Không thiếu những trường hợp áp dụng các cách chữa hóc xương cá sai lầm, dẫn đến những hậu quả khôn lường. Trong khi đó, các bác sĩ khuyến cáo, việc chữa hóc sai cách có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của chúng ta. Vì vậy, cần chú ý phòng tránh và điều trị đúng cách khi gặp tình trạng này.
Menu xem nhanh:
1. Những cách chữa hóc sai lầm nhiều người thường mắc phải
1.1. Các cách chữa hóc xương cá bằng việc dùng mẹo dân gian
Nhiều người thường tìm các mẹo dân gian để chữa hóc xương cá khi gặp tình trạng này. Bởi theo họ, các mẹo dân gian thường áp dụng được luôn, lại tiện vì có thế sử dụng các nguyên liệu có thể dễ dàng kiếm ngay tại nhà. Tuy nhiên, các bác sĩ cũng cảnh báo: việc dùng mẹo chữa hóc là một trong số những nguyên nhân chính khiến tình trạng hóc trở nên nghiêm trọng hơn.
Với nhiều người bị hóc, do sử dụng mẹo dân gian mà bác sĩ không thể gắp xương cá theo cách thông thường. Nhiều người chữa hóc bằng cách đặt tỏi vào mũi, vô tình hình thành dị vật trong mũi và gây kích ứng mũi nặng nề. Việc sử dụng các mẹo khác cũng tương tự, có thể gây các hiện tượng khó khăn hơn cho việc chữa hóc.
1.2. Cố nuốt xương cá khi bị hóc
Với một số trường hợp hóc xương cá, người bị hóc nuốt xương và sau đó các triệu chứng hóc giảm và biến mất. Tuy nhiên, việc may mắn này không phải dễ dàng gặp được. Việc cố nuốt xương cá có thể làm xương cá gây ảnh hưởng đến đường thở, thậm chí là tắc nghẽn đường thở.
Nhiều người vì cố nuốt vỏ bưởi, rau hay các miếng thức ăn lớn, khiến bên cạnh việc hóc xương cá lại bị thêm nghẹn do thức ăn. Tình trạng khối xơ gây tắc ruột là một trong những hệ lụy nhiều người thường mắc phải khi thực hiện việc cố ăn để nuốt xương cá này. Xương cá rơi xuống các cơ quan tiêu hóa cũng có thể đâm thủng ruột ở nhiều vị trí, nguy cơ viêm phúc mạc nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, việc cố nuốt xương là một trong những vấn đề các bác sĩ tai mũi họng luôn nhắc nhở hàng đầu để tránh các vấn đề nguy kịch cho người hóc xương cá.
Cố nuốt xương cá là thói quen khi bị hóc của nhiều người
1.3. Vuốt xuôi lưng/ngực
Thói quen của nhiều người, nhất là các cha mẹ khi thấy con bị hóc, đó là vuốt ngực, vuốt lưng cho con nhằm để xương cá được xuôi xuống. Tuy nhiên, như đã nói trên đây, xương cá có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người bị hóc khi trở thành dị vật đường tiêu hóa. Bên cạnh đó, việc vuốt ngực vuốt lưng chưa chắc khiến xương cá trôi xuống hệ tiêu hóa của chúng ta.
1.4. Móc họng
Thay vì việc cố nuốt xương thì gắp xương cá là cách làm được các bác sĩ tai mũi họng thường sử dụng trong khi điều trị vấn đề này. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là việc móc họng lấy xương cá là điều được khuyến khích. Trái lại, cách làm này còn có nguy cơ làm tổn thương hầu họng, thực quản cao. Đồng thời, do không xác định đúng vị trí xương cá, việc móc họng có thể vô tình đẩy xương cá đến các vị trí khó lấy hoặc không gắp được.
1.5. Tạm hoãn việc chữa hóc
Nhiều người biết về tình trạng hóc xương cá của bản thân nhưng lại chần chờ, trì hoãn điều trị. Chính việc này là nguyên nhân khiến hệ lụy của hóc xương cá với người bệnh nhiều hơn. Thông thường, sau khoảng 24h, xương cá đâm vào thành hầu họng có thể gây viêm nhiễm, hoại tử mô. Càng kéo dài, xương cá gây hóc càng có thể gây những biến chứng không ngờ cho người bệnh.
Tình trạng hoại tử, tổn thương dễ diễn ra khi chữa hóc sai cách
Hầu hết các trường hợp hóc xương cá biến chứng nặng đến gặp bác sĩ là khi người bệnh có tình trạng hóc đã nhiều ngày tháng. Có những người bị xương đâm ngang cổ, hình thành ổ viêm hoại tử trong thực quản, ảnh hưởng đến ăn uống và hô hấp, có những người bị xương cá gây đau bụng dữ dội vì các ổ viêm trong ruột, nhiều người nguy cơ tắc thở do xương cá trở thành dị vật đường thở, gây viêm nhiễm, áp xe các bộ phận này,… Việc để xương cá hóc lâu không điều trị ngay còn nhiều biến chứng khác mà chúng ta cần đề phòng. Nhiều khi, xương cá lâu ngày đã bị gãy, khó lấy ra, đồng thời, để lại nguy hiểm bởi tình trạng viêm nhiễm quá nặng.
2. Điều trị hóc xương sớm, tránh biến chứng
Trên thực tế, rất nhiều trường hợp chữa hóc xương cá sai cách như đã liệt kê trên và để lại nhiều hệ lụy. Nhiều người tự ý cố móc xương cá không được, khiến xương cá đâm vào thực quản gây đau và nguy hiểm. Thậm chí, có những tình huống xương cá đâm qua thực quản vào động mạch chủ may mắn nhờ phẫu thuật kịp thời nên bảo toàn được tính mạng.
Bác sĩ cảnh báo: Chậm trễ khi chữa hóc xương cá có thể để lại hậu quả lớn
2.1. Cách chữa hóc xương cá với tình trạng không nguy kịch
Thông thường, trong tình huống hóc xương cá nhẹ, người bị hóc thường có biểu hiện điển hình như khó nuốt, nuốt đau, chảy dãi và chưa gây tình trạng khó thở. Khi này, hãy thử kiểm tra xem, xương cá có ở khu vực họng miệng dễ nhìn thấy hay không. Trong trường hợp xương cá dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường và bên cạnh người bị hóc có kẹp, nhíp phù hợp để gắp xương cá an toàn, hãy thực hiện lấy xương giúp họ một cách cẩn thận. Trong tình huống không xác định được vị trí xương cá, hoặc vị trí xương cá nguy cơ không thể tác động thông thường, cần người có kinh nghiệm như các bác sĩ, nhân viên y tế, thì bạn nên sớm đến các cơ sở tai mũi họng để được hỗ trợ phù hợp.
2.2. Sơ cứu kịp thời khi gặp nguy hiểm vì hóc xương cá
Nhiều tình huống xương cá gây hóc, đâm vào các vị trí quan trọng, khiến người bệnh đau, khó thở. Một số loại xương kích thước to, rộng bị nuốt cũng có thể chẹn ngang đường thở, gây tình trạng khó thở, ngạt thở, thậm chí là ngưng thở. Trong các tình huống này, những người xung quanh cần nhanh chóng gọi cấp cứu, đồng thời, thực hiện sơ cứu bằng phương pháp Heimlich – dùng lực đẩy tác động lên vùng thượng vị để đẩy xương cá ra khỏi vị trí chèn ép đường thở cho người bệnh. Trong quá trình thực hiện, nếu người bị hóc ngưng thở, cần thực hiện hà hơi thổi ngạt kết hợp để duy trì trạng tháo hô hấp cho họ.
Nhìn chung, hóc xương cá dễ gặp nhưng cũng tiềm tàng nhiều nguy hiểm. Các bác sĩ tai mũi họng TCI cũng cho biết, dù hóc xương cá vốn là tình trạng đơn giản và có thể giải quyết nhanh chóng, nhưng số lượng các ca bệnh trở nặng do biến chứng của các cách chữa hóc xương cá sai là khá lớn, khiến việc điều trị trở nên phức tạp hơn. Do đó, khi có hiện tượng hóc xương cá, cần sớm đến các cơ sở y khoa để được kiểm tra, lấy xương cá ra nhanh, đúng cách, phòng tránh những nguy cơ có thể xảy ra cho chúng ta.
