Thiếu máu lên não là một cơ chế thường gặp do tổn thương não cấp tính vì lưu lượng máu đến não suy giảm. Thiếu máu não là trường hợp cấp cứu, nếu không được điều trị sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm tới tính mạng hoặc để lại di chứng tàn tật suốt đời. Cùng tìm hiểu thiếu máu não có triệu chứng gì và cách phòng ngừa bệnh qua bài viết sau.
Menu xem nhanh:
1. Thiếu máu lên não là bệnh gì?
1.1. Tìm hiểu thông tin về thiếu máu lên não
Thiếu máu lên não là tình trạng lưu lượng máu tới não giảm sút từ đó gây ra tình trạng lượng oxy và dưỡng chất cung cấp cho não bộ cũng bị giảm, khiến các tế bào thần kinh không có đủ năng lượng. Do đó cấu trúc và chức năng của hệ thần kinh trung ương bị ảnh hưởng nặng nề.
Thiếu máu lên não nếu không được điều trị sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hại
1.2. Nguyên nhân của bệnh thiếu máu lên não cần biết
Có 3 nhóm nguyên nhân gây ra thiếu máu não bao gồm:
– Thiếu máu lên não do huyết khối: là tình trạng cục máu đông hình thành ở các nhóm động mạch lớn như động mạch não giữa, động mạch đốt sống … Việc hình thành cục máu đông này thường do hiện tượng xơ vữa động mạch gây nên.
– Thiếu máu não do thuyên tắc: những cục máu đông được hình thành từ vị trí khác và di chuyển đến não gây tắc mạch. Thuyên tắc có nguồn gốc từ một số bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim, bệnh van tim, rung nhĩ, …
– Thiếu máu lên não huyết động: các bệnh gồm rối loạn đông máu, hạ huyết áp, … ảnh hưởng đến quá trình di chuyển của máu.
Bên cạnh những nguyên nhân kể trên, bệnh thiếu máu lên não có thể xuất phát từ những thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh như:
– Lạm dụng thuốc lá, sử dụng rượu bia, chất kích thích liên tục.
– Ít vận động, thói quen ngồi nhiều, nằm nhiều, lười tập luyện.
– Thói quen ăn uống ít chất xơ nhưng nhiều dầu mỡ, nhiều đường, muối. Thường xuyên ăn đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn nhiều gia vị, chất bảo quản.
– Căng thẳng kéo dài, thời gian làm việc với máy tính, điện thoại quá lâu, không có quãng nghỉ.
– Thói quen gối đầu quá cao khiến quá trình vận chuyển máu lên não bị cản trở.
Dù là do nhóm nguyên nhân nào thì thiếu máu não cũng là căn bệnh nguy hiểm, tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng tới sức khỏe.
2. Giải đáp thiếu máu não có triệu chứng gì?
Ở giai đoạn khởi phát, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, dễ nhầm với các bệnh viêm xoang, tiền mãn kinh, rối loạn tiền đình… Vì thể người bệnh thường chủ quan bỏ qua, dẫn đến không điều trị và gây ra nhiều biến chứng.
Thiếu máu não được chia ra 2 loại chính: thiếu máu não thoáng qua và thiếu máu não bệnh lý. Mỗi loại sẽ có những triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh khác nhau.
2.1. Thiếu máu não có triệu chứng gì – nhóm bệnh thiếu máu não bệnh lý
Nguyên nhân gây ra thiếu máu não bệnh lý thường là do xơ vữa động mạch, nguyên nhân này chiếm hơn 80% ca bệnh. Bên cạnh đó có thể do chấn thương đốt sống cổ, các bệnh tim mạch. Nếu không được kiểm soát, tình trạng bệnh sẽ ngày càng nghiêm trọng và mức độ biến chứng cũng nguy hiểm hơn.
Dưới đây là các triệu chứng điển hình của thiếu máu não bệnh lý:
Đau đầu
Hầu hết các bệnh nhân thiếu máu não xuất hiện triệu chứng đau đầu. Thông thường là cơn đau nhức bất chợt xảy ra, sau đó mức độ đau tăng lên cùng tần suất phổ biến hơn. Ban đầu chỉ đau ở một vùng cố định nhưng khi tình trạng thiếu máu nghiêm trọng hơn, cơn đau sẽ lan ra khắp đầu.
Đặc biệt, cơn đau đầu dữ dội hơn khi người bệnh đột ngột di chuyển, tâm lý căng thẳng, tập trung suy nghĩ hoặc lúc vừa ngủ dậy.
Đau đầu là triệu chứng điển hình của thiếu máu lên não cần lưu ý
Hoa mắt, ù tai, chóng mặt
Người bệnh bị ù tai ngay cả khi ngồi trong không gian yên tĩnh, không có gió. Biểu hiện ù tai là không thể nghe rõ hoặc như có con ong vo ve bên trong. Bên cạnh đó, người bệnh còn thấy hoa mắt, xây xẩm mặt mày và không thể đứng vững.
Rối loạn giấc ngủ
Rối loạn giấc ngủ cũng là một trong những triệu chứng của thiếu máu lên não. Nó ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Triệu chứng của rối loạn giấc ngủ thường là mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu, dễ tỉnh giấc, ngủ mơ, ngủ rũ…
Chất lượng giấc ngủ không đảm bảo khiến sức khỏe suy giảm, tác động đến tinh thần nên người bệnh không thể tập trung, dễ cáu gắt, kích động.
Tê bì chân tay
Do máu đi nuôi các khu vực tay, chân bị ảnh hưởng nên người bệnh có thể bị tê bì các đầu ngón tay, chân. Cảm giác tê ngứa giống như kiến bò nên rất khó chịu, triệu chứng này có thể xuất hiện ở bất kì thời điểm nào trong ngày.
Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị đau nhức dọc xương sườn, vai gáy, lạnh sống lưng. Những triệu chứng này gây khó khăn trong sinh hoạt, công việc.
Thường xuyên mệt mỏi, suy giảm trí nhớ
Tế bào não không được cung cấp đủ năng lượng nhưng vẫn phải hoạt động, dẫn tới tình trạng lão hóa tăng lên. Tình trạng này kéo dài khiến hoạt động và chức năng não bị suy giảm. Trong đó chứng suy giảm trí nhớ xuất hiện sớm. Bệnh nhân khó ghi nhớ, nhanh quên mọi việc dù mới xảy ra, gây nhiều rắc rối cho công việc và cuộc sống.
2.2. Thiếu máu não có triệu chứng gì – nhóm bệnh thiếu máu não thoáng qua
Cơn thiếu máu não thoáng qua do cục máu đông tắc nghẹn ở động mạch máu nuôi não và sẽ biến mất khi cục máu đông đó bị loại bỏ hoặc dịch chuyển sang khu vực khác. Vì thế cơn máu não thoáng qua thường chỉ kéo dài dưới 10 phút. Triệu chứng cơn máu não thoáng qua có nét tương đồng với đột quỵ nhưng mức độ nhẹ hơn, ít nguy hiểm hơn.
Triệu chứng cảnh báo của bệnh là cảm giác suy yếu bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể, ví dụ như mù mắt tạm thời, chóng mặt, tê bì tay chân, không thể giữ thăng bằng. Có một số trường hợp xuất hiện nhiều triệu chứng hơn hoặc ít hơn.
Sau khi cơn thiếu máu lên não thoáng qua di qua, các triệu chứng này biến mất và không gây ra biến chứng nào. Tuy nhiên đây có thể là dấu hiệu cảnh báo tai biến nên cần thăm khám, theo dõi sát sao.
3. Các phương pháp ngăn ngừa thiếu máu lên não
Bệnh thiếu máu não có thể phòng tránh bằng lối sống khoa học, thực đơn đầy đủ dinh dưỡng. Tất cả mọi người cần lưu ý những điều sau đây để ngăn ngừa bệnh.
– Tránh xa các tác nhân tiêu cực khiến đầu óc căng thẳng: thông tin tiêu cực, môi trường ô nhiễm bao gồm ô nhiễm không khí, tiếng ồn, …
– Khi ngủ kê gối vừa phải, không quá cao để máu lưu thông hiệu quả. Ngủ sớm, ngủ đủ giấc, cải thiện chất lượng giấc ngủ để ngủ sâu hơn.
– Hạn chế tối đa uống rượu bia và tuyệt đối không sử dụng chất kích thích.
– Xây dựng chế độ ăn uống đủ chất, tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất tốt cho não. Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và nhóm thực phẩm giàu omega-3. Hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhanh.
– Thường xuyên tập luyện thể dục để tăng sức bền, sức đề kháng. Nên duy trì vận động ít nhất 30 phút/ ngày với cường độ phù hợp. Nên hỏi ý kiến bác sĩ để tránh tập quá sức, gây hại cho tim.
– Duy trì thói quen đi khám định kỳ và đi khám ngay khi có triệu chứng cảnh báo.
Rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt tốt cho não
Bệnh thiếu máu não đang có xu hướng trẻ hóa, vì vậy ai cũng có thể mắc căn bệnh này. Mọi người nên nắm rõ triệu chứng của bệnh cũng như cách phòng ngừa bệnh. Khi có các triệu chứng đau đầu, hoa mắt, mệt mỏi, bệnh nhân nên đi khám để kiểm tra chính xác tình trạng sức khỏe.
