Viêm ruột hoại tử ở trẻ sơ sinh là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Trẻ mắc bệnh có thể đối mặt với nguy cơ tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Menu xem nhanh:
1. Viêm ruột hoại tử là tình trạng bệnh như thế nào?
Viêm ruột hoại tử là tình trạng xảy ra chủ yếu ở trẻ sơ sinh đẻ non. Bệnh đặc trưng tình trạng hoại tử lớp niêm mạc ruột, thậm chí ảnh hưởng đến các lớp dưới niêm mạc. Đây cũng là một trong những cấp cứu đường tiêu hóa thường gặp ở trẻ sơ sinh.
Nguyên nhân viêm ruột hoại tử đến nay vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra, sự gia tăng tính thấm của đường ruột cùng với chức năng miễn dịch chưa hoàn thiện của trẻ là các yếu tố hình thành nguy cơ gây bệnh.
Điều này cũng khiến đường ruột của trẻ sơ sinh đặc biệt nhạy cảm với sự xâm nhập của vi khuẩn và dễ bị vi khuẩn có hại tấn công.
Giảm lưu lượng máu đến ruột hay thiếu oxy cũng liên quan đến sự khởi phát của bệnh lý này.
Thận trọng với viêm ruột hoại tử ở trẻ sơ sinh
2. Biến chứng của viêm ruột hoại tử
“Viêm ruột hoại tử có nguy hiểm không?” là thắc mắc của nhiều người, đặc biệt là các bố mẹ đang và sắp có con nhỏ. Thực tế cho thấy, đây là một tình trạng bệnh nghiêm trọng cần phải phẫu thuật và có tỷ lệ tử vong cao.
Nếu trẻ không được sớm phát hiện bệnh và điều trị, thành ruột có thể bị suy yếu và hoại tử nhanh chóng. Thủng ruột là biến chứng phổ biến của bệnh. Dịch tiêu hóa thông qua lỗi thủng có thể tràn vào khoang bụng gây viêm phúc mạc. Lúc này, trẻ không được cấp cứu kịp thời có thể nguy kịch.
Thậm chí ngay cả khi đã phẫu thuật và phục hồi từ bệnh viêm ruột hoại tử, vẫn có khoảng 25% ca bệnh bị ảnh hưởng bởi các vấn đề lâu dài như: chậm lớn, khó hấp thu dinh dưỡng, gặp các vấn đề liên quan đến não, mắt, gan và túi mật,…
3. Phát hiện viêm ruột hoại tử
Việc sớm phát hiện các triệu chứng viêm ruột hoại tử có ý nghĩa quan trọng đối với việc rút ngắn thời gian điều trị và ngăn các bệnh biến chứng nguy hiểm. Thời gian từ khi ủ bệnh đến phát bệnh của viêm ruột hoại tử tương đối ngắn chỉ vài giờ đến vài ngày. Do đó, ngay khi nghi ngờ các dấu hiệu dưới đây, bệnh nhân cần được chuyển ngay đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị.
3.1 Đau bụng – dấu hiệu luôn có ở bệnh nhân viêm ruột hoại tử
Đây là triệu chứng xuất hiện sớm nhất và có ở 100% các trường hợp viêm ruột hoại tử. Cơn đau khu trú vùng thượng vị hoặc quanh rốn, lúc âm ỉ, lúc quặn thắt từng cơn và tăng khi người bệnh ăn uống. Với trẻ sơ sinh sinh, đau khiến trẻ liên tục quấy khóc. Thời gian có thể kéo dài đến 9 ngày hoặc nhiều hơn nếu đi kèm sốc phản vệ.
3.2 Sốt
Là triệu chứng thường xuất hiện vào ngày đầu tiên phát bệnh, theo sau biểu hiện đau bụng ở người bệnh. Trường hợp viêm có kèm sốc, trẻ có thể sốt cao trên 38,5°C.
3.3 Đi ngoài ra máu – triệu chứng quan trọng nhận biết viêm ruột hoại tử
Trẻ đi ngoài ra máu, phân lỏng, màu nâu đỏ, có mùi hôi đặc biệt là triệu chứng có ý nghĩa quyết định chẩn đoán. Đây là dấu hiệu thường xuất hiện vào ngày đầu hoặc ngày thứ 2 của bệnh mà các bố mẹ cần đặc biệt chú ý.
Ở một số ca bệnh, trẻ có thể bị táo sau vài ngày đi ngoài ra máu. Nếu tình trạng táo bón diễn ra trong khi các triệu chứng khác khá hơn như hết đau bụng, cắt sốt thì bệnh có thể đang diễn biến tốt. Ngược lại, nếu trẻ vừa bị táo, vừa sốt liên tục, bụng chướng căng cứng và có dấu hiệu nôn ói, cần nghĩ ngay đến biến chứng tắc, thủng ruột. Lúc này, bệnh đã ở giai đoạn nặng, cần ngay lập tức đưa trẻ đến bệnh viện để cấp cứu kịp thời.
Đi ngoài ra máu là triệu chứng có ý nghĩa quyết định chẩn đoán
3.4 Nôn
Cũng là biểu hiện sớm của bệnh bên cạnh đau bụng, sốt và đại tiện phân máu. Tuy nhiên, triệu chứng thường không kéo dài lâu mà thường chấm dứt vào ngày thứ 3 phát bệnh và không kéo dài nhiều hơn 7 ngày. Trường hợp nôn kéo dài hơn thường do ảnh hưởng của biến chứng tắc ruột.
3.5 Chướng bụng
Tình trạng chướng bụng thường xuất hiện muộn hơn các triệu chứng khác. Các bố mẹ có thể bắt gặp triệu chứng này vào ngày thứ 3 kể từ khi phát bệnh. Nếu chướng bụng xuất hiện sớm thì đây có thể là cảnh báo về trường hợp viêm ruột hoại tử mức độ nặng.
Một số triệu chứng ít điển hình hơn có thể kể đến sốc, nổi vân tím trên da,… cũng được ghi nhận ở bệnh nhân hoại tử ruột.
Ngay khi nghi ngờ trẻ có các biểu hiện kể trên, phụ huynh cần nhanh chóng đưa con đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng.
4. Điều trị
Căn cứ vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp. Khi bệnh được phát hiện ở giai đoạn đầu, phương pháp điều trị viêm ruột hoại tử ở trẻ em bao gồm cho trẻ ngừng bú mẹ/ ăn sữa ngoài để ruột được nghỉ ngơi, kê kháng sinh điều trị nhiễm trùng và làm thoát khí khỏi dạ dày. Bé cũng có thể được truyền nước, điện giải qua tĩnh mạch và thực hiện các điều trị chuyên biệt như đặt ống thông mũi – dạ dày, thông hậu môn…
Trong quá trình điều trị nội khoa, trẻ sẽ được chụp X-quang thường xuyên để theo dõi tiến triển của bệnh.
Trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc viêm ruột hoại tử có biến chứng thì cần được phẫu thuật. Trẻ sẽ được tiếp tục điều trị kết hợp nội – ngoại khoa cho đến khi bệnh có tiến triển.
Phẫu thuật nhằm loại bỏ phần ruột hư hỏng, nối lại ruột hoặc ruột được chuyển ra thành bụng thông qua hậu môn nhân tạo.
Bệnh viêm ruột hoại tử ở trẻ là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng mà bố mẹ có con đẻ thiếu tháng cần đặc biệt lưu ý. Do đó,ngay khi nhận thấy trẻ có các triệu chứng nghi ngờ bệnh, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế có điều kiện kỹ thuật, chăm sóc tốt để được chẩn đoán và có hướng điều trị kịp thời, ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.
