Parkinson là một rối loạn thần kinh thường gặp ở người già. Bệnh Parkinson ở người già thường có các biểu hiện run tay, chân, co cứng cơ, mất thăng bằng,… gây nhiều khó khăn cho việc vận động, sinh hoạt của người bệnh.
Menu xem nhanh:
1. Parkinson – Căn bệnh phổ biến ở người cao tuổi
Bệnh Parkinson thường xảy ra ở những người lớn tuổi. Các nghiên cứu cho thấy, những người trên 50 tuổi là đối tượng mắc bệnh Parkinson nhiều nhất, trong đó, tỷ lệ nam giới mắc nhiều hơn nữ giới. Đặc biệt nguy cơ mắc bệnh này tăng dần theo độ tuổi, nhất là từ 60 tuổi trở lên.
Bệnh Parkinson thường xảy ra ở người lớn tuổi.
2. Nguyên nhân gây ra bệnh Parkinson ở người cao tuổi
Cho đến nay nguyên nhân cụ thể gây bệnh Parkinson vẫn chưa được tìm ra. Tuy nhiên các nhà khoa học phát hiện ở những người bệnh Parkinson, hàm lượng Dopamine trong cơ thể có xu hướng thấp hơn bình thường. Dopamine là một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng tập trung ở vùng hạch đáy của não. Chúng có vai trò dẫn truyền tín hiệu giữa các sợi thần kinh trong não, nhờ vậy giữ cho việc cử động và phối hợp động tác của cơ thể được nhịp nhàng, linh hoạt.
Càng lớn tuổi, các tế bào não càng dễ bị thoái hóa hoặc mất khả năng sản sinh Dopamine, khiến cơ thể bị thiếu hụt chất này. Vì vậy, người già là đối tượng rất dễ mắc bệnh, gây ảnh hưởng đến khả năng vận động.
Ngoài nguyên nhân do thoái hóa thần kinh, còn có một số nguyên nhân khác gây bệnh Parkinson ở người lớn tuổi như:
– Môi trường: Những người sống trong môi trường ô nhiễm, độc hại, đặc biệt có sự tồn tại của thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường.
– Chấn thương sọ não: Người lớn tuổi có tiền sử chấn thương sọ não rất dễ mắc bệnh Parkinson.
– Di truyền: Nếu gia đình từng có người mắc bệnh này ngẫu nhiên thì đời sau cũng có nguy cơ mắc bệnh.
3. Những biểu hiện thường gặp của người già khi mắc bệnh Parkinson
Triệu chứng bệnh Parkinson ở người già và người trẻ không có sự khác nhau nhiều, thường gồm: run, cứng đờ, giảm vận động, rối loạn thăng bằng. Cụ thể:
3.1 Run – Triệu chứng điển hình của bệnh Parkinson ở người già
Run là triệu chứng rất hay gặp ở người già mắc bệnh Parkinson. Tình trạng run thường bắt đầu từ tay hay chân, run chủ yếu ở đầu chi. Thông thường, run xảy ra ở một bên chi trong một thời gian dài sau đó mới lan ra cả hai bên. Trường hợp nặng bệnh nhân có thể run cả môi, lưỡi, cằm.
Mức độ run thường rõ hơn khi nghỉ ngơi, giảm khi bệnh nhân vận động có chủ ý. Điều này trái ngược với chứng run vô căn hoặc hiện tượng run của bệnh tiểu não (tình trạng run tăng lên rõ rệt nếu bệnh nhân cố gắng vận động).
Tuy là một triệu chứng điển hình nhưng không phải bệnh nhân Parkinson nào cũng bị run tay, chân. Các nghiên cứu cho thấy có khoảng 15% người mắc bệnh này không hề bị run tay trong suốt quá trình bị bệnh.
Run là một trong những triệu chứng điển hình nhất của bệnh Parkinson.
3.2 Căng cứng cơ
Bên cạnh tình trạng run, người bệnh còn thường xuyên bị căng cứng các cơ bắp, khiến họ cử động khó khăn và khó thực hiện các động tác tinh vi.
3.3 Giảm vận động
Biểu hiện của triệu chứng này rất đa dạng gồm:
– Khó dừng các động tác, hoạt động trở nên chậm chạp hơn
– Cử động mặt khó khăn, mặt đờ đẫn, ít biểu lộ cảm xúc khi nói chuyện, ít khi chớp mắt
– Viết chậm hơn và chữ viết nhỏ dần lại
– Lưng còng xuống khi đứng, khi đi 2 tay khép sát vào thân mình
– Bước chân ngắn, chậm và đi chúi ra trước
3.4 Giảm khả năng giữ thăng bằng
Bệnh nhân Parkinson thường đi đứng khó khăn, dễ bị chóng mặt, mất thăng bằng dẫn đến bị té khi di chuyển.
3.5 Các triệu chứng khác
– Giọng nói nhỏ và khó nghe
– Rối loạn tâm thần, điển hình là trầm cảm và lo âu
– Thường xuyên đau, mệt mỏi
– Hạ huyết áp tư thế
– Tăng tiết mồ hôi, nước bọt
– Suy giảm khả năng tình dục
– Khó nuốt
– Tiểu không tự chủ, táo bón
4. Điều trị bệnh Parkinson
Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng bệnh Parkinson lại ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống, sinh hoạt của người bệnh. Thậm chí làm tăng nguy cơ tàn phế nếu bệnh tiến triển nặng. Do đó, cần phát hiện và điều trị bệnh Parkinson càng sớm càng tốt. Tùy vào tình trạng của từng người bệnh mà sẽ có các phương pháp điều trị phù hợp, gồm:
4.1 Điều trị bệnh Parkinson ở người già bằng thuốc
Người bệnh Parkinson có thể được bác sĩ chỉ định sử dụng một số thuốc như:
– Thuốc đồng vận Dopamine: Kích thích trực tiếp đến các thụ thể Dopamine.
– Thuốc thay thế Dopamine: Bổ sung Dopamine giúp tăng khả năng vận động và phối hợp. Thuốc này không nên kết hợp với vitamin B6.
– Thuốc ức chế dị hóa Dopamine
– Thuốc kháng tiết cholin
Lưu ý:
– Người bệnh nên bắt đầu sử dụng các loại thuốc này với liều thấp, sau đó tăng dần và duy trì liều lượng.
– Các loại thuốc trên chỉ mang tính tham khảo, đơn thuốc phù hợp sẽ được kê theo tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Người bệnh nên thăm khám để được kê đơn phù hợp và tuân thủ tuyệt đối đơn thuốc.
– Trong quá trình sử dụng, nếu muốn đổi loại thuốc khác, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ và thay đổi từ từ, không ngừng thuốc đột ngột.
– Nếu gặp phải một số tác dụng phụ do thuốc gây ra như khô miệng, tim đập nhanh, dị ứng, đau bụng, buồn nôn, lú lẫn, ảo giác,…cần thông báo ngay với bác sĩ để được điều chỉnh kịp thời.
Bệnh parkinson chủ yếu được điều trị bằng phương pháp Nội khoa, bạn cần thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được kê đơn và hướng dẫn điều trị phù hợp.
4.2 Điều trị phẫu thuật
Nếu việc điều trị bằng thuốc không có tác dụng, các bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật.
4.3 Điều trị phục hồi chức năng
Các phương pháp phục hồi chức năng có tác dụng rất tốt đối với việc giảm triệu chứng, phục hồi khả năng vận động và ngôn ngữ của bệnh nhân. Dưới đây là một số biện pháp mà người bệnh có thể áp dụng bao gồm:
– Vật lý trị liệu: Gồm các bài tập giúp tăng khả năng vận động và giảm rối loạn thăng bằng.
– Trị liệu ngôn ngữ: Phương pháp giúp người bệnh giảm các rối loạn về nói và nuốt.
– Các bài tập khác: Các bộ môn như yoga, thái cực quyền, dưỡng sinh,… đều rất có ích với những người bệnh này.
5. Phòng ngừa bệnh Parkinson ở người cao tuổi như thế nào?
Bên cạnh những yếu tố không thay đổi được như tuổi tác, môi trường, vẫn có những yếu tố nguy cơ gây bệnh Parkinson có thể cải thiện bằng những biện pháp sau đây:
– Tắm nắng thường xuyên để bổ sung lượng vitamin D dồi dào cho cơ thể
– Uống trà xanh hằng ngày nhằm ngăn ngừa không cho độc tố gây hại tế bào thần kinh thâm nhập vào não
– Tránh xa môi trường ô nhiễm, độc hại, đặc biệt thuốc diệt trừ sâu…
– Bổ sung các loại trái cây và thực phẩm giàu flavonoid
– Luyện tập đều đặn hằng ngày, các bài tập khoa học
Trên đây là những thông tin về bệnh Parkinson ở người già, hi vọng sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân bạn hoặc người thân trước những diễn tiến khó lường của căn bệnh này. Khi có các triệu chứng của bệnh, hãy chủ động thăm khám chuyên khoa Nội thần kinh để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
