hoặc sự phát triển mô bất thường (nếu có)
– Những dị vật xuất hiện bên trong khoang miệng…
2.4. Chụp X quang toàn cảnh
Nha sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện phương pháp chụp toàn cảnh Panoramic nếu cần kiểm tra tình trạng sức khoẻ:
– Toàn bộ khung hàm và các răng
– Các xoang ở mũi và khớp thái dương.
Tuy không tìm ra các vết sâu răng nhưng phương pháp này sẽ giúp nha sĩ tìm ra các vấn đề về răng miệng khác như u nang răng, nhiễm trùng răng và tình trạng gãy xương hàm (nếu có).
Nha sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện phương pháp chụp toàn cảnh Panoramic nếu cần kiểm tra tình trạng sức khoẻ của toàn bộ khung hàm, các răng, các xoang…
3. Chụp X-quang răng có vai trò gì?
Cũng như những phương pháp chụp x-quang khác trong chẩn đoán hình ảnh, chụp x-quang nha khoa giúp nha sĩ phát hiện ra những vấn đề răng miệng mà mắt thường không thấy được. Cụ thể:
– Phát hiện ra những vấn đề về răng miệng như: sâu răng, tổn thương hệ xương hỗ trợ răng, những chấn thương răng (ví dụ như gãy chân răng…).
– Phát hiện ra những răng không mọc đúng vị trí, mọc ngầm hoặc những răng đâm sâu vào trong nướu (còn được gọi là răng cấm);
– Phát hiện sớm những u nang, khối u và cả những nốt mụn nhọt trong nướu, chân răng…;
– Kiểm tra tình hình phát triển của những chiếc răng vĩnh viễn đối với những trẻ vẫn đang còn cả răng sữa.
– Đưa ra phương pháp điều trị nha khoa phù hợp như:
+ Có nên hàn trám lại các lỗ răng sâu không;
+ Cách nhổ những chiếc răng khó;
+ Phẫu thuật và điều trị tủy răng;
+ Phẫu thuật cấy ghép nha khoa và chỉnh nha…
– Chụp X-quang nha khoa còn giúp phát hiện sớm những vấn đề răng miệng trước khi chúng gây ra các biến chứng.
Chụp x-quang răng giúp nha sĩ phát hiện ra những vấn đề răng miệng mà mắt thường không thấy được.
4. Có nên chụp x-quang răng không?
4.1. Chụp X-quang răng có ảnh hưởng gì đến sức khỏe không?
Thực tế, tia X đã được chứng minh là có khả năng gây nhiễm xạ và nếu tiếp xúc nhiều thì còn có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Tuy nhiên, trong ngành y nói chung và nha khoa nói riêng, thì lượng tia X được dùng trong chụp X-quang là rất nhỏ và được kiểm soát hoàn toàn.
Do đó, các chỉ định chụp x-quang trong y tế và cả trong nha khoa đều không gây hại đến sức khoẻ. Không những thế, khi thực hiện chụp, người bệnh sẽ được bảo vệ kỹ lưỡng bởi các yếu tố như:
– Cường độ chụp: Cường độ thấp sẽ không gây hại;
– Tốc độ chụp: Chụp với tốc độ cao sẽ giúp giảm thiểu tốc độ nhiễm tia;
– Thời gian: Thời gian chụp ngắn sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm tia;
Bên cạnh đó, đầu đèn của thiết bị chụp cũng sẽ chỉ ngắm vào vùng cần chụp (trong nha khoa là khoang miệng và các răng) nên các khu vực và bộ phận khác cũng ít bị ảnh hưởng.
Hơn nữa, ở tất cả các phòng chụp x-quang cũng được thiết kế đảm bảo an toàn với vách bằng chì. Các bức vách sẽ hấp thu tối đa lượng bức xạ được phóng ra trong quá trình chụp.
Như vậy, chụp x-quang nha khoa không quá nghiêm trọng nhưng để hạn chế tối đa những hệ luỵ từ tia X thì người bệnh nên:
– Chọn máy x-quang kỹ thuật số để chụp vì máy này sử dụng số lượng tia bức xạ thấp hơn thiết bị chụp truyền thống;
– Không nên thực hiện chụp x-quang với tần suất liên tục.
Trong ngành y nói chung và nha khoa nói riêng, thì lượng tia X được dùng trong chụp X-quang là rất nhỏ và được kiểm soát hoàn toàn.
4.2. Khi nào cần đi chụp x-quang răng?
Như đã chia sẻ, không nên chụp x-quang thường xuyên nhưng đây vẫn là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh có những công dụng nhất định. Do đó, chúng ta nên lưu ý tần suất chụp sau để không gây ảnh hưởng tới sức khoẻ mà vẫn đủ để đánh giá tình hình sức khoẻ:
– Chụp x-quang nói chung:
+ Đối với người lớn: 2 – 3 năm/ lần;
+ Đối với thanh thiếu niên: 1,5 – 3 năm/ lần;
+ Đối với trẻ em: 1 – 2 năm/ lần.
– Chụp x-quang nha khoa:
+ Đối với người lớn: 6 tháng – 1.5 năm/ lần;
+ Đối với trẻ em: 6 – 12 tháng/ lần.
+ Đối với trẻ em trong độ tuổi từ 5 – 6 tuổi: Đây là giai thời điểm rất quan trọng trong quá trình thay răng sữa và mọc răng vĩnh viễn. Do đó, các nha sĩ khuyên các bậc phụ huynh nên cho con đi chụp x-quang ngay tại thời điểm này để có thể phát hiện sớm những bất thường về cấu trúc xương hàm, răng vĩnh viễn… và có hướng xử trí kịp thời.
Để kiểm tra sức khoẻ răng miệng định kỳ, người lớn có thể duy trì chụp x-quang nha khoa 6 tháng – 1.5 năm/ lần.
Có thể nói, chụp x-quang răng đóng vai trò rất quan trọng đối với việc chẩn đoán, điều trị và dự đoán các bệnh về răng miệng đối với tất cả mọi người, kể cả người lớn và trẻ em. Các bạn đừng quên chọn một địa chỉ nha khoa uy tín, có trang thiết bị hiện đại, phòng chụp x-quang được thiết kế đạt chuẩn và cán bộ y tế có chuyên môn, kinh nghiệm để tránh những rủi ro không mong muốn.
