Bệnh nhân bị đột quỵ nhồi máu não cấp được đưa đến bệnh viện kịp thời và được điều bằng oxy cao áp kết hợp với nội khoa, thì các triệu chứng cơ năng, khả năng phục hồi vận động cải thiện tốt hơn, thời gian điều trị của bệnh nhân cũng giảm đi. Cùng tìm hiểu về phương pháp điều trị nhồi máu não cấp bằng oxy cao áp trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Các phương pháp điều trị nhồi máu não cấp hiện nay
Nhồi máu não chiếm đến 80% các trường hợp tai biến mạch máu não (ngoài ra còn có chảy máu não). Bệnh hay gặp ở người cao tuổi, có thể gây tử vong nhanh chóng hoặc sống sót nhưng để lại nhiều di chứng nặng nề.
Các phương pháp điều trị nhồi máu não cấp hiện nay, bao gồm:
1.1 Điều trị nhồi máu não cấp bằng thuốc
Thuốc chống ngưng tập tiểu cầu, tăng tuần hoàn não, kiểm soát các yếu tố nguy cơ.
Thuốc chống ngưng tập tiểu cầu có tác dụng ngăn ngừa cục huyết khối gây tắc mạch.
1.2 Can thiệp mạch máu hoặc tiêu sợi huyết trong điều trị nhồi máu não cấp
Do tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân rất khắt khe và có nhiều chống chỉ định nên chỉ có 1 số ít bệnh nhân được hưởng lợi từ phương pháp này và nó cũng chỉ hiệu quả trong giai đoạn tối cấp (4,5 giờ đầu), không có nhiều tác dụng trong việc phục hồi các tổn thương sau tai biến.
1.3 Điều trị nhồi máu não cấp bằng oxy cao áp
Oxy cao áp là một phương pháp điều trị hiệu quả trong bệnh nhồi máu não cấp. Dựa trên cơ chế thúc đẩy việc sửa chữa các mao mạch bị tổn thương, đồng thời tăng cường phát triển hệ tân mạch, khôi phục tính thấm của màng tế bào bằng cách tăng tổng hợp ATP, ATPase và đặc biệt có tác dụng trung hòa các gốc tự do là nguồn gốc căn nguyên của các quá trình lão hóa.
2. Hiểu kỹ hơn về phương pháp điều trị nhồi máu não cấp bằng oxy cao áp
Dưới tác dụng của môi trường áp suất cao, các phân tử oxy có khả năng dễ dàng hòa tan và làm tăng phân áp oxy trong huyết tương và tất cả các mô. Tế bào giúp cho oxy có thể dễ dàng khuếch tán vào các vùng mô bị tổn thương, nhất là các mô thần kinh bị tổn thương do thiếu máu hạn chế sự nhân rộng của các tổn thương này, đồng thời tăng khả năng phục hồi các mô đang tổn thương do thiếu oxy não (thiếu máu não).
Khi bệnh nhân ở trong buồng cao áp thở với áp lực 2,8 ATA thì lượng oxy tăng gấp 10 -13 lần bình thường và 6% oxy sẽ được hòa tan trong huyết tương, làm tăng phân áp oxy trong máu của bệnh nhân, làm cho lượng oxy cung cấp cho vùng não bị tổn thương do thiếu máu được tăng lên đáng kể, nhất là vùng “tranh tối tranh sáng” trong nhồi máu não cấp.
Oxy cao áp là một phương pháp điều trị hiệu quả trong bệnh nhồi máu não cấp (hình minh họa).
3. Ưu điểm vượt trội của điều trị nhồi máu não cấp bằng oxy cao áp
Theo nhiều chuyên gia, oxy cao áp có tác dụng tốt trong việc điều trị nhồi máu não cấp, thể hiện qua việc giảm nhanh các triệu chứng cơ năng, tăng cường phục hồi vận động, giảm thời gian điều trị của bệnh nhân, giảm bớt tỷ lệ tàn phế và mở ra cơ hội tái hòa nhập cộng đồng cho các bệnh nhân bị nhồi máu não.
– Tăng sinh các mạch máu tân tạo.
– Phục hồi tính thấm thành mạch làm giảm phù não, thúc đẩy quá trình sửa chữa thành mạch là một trong những điểm tổn thương của nhồi máu não.
– Chống ngưng tập tiểu cầu nên có tác dụng ngừa các cục huyết khối có thể gây tắc mạch.
4. Vì sao cần điều trị nhồi máu não cấp bằng oxy cao áp càng sớm càng tốt?
Dựa trên những hiểu biết về tiến triển trong ổ nhồi máu thì điều trị càng sớm càng tốt theo khả năng cứu sống các tế bào thần kinh vùng “nửa tối” càng cao.
Trong 24 giờ đầu, các tế bào sao chết trước, tiếp theo đó là các tế bào thần kinh chết do thiếu dinh dưỡng. Khi tế bào sao chết giải phóng ra các chất trung gian hóa học, gốc tự do gây tổn thương mô xung quanh và gây phù não. Các tế bào thần kinh vùng “nửa tối” sống nhờ các chất dinh dưỡng tại chỗ và tồn tại trong vòng từ 3 giờ đến 72 giờ sau đó trở thành hoại tử.
Trong đột quỵ não, thời gian là não do đó người bệnh cần phải được cấp cứu đúng và nhanh nhất.
Mặt khác ngay sau khi tắc mạch xảy ra một loạt các phản ứng viêm được khởi động và làm tổn thương trầm trọng hơn. Người ta cho rằng sự tập trung nhiều bạch cầu sớm sau tổn thương thiếu máu não sẽ làm trầm trọng hơn tổn thương ban đầu do tác dụng gây chết tế bào thần kinh trực tiếp qua các sản phẩm gốc oxy tự do và gián tiếp qua các cytokine gây co mạch. Vì vậy chống phù não và giảm thiểu tác hại của gốc tự do trong giai đoạn sớm vô cùng quan trọng.
Chính vì những lý do trên mà người bị nhồi máu não cấp được cung cấp oxy cho những vùng tổ chức não bị tổn thương do thiếu oxy càng sớm bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu.
Theo khuyến nghị của các chuyên gia Nội thần kinh về việc điều trị phối hợp oxy cao áp cho bệnh nhân nhồi máu não cấp là một phương pháp điều trị an toàn, không tốn kém và mang lại kết quả điều trị tốt. Phương pháp này cần được áp dụng rộng rãi ở những nơi có buồng oxy cao áp bị khi bệnh nhân có chỉ định điều trị.
