Nuốt dị vật ở trẻ em có thể gây những tình huống khẩn cấp nguy hiểm đến tính mạng. Trong khi đó, những phương pháp xử lý nuốt dị vật hiện nay lại rất ít được phổ cập và được nhiều người quan tâm. Hãy bổ sung những hiểu biết về vấn đề này ngay hôm nay để luôn an tâm biết cách phòng tránh cũng như xử lý đúng cách trước hiện tượng trẻ nuốt dị vật.
Menu xem nhanh:
1. Trẻ em là đối tượng thường dễ nuốt dị vật
Dị vật được nhận định chung là những vật lạ có khả năng gây phản ứng với cơ thể. Theo đó, nhiều vật dù là thức ăn, nhưng tồn tại tình trạng nguy hiểm (như kích thước quá lớn, vật sắc nhọn,…) đề được coi là dị vật tiêu hóa, dị vật đường thở,…
Trẻ em thường rất hay rơi vào tình trạng nuốt dị vật. Do bản tính hiếu kỳ, thói quen chung của các em nhỏ là đưa đồ cầm nắm được vào miệng và nuốt. Thêm nữa, nhiều trường hợp trẻ em nuốt dị vật trong tình huống đang ăn uống, đồ ăn có dị vật (xương, hạt quả, móng vảy động vật, nilon, giấy, kẹp cao su,…). Ngoài ra, cũng còn nhiều đồ vật là dị vật trong tình huống nuốt dị vật ở trẻ như: đồng xu, đồ chơi, nhẫn, pin đồng hồ đeo tay, cúc áo, búi tóc, hòn bi, cục đá, kẹp ghim, đinh vít,…
Một số tình huống nuốt dị vật có thể do nghịch hoặc trong tình huống sặc, bất ngờ nuốt dị vật. Rất nhiều tình huống trẻ nuốt dị vật cần phải phẫu thuật gấp để đảm bảo sức khỏe, thậm chí là tính mạng của trẻ.
Cẩn trọng trước tình trạng trẻ nuốt dị vật
1.1. Nhận biết trẻ nuốt dị vật
Trẻ nuốt dị vật có thể gây ra những trường hợp sau:
– Dị vật hầu họng, hay còn được gọi là hóc dị vật. Đây là tình huống khá phổ thông, chiếm đến 60% trong tổng số trường hợp nuốt dị vật ở trẻ. Dị vật ở khu vực này thường biểu hiện khá rõ với tình trạng cảm giác vướng nghẹn ở cổ họng. Thậm chí, người bị hóc có thể cảm giác thấy vị trí mà dị vật đang mắc do cảm giác vướng và đau ở khu vực này. Kèm theo đó, dị vật vùng hầu họng ở trẻ thường khiến trẻ ứ nghẹn, khó nuốt và chảy dãi.
Trong tình huống nguy hiểm, dị vật rơi vào khu vực đường thở, gây bít tắc đường thở, tạo triệu chứng khó thở, khó nói, thậm chí là bất tỉnh hoặc tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
– Dị vật vùng thực quản ít khi thể hiện các triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, trẻ vẫn có thể rơi vào tình huống khó nuốt, nôn trớ hoặc buồn nôn. Trong tình huống này, trẻ thường kém ăn và có thể xuất hiện nhiều vấn đề viêm nhiễm phổi nhiều đợt hoặc tái diễn. Trường hợp dị vật làm tắc nghẽn thực quản hoàn toàn, trẻ thường hay ra nước bọt nhiều hơn.
– Dị vật dưới thực quản khiến trẻ chướng bụng, khó chịu. Trẻ có thể kèm theo các triệu chứng bệnh tiêu hóa như sốt, nôn, đại tiện phân đen hoặc lẫn máu. Mặt khác, dị vật khu vực này còn có thể gây tình trạng tắc ruột thủng ruột ở trẻ.
Bé 2 tuổi bị thủng ruột vì nuốt bi nam châm (Ảnh: Báo Lao Động)
1.2. Những biến chứng khi trẻ nuốt dị vật
Việc trẻ nuốt dị vật có thể được điều trị tốt và ít xảy ra tình trạng biến chứng. Trong nhiều tình huống, dị vật thông thường có thể tiêu hóa sẽ đi xuống thực quản, dạ dày, theo ống tiêu hóa và được đào thải thông thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp và một số dị vật mà trẻ nuốt dị vật có thể có những biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe hiện tại và thậm chí là những nguy cơ nguy hiểm đến tính mạng sau này.
– Dị vật gây vấn đề bít tắc đường thở: Như đã nói, dị vật có thể gây bít tắc đường thở hoặc rơi vào thanh quản, khí quản, phế quản, gây khó thở, hô hấp kém. Trong nhiều tình huống, dị vật có thể gây tắc thở khiến người bệnh đối diện với cơn nguy hiểm tính mạng..
– Những vấn đề nguy hại cho niêm mạc đường tiêu hóa cùng các cơ quan có liên quan: Khi dị vật sắc nhọn, sần sùi bị nuốt có thể khiến niêm mạc họng cũng như niêm mạc tiêu hóa bị xước, nhiễm trùng,… Biến chứng của tình trạng này có thể là những ổ nhiễm trùng, tình trạng áp xe, … Dị vật cũng có thể là nguyên nhân gây tràn khí màng phổi, viêm màng ngoài tim, thủng dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, áp xe ống tiêu hóa hoặc ổ bụng,… Nguy hiểm nhất, dị vật có thể đâm vào động mạch chủ và dẫn đến tử vong.
– Nguy cơ tắc ruột do dị vật gây tắc nghẽn trong ống tiêu hóa. Trẻ bị tắc ruột thường có biểu hiện nôn mửa, chướng bụng, khó trung tiện, khó đại tiện,…
– Dị vật nguy hiểm, có thể giải phóng chất độc như pin, đồ chơi có thủy ngân, hạt nở,… có thể gây ngộ độc nguy hiểm.
2. Cần làm gì khi phát hiện trẻ nuốt dị vật?
Với những nguy hiểm và biến chứng khó lường từ tình huống trẻ nuốt dị vật, cha mẹ và người lớn nên chú ý thực hiện những biện pháp sau đây để xử lý đúng cách và an toàn cho trẻ:
– Nếu trẻ vừa nuốt dị vật, người lớn cần kiểm tra bằng mắt xem dị vật đã xuống họng sâu chưa. Trong trường hợp dị vật còn có thể nhìn thấy, hãy dùng kẹp y tế để gắp dị vật. Nếu không, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được hỗ trợ. Tuyệt đối không dùng tay móc dị vật cho trẻ. Còn nếu không xác định được dị vật và trẻ có biểu hiện hóc, hãy thực hiện sơ cứu đẩy dị vật ra.Nếu trẻ có biểu hiện chảy nước dãi, tắc nghẽn đường thở, hô hấp kém,… nên gọi cấp cứu hoặc ngay lập tức đưa đến bệnh viện để đảm bảo an toàn cho trẻ
– Với tình trạng dị vật gây tắc nghẽn đường tiêu hóa hoặc các vấ đề nhiễm trùng, xuất huyết,… người lớn cũng cần đưa trẻ sớm đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh để những biến chứng không may trở thành nặng, vừa nguy hại cho sức khỏe của trẻ, lại vừa phức tạp và khó khăn trong điều trị bệnh.
Đưa trẻ đi khám để an tâm xử lý tình trạng dị vật ở trẻ
– Trong một số tình huống trẻ bị hóc ở khu vực hầu họng, mặc dù người lớn đã lấy được dị vật ra bên ngoài sau khi sơ cứu, vẫn cần đưa trẻ đến khám để xác định và đánh giá mức độ tổn thương và ảnh hưởng của dị vật với niêm mạc họng trẻ.
– Khi trẻ nuốt các dị vật nguy hiểm như pin cúc, đồ chơi có thành phần độc hại, nam châm, các loại hạt nở, chống ẩm, vật sắc nhọn, vật kích thước lớn,… cần đưa trẻ đến viện sớm nhất có thể.
– Một số tình huống trẻ nuốt dị vật không gây phản ứng ngay tại chỗ. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho trẻ, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xử lý đúng cách và an toàn cho trẻ.
Nhìn chung, tình huống nuốt dị vật ở trẻ em có thể vô hại, nhưng cũng đầy những nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng trẻ. Vì thế, cha mẹ nên cảnh giác để con không rơi vào tình trạng này. Đồng thời, nếu không may trẻ nuốt dị vật, cha mẹ cần quyết định các tình huống giải quyết ngay lập tức để an toàn và phù hợp cho con. Ngoài ra, đừng quên thăm khám tại các cơ sở y khoa uy tín để trẻ được tư vấn và điều trị đúng cách.
