Lao là căn bệnh nguy hiểm cần được tiêm phòng sớm cho trẻ sơ sinh để đề phòng những biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe của trẻ. Tiêm vacxin lao cho trẻ sơ sinh khi nào là câu hỏi được nhiều phụ huynh quan tâm. Trong bài viết này, cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu thêm những thông tin hữu ích về vắc xin lao trước khi cho con em đi tiêm chủng.
Menu xem nhanh:
1. Tại sao vắc xin lao cần thiết tiêm chủng cho trẻ sơ sinh
Lao là một dạng bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis – MTB) gây ra. Vi khuẩn này có thể lây lan qua không khí khi người khỏe mạnh hít phải không khí chứa vi khuẩn từ người bệnh và nguy cơ mắc bệnh là rất cao trong trường hợp này.
Vi khuẩn lao có khả năng tấn công nhiều cơ quan trong cơ thể, nhưng phổi là cơ quan phổ biến nhất bị tổn thương (chiếm khoảng 80-85% trường hợp), và có các triệu chứng điển hình như ho kéo dài, khó thở, đau ngực, và sốt nhẹ thường xảy ra vào buổi chiều.
Bệnh lao có thể gây ra các biến chứng như tràn dịch trong màng phổi, ho ra máu, và các vấn đề liên quan đến xương, hệ thần kinh, màng não, tim, thậm chí dẫn đến tử vong. Trước khi có vắc xin phòng bệnh lao, nó được coi là một trong “tứ chứng nan y” do những hậu quả và nguy cơ nó mang lại cho sức khỏe và tính mạng con người.
Tại nước ta, tỷ lệ mắc bệnh lao vẫn còn cao, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ em, vì họ có hệ miễn dịch yếu, không phát triển hoàn thiện và dễ bị tác động bởi bệnh. Do đó, lao là một trong những mối đe dọa lớn đối với tính mạng của trẻ em.
Từ năm 1981, vắc xin phòng bệnh lao đã được bao gồm trong chương trình tiêm chủng mở rộng của nước ta, nhằm ngăn ngừa bệnh này.
2. Giải đáp: Tiêm vacxin lao cho trẻ sơ sinh khi nào?
Đối với câu hỏi tiêm phòng vắc xin lao cho trẻ sơ sinh khi nào, Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI xin trả lời đó là tại thời điểm trẻ mới sinh ra. Trong 1 tháng đầu tiên khi sinh ra, trẻ cần được tiêm 1 mũi vắc xin phòng lao càng sớm càng tốt để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh.
Vắc xin phòng lao là 1 trong số ít vắc xin được chỉ định tiêm chủng ngay giai đoạn trẻ mới chào đời. Tác dụng và mức độ an toàn của vắc xin đã được kiểm định nên bậc phụ huynh có thể an tâm cho con em tiêm chủng đúng lịch.
3. Tiêm lao cho trẻ và những câu hỏi thường gặp
3.1. Tiêm phòng bệnh lao rồi có bị lây nữa không?
Tiêm vắc xin phòng bệnh lao là một biện pháp phòng chống hiệu quả, nhưng không hoàn toàn đảm bảo. Vắc xin BCG có thể không ngăn chặn hoàn toàn sự xâm nhập của vi khuẩn lao gây bệnh, nhưng nó có khả năng giảm thiểu nguy cơ mắc các trường hợp nặng của bệnh (khoảng 70%) và các biến chứng nguy hiểm của lao như: lao xương, lao khớp, lao kê, lao màng não.
Hiệu quả của việc tiêm vắc xin phòng lao đồng thời phụ thuộc vào việc quản lý và ngăn chặn sự lây nhiễm bệnh lao trong cộng đồng. Ngay cả khi đã tiêm vắc xin phòng lao, người vẫn có thể mắc bệnh nếu tiếp xúc trực tiếp, thường xuyên và kéo dài với người bị bệnh, đặc biệt là trẻ em dưới 1 tuổi có nguy cơ lây nhiễm cao do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện.
Tuy nhiên, trong trường hợp bị lây nhiễm, người đã tiêm phòng thường có triệu chứng bệnh nhẹ hơn và điều trị nhanh chóng hơn so với người chưa tiêm phòng.
Hầu hết trường hợp nhiễm lao xảy ra do sự suy giảm miễn dịch và tiếp xúc thường xuyên với người bị bệnh. Do đó, trong trường hợp trong gia đình có người mắc bệnh lao phổi, cần đảm bảo người bệnh có môi trường sinh hoạt riêng, sạch sẽ và thoáng mát. Đồng thời, cần hạn chế trẻ em dưới 5 tuổi tiếp xúc với người bị bệnh.
Nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng như ho kéo dài, mồ hôi đêm nhiều, mệt mỏi, chán ăn và sốt về buổi chiều thường xuyên, cần đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
3.2. Sau tiêm lao có để lại sẹo cho trẻ không?
Tác dụng phụ sau khi tiêm vắc xin phòng bệnh lao bao gồm sưng, đỏ, nóng, đau và có thể xuất hiện mưng mủ. Tuy nhiên, tỷ lệ gặp tác dụng phụ này là rất thấp, chỉ khoảng 1/1.000 trường hợp sau tiêm vắc xin lao. Do đó, phụ huynh không nên lo lắng và bỏ qua việc tiêm quan trọng này để bảo vệ trẻ khỏi bệnh lao nguy hiểm.
Theo các chuyên gia tiêm chủng, sau khi trẻ tiêm vắc xin phòng lao BCG, thường sau 2 tuần đến 1 tháng sẽ xuất hiện dấu hiệu mưng mủ tại vết tiêm và sau vài tuần sẽ tạo thành sẹo có kích thước khoảng 5mm. Thời gian xuất hiện phản ứng này có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa của từng trẻ, trong một số trường hợp, nó có thể xuất hiện sau vài tuần và kéo dài đến 6 tháng.
3.3. Vết thương sau tiêm lao bị sưng và vỡ mủ nên xử trí thế nào?
Bên cạnh câu hỏi tiêm vacxin lao cho trẻ sơ sinh khi nào, nhiều phụ huynh cảm thấy “bối rối” với tác dụng phụ của loại vắc xin này là gây nên nốt sưng và vỡ mủ ở làn da của trẻ nhỏ.
Theo hướng dẫn tiêm chủng, mũi tiêm vắc xin BCG thường được thực hiện ở vai trái. Sau khi tiêm, phản ứng phổ biến gồm sưng đỏ tại vùng tiêm và mủ vàng.
Sau đó, vết tiêm sẽ tự lành và để lại sẹo trong khoảng thời gian từ 2 tuần đến 1 tháng, và có thể kéo dài đến 6 tháng tùy theo cơ địa của trẻ. Việc vết tiêm lao mưng mủ bị vỡ là diễn biến bình thường sau khi tiêm vắc xin chống lao. Phụ huynh không cần lo lắng, chỉ cần duy trì vệ sinh hàng ngày cho cơ thể của bé bằng cách tắm rửa và nếu cần, sử dụng gạc để lau khô vùng vỡ mủ vàng.
Dưới đây là những lưu ý khi chăm sóc vết tiêm lao:
– Tránh bóc mày, gãi hoặc nặn mủ vết tiêm vắc xin lao, vì điều này có thể làm đau bé, kéo dài thời gian lành vết tiêm và có nguy cơ nhiễm khuẩn do sử dụng bàn tay chưa được khử trùng.
– Không đắp bất kỳ chất nào như lá cây, khoai lang lên vùng tiêm.
– Không bôi thuốc mỡ, kem sát trùng, kem dưỡng ẩm hoặc sử dụng miếng dán như băng keo cá nhân lên vùng tiêm.
Sau tiêm BCG, nên thực hiện những điều sau:
– Giữ vùng tiêm khô thoáng và để tiếp xúc với không khí để giúp vết tiêm lành nhanh chóng. Trong trường hợp cần thiết, có thể sử dụng băng che bằng gạc khô để bao quanh vùng tiêm và đảm bảo việc lưu thông không khí.
– Chọn quần áo nhẹ nhàng, thoáng mát cho bé, tránh mặc những loại quần áo chật và gây ngứa như áo liền quần bằng len.
– Vẫn tiến hành tắm và vệ sinh cho bé như bình thường, lưu ý lau khô vùng tiêm BCG và để vùng đó thoáng khí.
– Trong trường hợp vết tiêm bị vỡ mủ và có nhiều dịch rỉ, phụ huynh có thể làm sạch vùng đó bằng gạc vô trùng ngâm trong nước đã đun sôi và để nguội, sau đó nhẹ nhàng lau sạch vùng tiêm của bé. Nếu cần, có thể sử dụng tăm bông cồn vô trùng để làm sạch vùng tiêm.
Trên đây, bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích về thời điểm tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh khi nào và giải đáp những câu hỏi thường gặp khi tiêm chủng. Nếu bạn đọc còn câu hỏi thắc mắc, đừng ngần ngại để lại thông tin liên hệ để Thu Cúc TCI hỗ trợ bạn kịp thời.