Vacxin chỉ dành cho trẻ em là một suy nghĩ sai lầm. Thực tế, độ tuổi nào cũng cần tiêm ngừa vacxin để được bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm, có nguy cơ biến chứng nặng. Dưới đây là những loại vacxin cần thiết mà người lớn nên thực hiện đầy đủ và đúng lịch.
Menu xem nhanh:
1. Tầm quan trọng của việc tiêm ngừa ở người lớn
Mầm mống gây bệnh luôn tồn tại trong môi trường và ngay khi có cơ hội sẽ xâm nhập vào cơ thể và phát tác. Chúng không phân biệt đối tượng tấn công là trẻ em hay người lớn. Vì vậy, ai cũng có thể mắc bệnh, không nên có tâm lý chủ quan rằng chỉ trẻ em mới cần phòng bệnh, còn người lớn thì không.
Tiêm ngừa vacxin đầy đủ và đúng lịch là cách phòng bệnh hiệu quả và an toàn hiện nay. Lý do mà người lớn cũng cần tiêm chủng là vì:
– Khả năng miễn dịch có chiều hướng giảm theo độ tuổi, càng lớn tuổi thì khả năng miễn dịch càng kém. Tuổi càng tăng cao càng dễ mắc bệnh bởi cơ thể không còn đề kháng trước các tác nhân gây bệnh. Bên cạnh đó, người già thường mắc các bệnh nền như là huyết áp cao, tiểu đường, các chức năng của gan/thận/phổi suy giảm. Nếu chẳng may mắc thêm bệnh truyền nhiễm thì càng làm tăng tỷ lệ bệnh trở nặng và tử vong.
– Có một số bệnh truyền nhiễm có tính chất nặng ở người lớn hơn là trẻ nhỏ. Ví dụ như bệnh thủy đậu, bệnh phế cầu khuẩn, bệnh cúm.
– Ở người lớn thì nhu cầu trong cuộc sống là đi nhiều nơi và gặp gỡ nhiều người nên nguy cơ bị lây nhiễm từ nhiều nguồn rất cao.
– Góp phần tạo dựng một cộng đồng miễn dịch. Số lượng người tiêm chủng cao giúp bảo vệ những người xung quanh, những người không thể tiêm chủng vì nguyên nhân sức khỏe như bệnh tật, tuổi tác hoặc dị ứng.
2. Những loại vacxin cần thiết để phòng bệnh truyền nhiễm ở người lớn
Có rất nhiều loại vacxin được khuyến cáo tiêm ngừa nhưng có 5 loại sau cần được ưu tiên, bao gồm:
2.1. Tiêm ngừa vacxin cúm
Việt Nam là một quốc gia nằm trong vùng nhiệt đới nên bệnh cúm gần như xảy ra quanh năm. Bệnh gia tăng số ca mắc chủ yếu vào thời điểm giao mùa, khi khí hậu chuyển từ nóng sang lạnh và ngược lại.
Virus cúm là loại virus có tốc độ lây nhiễm cực nhanh và khả năng gây tử vong cho hàng triệu người trên thế giới. Loại virus này tấn công ngay khi có cơ hội và không bao giờ biến mất. Con đường hô hấp là con đường lây lan, phát tán chính của virus cúm.
Biểu hiện khi nhiễm cúm rất dễ nhầm tưởng là biểu hiện cảm lạnh thông thường. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh cúm dễ gây biến chứng nặng như viêm phổi, viêm não, thậm chí tử vong.
Tiêm ngừa vacxin cúm hàng năm là cách bảo vệ người lớn trước dịch cúm bùng phát. Trong trường hợp đã tiêm phòng mà vô tình tiếp xúc với mầm bệnh thì kháng thể đặc hiệu này sẽ tiêu diệt virus. Lúc này khả năng nhiễm bệnh không cao hoặc nếu có mắc bệnh thì mức độ được đánh giá ở dạng nhẹ.
Vì biến chủng virus cúm qua từng năm không giống nhau nên người lớn cần ghi nhớ lịch tiêm nhắc lại mỗi năm 1 lần. Điều này để đảm bảo khả năng phòng bệnh của vacxin.
2.2. Vacxin phế cầu khuẩn
Các bệnh do phế cầu khuẩn cũng được đánh giá rất nguy hiểm và xảy ra quanh năm. Phế cầu khuẩn là tác nhân chính gây nên viêm phổi không chỉ ở trẻ em mà còn tập trung ở nhóm trên 50 tuổi.
Đặc biệt, với người bệnh tiểu đường thì càng dễ nhiễm bệnh hơn. Vi khuẩn phế cầu gây ra gây ra nguy cơ tử vong cao gấp 3 lần. Nghiêm trọng hơn ở những người trên 65 tuổi và có kèm theo bệnh tim phổi mạn tính.
2.3. Tiêm ngừa vacxin ho gà
Người lớn cũng cần chích ngừa lại vacxin ho gà bởi kháng thể từ các mũi tiêm lúc nhỏ đã giảm. Nếu mắc phải ho gà thì các triệu chứng không quá nặng. Nhưng đây lại là nguy cơ phát tán mầm bệnh ra cộng đồng, trước tiên là trẻ em và người già trong gia đình khi chưa được tiêm chủng đầy đủ.
Vì vậy, mỗi người cần chủ động tiêm ngừa vacxin ho gà nhắc lại khi đến lịch để vừa bảo vệ chính mình, vừa bảo vệ cho cả cộng đồng. Điều này rất có ý nghĩa trong việc giảm nguy cơ lây lan, giảm nguy cơ nhập viện và điều trị lâu dài.
2.4. Vacxin viêm gan B và A
Viêm gan B và A là bệnh nhiễm trùng gan, khi nhiễm bệnh sẽ khiến cho gan bị tổn thương suốt đời và khó hồi phục lại được.
– Đối với vacxin ngừa viêm gan B: Trước khi tiêm sẽ phải làm xét nghiệm kiểm tra xem có nhiễm virus hay chưa. Đồng thời xét nghiệm cũng kiểm tra xem đã có kháng thể hay chưa. Nếu chưa nhiễm bệnh và cũng chưa có kháng thể trong người thì cần tiêm ngừa theo phác đồ 3 mũi. Thời gian thực hiện trong vòng 7 tháng tính từ lần tiêm đầu tiên.
– Đối với vacxin ngừa viêm gan A: Tuân theo phác đồ tiêm 2 mũi, mũi sau cách mũi trước là 6 tháng.
2.5. Vacxin HPV
Vacxin HPV có tác dụng chống lại sự xâm nhập và tấn công của virus Human Papiloma. Loại virus này khi tấn công sẽ gây viêm nhiễm đường sinh dục và một số loại ung thư bao gồm:
– Tử cung.
– Hậu môn.
– Hầu họng.
– Dương vật.
– Âm hộ.
– Âm đạo.
Cả nam và nữ đều cần tiêm vacxin HPV, độ tuổi được khuyến cáo là từ 9 đến 26 tuổi. Hiệu quả tối ưu vẫn là dưới 26 tuổi và chưa lập gia đình hoặc chưa từng quan hệ tình dục.
Khi cả nam và nữ đều được tiêm vacxin sẽ góp phần quan trọng trong việc tạo ra miễn dịch cộng đồng, làm giảm đi sự lưu hành của virus HPV.
Trên đây là 5 loại vacxin cần tiêm ngừa ở người lớn mà bạn có thể tham khảo. Để biết rõ đâu là loại vacxin cần ưu tiên cho mình thì bạn nên tới cơ sở y tế khám và nhận tư vấn chi tiết từ bác sĩ chuyên môn. Hiện nay, tiêm chủng không chỉ dành cho trẻ em mà ngay cả người lớn cũng cần chủ động trong việc làm này để bảo vệ bản thân cũng như những người xung quanh.