Trị sưng lợi ở trẻ em là vấn đề nhiều cha mẹ quan tâm, bởi đây là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt trong giai đoạn trẻ mọc răng hoặc khi vệ sinh răng miệng chưa đúng cách. Dù không nghiêm trọng như ở người lớn, nhưng nếu không được xử lý kịp thời, sưng lợi có thể khiến trẻ đau nhức, quấy khóc, biếng ăn và ảnh hưởng đến quá trình phát triển toàn diện. Vậy làm sao để cha mẹ nhận biết dấu hiệu sớm, xác định nguyên nhân và lựa chọn phương pháp trị sưng lợi hiệu quả cho con? Hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

1. Các biểu hiện thường gặp khi trẻ bị sưng lợi

Càng sớm nhận ra các triệu chứng sưng lợi, cha mẹ càng có thể hỗ trợ con tốt hơn. Những dấu hiệu thường gặp là:

– Nướu đỏ, sưng to bất thường quanh răng

– Trẻ hay dùng tay sờ hoặc gãi vùng miệng

– Biếng ăn, bỏ bú do đau nhức

– Có thể kèm theo sốt nhẹ, chảy nước dãi nhiều

– Trong một số trường hợp nặng, nướu có thể bị loét, chảy máu

Cha mẹ không nên chủ quan vì những dấu hiệu này dễ bị nhầm với quá trình mọc răng thông thường. Nếu trẻ có biểu hiện kéo dài hoặc sưng lợi lan rộng, cần sớm đưa trẻ đến bác sĩ để trị sưng lợi đúng cách.

Trị sưng lợi ở trẻ em là cần thiết khi bé bước vào giai đoạn mọc răng

2. Những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị sưng lợi

2.1.Vệ sinh răng miệng kém

Trẻ em thường chưa có kỹ năng đánh răng đúng cách, dẫn đến tích tụ mảng bám và thức ăn thừa. Đây là nguyên nhân chính gây viêm và sưng lợi ở trẻ. Việc trị sưng lợi sẽ khó khăn nếu không cải thiện vệ sinh răng miệng.

2.2. Mọc răng

Giai đoạn mọc răng sữa (6-24 tháng tuổi) và mọc răng vĩnh viễn (6-12 tuổi) thường gây sưng đau lợi tự nhiên. Tình trạng này thường tự khỏi sau khi răng mọc hoàn toàn, nhưng cha mẹ vẫn cần biết cách trị sưng lợi để giảm khó chịu cho con.

2.3. Chấn thương

Trẻ em hay nghịch ngợm, có thể bị chấn thương vùng miệng do té ngã, va đập hoặc cắn phải vật cứng. Những chấn thương này có thể gây sưng lợi cục bộ cần được trị sưng lợi kịp thời.

2.4.Thiếu vitamin C

Thiếu hut vitamin C trong chế độ dinh dưỡng có thể gây bệnh scorbut, một trong những triệu chứng là sưng lợi, chảy máu chân răng.

3. Cách trị sưng lợi tại nhà cho trẻ an toàn, hiệu quả

Trong những trường hợp sưng lợi nhẹ do mọc răng, vệ sinh kém hay kích ứng nhẹ, cha mẹ hoàn toàn có thể áp dụng một số phương pháp tại nhà để làm dịu tình trạng cho bé. Tuy nhiên, cần lưu ý thực hiện đúng cách, phù hợp với độ tuổi và thể trạng của trẻ để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

3.1. Vệ sinh răng miệng đúng cách

Dù trẻ chưa mọc răng hay chỉ mới mọc vài chiếc răng sữa, việc vệ sinh khoang miệng hàng ngày vẫn vô cùng quan trọng. Thói quen này giúp loại bỏ vi khuẩn, cặn sữa, ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm và làm dịu nướu đang sưng đau.

Cách thực hiện:

– Đối với trẻ chưa mọc răng: Dùng gạc mềm hoặc khăn xô sạch quấn quanh ngón tay, thấm nước muối sinh lý ấm rồi nhẹ nhàng lau quanh vùng lợi, má trong, lưỡi sau mỗi lần bú hoặc ít nhất 2 lần/ngày.

Trị sưng lợi cho trẻ đúng cách giúp giảm khó chịu trong giai đoạn mọc răng hay khi nướu bị tổn thương do vệ sinh kém.

– Với trẻ đã mọc răng: Sử dụng bàn chải đánh răng đầu nhỏ, lông mềm chuyên dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, chải nhẹ nhàng trên bề mặt răng và nướu. Có thể kết hợp kem đánh răng không chứa fluoride nếu bé đủ lớn (theo khuyến nghị của bác sĩ nha khoa).

Việc vệ sinh đúng cách không chỉ giảm tình trạng sưng lợi mà còn giúp tạo nền tảng tốt cho sức khỏe răng miệng lâu dài của trẻ.

3.2. Sử dụng nước muối sinh lý – Cách đơn giản giúp trị sưng lợi hiệu quả

Nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) là dung dịch lành tính, có tác dụng làm sạch khoang miệng, sát khuẩn nhẹ và hỗ trợ làm dịu vùng lợi bị viêm. Đây là biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả nếu được thực hiện đều đặn.
Những cách sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ:

– Lau nướu: Với trẻ nhỏ, cha mẹ có thể dùng gạc mềm thấm nước muối sinh lý ấm lau nhẹ vùng lợi bị sưng từ 2–3 lần/ngày.

– Rửa lợi: Nếu trẻ lớn hơn (biết nhổ nước), có thể sử dụng ống nhỏ hoặc xilanh y tế không kim để rửa nhẹ vùng lợi bị viêm với một lượng nhỏ nước muối ấm. Tuyệt đối không bơm mạnh hoặc để nước trôi ngược vào trong họng.

Lưu ý: Không tự pha nước muối tại nhà với tỉ lệ không chính xác, vì có thể gây khô niêm mạc miệng hoặc làm nặng thêm tình trạng viêm. Nên dùng các loại nước muối sinh lý mua tại nhà thuốc, được tiệt trùng và đảm bảo an toàn.

3.3. Hỗ trợ trị sưng lợi cho bé bằng cách massage vùng nướu nhẹ nhàng

Dùng tay sạch hoặc găng tay y tế, massage nhẹ nhàng vùng lợi sưng theo chuyển động tròn 2-3 phút, 2-3 lần/ngày. Động tác này giúp tăng tuần hoàn máu, hỗ trợ quá trình trị sưng lợi.

4. Khi nào cần đưa trẻ đi khám để trị sưng lợi?

Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám nha sĩ hoặc bác sĩ nhi khi:

– Trẻ bị sưng lợi kéo dài trên 3 ngày

– Kèm theo sốt cao, bỏ ăn, quấy khóc liên tục

– Nướu chảy máu, có mủ, loét trắng

– Tình trạng viêm sưng có dấu hiệu phát triển thêm

Việc khám sớm giúp xác định nguyên nhân chính xác và có hướng trị sưng lợi chuyên sâu, ngăn biến chứng như viêm quanh răng, áp xe nướu…

Khám nha khoa định kỳ giúp phát hiện sớm và trị sưng lợi hiệu quả, bảo vệ răng miệng khỏe mạnh cho trẻ.

5. Phòng ngừa sưng lợi cho trẻ như thế nào?

Phòng bệnh hơn chữa bệnh – để hạn chế tình trạng sưng lợi tái phát ở trẻ, cha mẹ nên:
– Tập thói quen vệ sinh răng miệng cho trẻ từ sớm

– Nên hạn chế cho bé ăn kẹo ngọt và uống nước có gas để bảo vệ sức khỏe răng miệng

– Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là vitamin C

– Không để trẻ ngậm mút tay, đồ chơi bẩn

– Khám răng định kỳ 6 tháng/lần, kể cả khi trẻ còn ít răng

Việc chủ động phòng ngừa sẽ giúp trẻ có hàm răng khỏe mạnh và hạn chế tối đa tình trạng cần phải trị sưng lợi sau này.

6. Lưu ý đặc biệt khi trị sưng lợi ở trẻ nhỏ

– Không tự ý dùng thuốc kháng sinh, kháng viêm khi chưa có chỉ định bác sĩ

– Tuyệt đối không dùng các mẹo dân gian chưa được kiểm chứng vì dễ gây nhiễm trùng, dị ứng

– Chăm sóc bằng tình yêu thương và sự kiên nhẫn, vì trẻ thường khó chịu, quấy khóc trong giai đoạn này

Việc trị sưng lợi ở trẻ em tuy không quá phức tạp nhưng cần được quan tâm đúng mức để bảo vệ sức khỏe răng miệng và toàn diện cho trẻ. Cha mẹ cần quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường, không nên tự ý điều trị tại nhà nếu không chắc chắn về nguyên nhân. Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng sưng lợi của con, đừng ngần ngại đưa trẻ đến các cơ sở nha khoa uy tín để được thăm khám và tư vấn cách trị sưng lợi hiệu quả, an toàn nhất.