Trong bối cảnh xã hội hiện đại, việc tiêm vacxin phòng bệnh đóng vai trò quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình bạn. Sau tiêm vacxin, một câu hỏi phổ biến được nhiều người quan tâm là “có nên tập thể dục sau khi tiêm vacxin không”? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn câu trả lời và cái nhìn toàn diện về tập thể dục sau khi tiêm vacxin. Đọc ngay để có cái nhìn chi tiết và đầy đủ thông tin giúp bạn đưa ra quyết định thông minh và an toàn cho sức khỏe của mình nhé.
Menu xem nhanh:
1. Cơ chế hoạt động của vacxin và phản ứng sau tiêm
Vacxin là một sản phẩm chứa các kháng nguyên có nguồn gốc từ vi sinh vật gây bệnh hoặc cấu trúc kháng nguyên tương tự như vi sinh vật gây bệnh, đã được bào chế để đảm bảo an toàn cho cơ thể. Khi virus hoặc vi khuẩn có trong vacxin xâm nhập vào cơ thể, hệ miễn dịch bắt đầu một chuỗi các phản ứng phòng vệ để nhận diện, tiêu diệt, và loại bỏ chúng. Các tế bào được triệu hồi để chiến đấu với vi sinh vật gây bệnh và ghi nhớ thông tin về chúng. Thông tin này là quan trọng khi cùng loại vi sinh vật xâm nhập vào cơ thể lần tiếp theo, giúp hệ miễn dịch phản ứng nhanh và hiệu quả.
Sau khi tiêm vacxin, người tiêm có thể gặp một số phản ứng không mong muốn. Ngay cả khi vacxin được đảm bảo tuân thủ các yêu cầu về bảo quản, vận chuyển, chỉ định và quy trình tiêm chủng, phản ứng vẫn có thể xảy ra.
Phản ứng phụ có thể biến đổi từ nhẹ đến nặng và nghiêm trọng tùy thuộc vào loại vacxin, độ tuổi tiêm phòng, cơ địa của mỗi người.
– Phản ứng nhẹ: Thường xảy ra ngay sau khi sử dụng vacxin, kéo dài vài giờ. Các phản ứng tại chỗ bao gồm đau, sưng, và đỏ tại vị trí tiêm chủng. Phản ứng toàn thân có thể bao gồm sốt nhẹ, ớn lạnh, mệt mỏi, đau cơ, đau khớp, đau đầu, mất cảm giác ngon miệng. Những phản ứng này thường biến mất trong vài ngày, trừ trường hợp nổi mề đay có thể xuất hiện trong 6-12 ngày.
– Phản ứng nặng: Bao gồm động kinh, phản ứng dị ứng,… Các phản ứng nặng hiếm khi đe dọa tính mạng nhưng có thể làm giảm tiểu cầu, gây cơn giảm trương lực giảm phản ứng, trẻ quấy khóc kéo dài, phản ứng phản vệ.
– Các phản ứng nghiêm trọng: Nằm trong phân loại phản ứng nặng, cần đặc biệt chú ý để phát hiện và có biện pháp can thiệp kịp thời. Có thể gây tử vong, đe dọa tính mạng, yêu cầu nhập viện, hoặc để lại hậu quả lâu dài đáng kể.
Sau khi tiêm vacxin người được tiêm cần chú ý trong sinh hoạt và theo dõi phản ứng phụ xảy ra để hạn chế mức độ nghiêm trọng của tác dụng phụ và đảm bảo an toàn sức khỏe.
2. Tập thể dục sau khi tiêm vacxin có nên hay không?
Tập thể dục sau khi tiêm vacxin là một chủ đề được nhiều người quan tâm, và quyết định có nên tập hay không thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhất định.
Theo các chuyên gia y tế, tập thể dục sau khi tiêm vacxin có thể kích thích hệ miễn dịch tạo ra nhiều kháng thể hơn, giúp cải thiện sức khỏe miễn dịch. Đồng thời tập thể dục sau khi tiêm vacxin còn hỗ trợ tăng lưu lượng máu, giúp vận chuyển vacxin từ vị trí tiêm đến nhiều bộ phận và cơ quan khác trong cơ thể.
Trong một nghiên cứu của Đại học bang Iowa tại Mỹ, người tham gia được chia thành hai nhóm: một nhóm tập thể dục với tốc độ vừa phải sau khi tiêm ngừa cúm và một nhóm ngồi yên. Kết quả cho thấy nhóm tập thể dục có phản ứng kháng thể cao hơn gấp đôi so với nhóm không vận động.
Không chỉ vậy, tập thể dục cũng có thể giảm tác dụng phụ từ việc tiêm vacxin, như đau hoặc khó chịu ở vị trí tiêm. Điều này được giải thích bởi việc vận động giúp cải thiện lưu thông máu, giảm viêm nhiễm và cứng cơ.
Tuy nhiên, việc tập thể dục sau khi tiêm vacxin cần được điều chỉnh phù hợp với từng người. Các chuyên gia khuyến cáo người vừa tiêm vacxin hạn chế các bài tập cường độ cao mà thay vào đó, tập trung vào bài tập trung bình hoặc tăng cường sức bền như đi bộ, đi bộ nhanh, đạp xe, yoga,…. Đối với những người có tác dụng phụ như mệt mỏi, uể oải, hoặc suy nhược sau khi tiêm vacxin, nên nghỉ ngơi phù hợp.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thời lượng tập thể dục tối ưu nên duy trì ở mức khoảng 90 phút.
3. Sau khi tiêm vacxin nên kiêng cữ những gì?
Sau khi tiêm vacxin, có một số vấn đề mà người tiêm phòng cần xem xét và tuân thủ để đảm bảo sức khỏe và hiệu quả của quá trình tiêm phòng. Dưới đây là một số hạn chế sau khi tiêm vacxin được bác sĩ khuyến cáo:
– Tránh tập luyện cường độ cao: Việc thực hiện các hoạt động tập luyện cường độ cao có thể tăng cường cảm giác mệt mỏi và gây căng thẳng cho cơ bắp, có thể làm tăng khả năng xuất hiện các phản ứng phụ như đau và sưng tại vùng tiêm.
– Lưu ý khi tình dục: Ngay sau khi tiêm vacxin, việc thực hiện quan hệ tình dục là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, trong giai đoạn mới tiêm, việc này nên được thực hiện một cách nhẹ nhàng để giảm nguy cơ gặp vấn đề sức khỏe, như viêm cơ tim.
– Tránh thức khuya và thiếu ngủ: Đảm bảo bạn ngủ đủ giấc sau khi tiêm vacxin giúp hỗ trợ quá trình phục hồi của cơ thể. Thiếu ngủ có thể làm yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ xuất hiện các tác dụng phụ mệt mỏi.
– Không sử dụng rượu và chất kích thích: Bạn nên tránh sử dụng rượu và các chất kích thích sau khi tiêm vacxin vì chúng có thể ảnh hưởng đến quá trình phục hồi, tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ hoặc các phản ứng sau tiêm vacxin dễ nhầm lẫn với tác dụng phụ sau uống rượu bia, dẫn đến chậm trễ trong xử trí trường hợp khẩn cấp.
– Tránh chạm hoặc tác động mạnh vào vùng tiêm. Không bôi hoặc đắp bất cứ thứ gì lên vết tiêm để tránh tình trạng nhiễm trùng.
Bên cạnh đó, bạn cần chú ý theo dõi các phản ứng phụ mà bạn đang trải qua. Nếu những phản ứng phụ này là bất thường và kéo dài, bạn cần báo cáo cho nhân viên y tế để được hỗ trợ xử trí.
Trên đây là những thông tin giúp bạn giải đáp thắc mắc có nên tập thể dục sau tiêm vacxin không. Để nhận được tư vấn chi tiết hơn về những lưu ý về vận động và sinh hoạt sau tiêm chủng phù hợp với bản thân, bạn có thể liên hệ tới Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI để được hỗ trợ.