Khi xung quanh bạn có người đột quỵ, điều bạn cần làm là lập tức sơ cứu cho người bệnh để giúp họ giữ sức khỏe và tính mạng. Dưới đây là những bí kíp vàng cứu người bệnh đột quỵ trong thời gian ngắn nhất.
Menu xem nhanh:
1. Đột quỵ và khái quát những điều quan trọng cần biết
Đột quỵ hay là tình trạng tai biến mạch máu não xảy ra khi có tổn thương não dạng cấp tính.
Nguyên tắc trong đột quỵ là “Méo cười, ngọng nói, xuội tay”, khi xuất hiện những tình trạng này thì bạn cần ngay lập tức gọi cấp cứu. Thời gian lúc này là vàng nên điều trị sớm có thể mang đến cho bệnh nhân nhiều cơ hội sống và hồi phục sức khỏe.
Tế bào thần kinh có thể chết dần khi đột quỵ khởi phát, mỗi 2 phút trôi qua sẽ có khoảng 2 triệu tế bào não chết đi. Do đó, bệnh nhân cần được sơ cứu và điều trị càng sớm càng tốt.
Tình trạng đột quỵ là tổn thương não cấp tính với hai dạng bao gồm: thiếu máu não và đột quỵ bởi xuất huyết não. Trên thực tế bệnh đột quỵ thiếu máu não thường phổ biến hơn. Tình trạng này chiếm đến 80% các dạng đột quỵ não.
Đột quỵ xảy ra khi xuất hiện cục máu đông bởi mảng xơ vữa ở mạch máu não hoặc máu đông di chuyển từ cơ quan khác đến não gây tắc nghẽn mạch máu. Một phần của não bị thiếu oxy và dưỡng chất dẫn tới tổn thương và chết đi nếu không được cấp cứu kịp. Đột quỵ xuất huyết não xảy ra khi mạch máu não vỡ và độ nghiêm trọng sẽ phụ thuộc vào khu vực não tổn thương và thời gian cung cấp máu trở lại.
Những mốc “thời gian vàng” trong cấp cứu được biểu hiện như sau:
Những nguyên tắc sơ cấp cứu cho người bệnh đột quỵ
2. Những điều cần nhớ dành cho bệnh nhân và người đột quỵ
2.1 Bí kíp vàng giúp sơ cứu người bệnh – Nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ
Những biểu hiện như cười lệch, nhe răng và tay chân hoạt động kém. Lúc này, bạn cần yêu cầu người bệnh cười, nói chuyện và giơ hai tay lên cao.
Nếu như có biểu hiện ngôn ngữ bất thường, giọng đớ, không lặp lại cụm từ yêu cầu và không hiểu điều bạn nói… thì hãy đưa bệnh nhân đi cấp cứu ngay lập tức.
2.2 Bí kíp vàng để sơ cứu người bệnh – Không chủ quan với đột quỵ thoáng qua
Một số trường hợp, đột quỵ nhẹ xảy ra nhanh chóng và những dấu hiệu thiếu máu não chỉ thoáng qua nhưng sau khoảng một giờ có thể giảm dần. Điều này không thể hiện rằng bạn đang khỏe mà sự tắc nghẽn này có thể khiến mô não bị ảnh hưởng tạm thời và sẽ sớm hồi phục khi cục máu đông vỡ.
Điều này cũng có thể xảy ra khi dòng máu từ nhánh mạch máu bên cạnh vỡ. Đa số những trường hợp đột quỵ thoáng qua sẽ có một số trường hợp đột quỵ nặng trong lần tiếp theo nên bạn cần tuyệt đối đề phòng.
2.3 Xác định thời gian bệnh khởi phát
Thời gian bệnh bắt đầu rất quan trọng bởi chúng quyết định khả năng phục hồi của người bệnh.
2.4 Tư thế nằm cho bệnh nhân
Giữ cho bệnh nhân nằm yên và không bị té ngã, cho bệnh nhân nằm đầu cao khoảng 30 độ.
2.5 Đưa bệnh nhân đi cấp cứu
Đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế gần nhất để được điều trị sớm.
Cần ngay lập tức gọi cấp cứu đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất
2.6 Xử lý khi bệnh nhân hôn mê
Trường hợp bệnh nhân hôn mê và nhịp thở bất ổn(thở quá nhanh, quá chậm hoặc ngừng tim) thì cần hô hấp nhân tạo, cấp cứu hô hấp giúp đảm bảo lượng oxy đến tim và não được kích hoạt.
2.7 Thời gian xử lý cấp cứu
Mốc thời gian quan trọng khi cấp cứu cho người đột quỵ là khoảng 3 giờ đầu tiên. Với sự tiến bộ của y học hiện đại có thể có các loại thuốc tan máu đông gây tắc mạch máu não. Nhưng chúng chỉ được dùng khi người bệnh được đưa đến cơ sở y tế sớm.
Từ khoảng sau 4,5 giờ đâu, bác sĩ sẽ áp dụng thông mạch bằng các dụng cụ rút huyết khối.
Trường hợp quá muộn không thể thông mạch thì rất khó để điều trị và tiên lượng thường xấu.
2.8 Không chờ đợi đột quỵ tự hết
Việc chờ đợi đột quỵ qua hoặc cho bệnh nhân uống thuốc mà không có chỉ định là một sai lầm.
Điều bạn cần làm khi thấy có người có dấu hiệu đột quỵ là đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt.
2.9 Uống thuốc hạ huyết áp – Nên hay không?
Người bệnh không nên tự uống thuốc hạ huyết áp bởi những nguy cơ tiềm ẩn mà chúng mang lại.
2.10 Đột quỵ thiếu máu não cần được xử lý nhanh chóng
Thời gian tắc mạch máu não càng lâu thì nguy hiểm đến càng gần nên hãy sơ cứu nhanh chóng và đưa người bệnh đến viện.
Đột quỵ cần được các bác sĩ xử lý nhanh chóng hạn chế biến chứng và nguy hiểm tính mạng
3. Những sai lầm khi sơ cứu người bệnh đột quỵ
– Không tùy ý bấm huyệt, cắt lễ, cao gió hay châm cứu cho bệnh nhân bởi rất dễ ảnh hưởng tới thời gian điều trị khiến bệnh trầm trọng hơn.
– Không cho bệnh nhân ăn uống bởi có thể trào ngược, mắc nghẹn hoặc nôn ói ảnh hưởng tới đường thở.
– Không sử dụng thuốc hạ áp hoặc thuốc huyết áp ở dưới lưỡi khi chưa chắc chắn nguyên nhân đột quỵ của người bệnh là gì. Nếu đột quỵ do thiếu máu thì sử dụng hai phương pháp này có thể làm tụt huyết áp và làm nguy cơ tử vong cao hơn. Tăng huyết áp có thể là nguy cơ đột quỵ nhưng đó là một quá trình.
Nếu đột quỵ do tắc mạch thì cơ thể có thể tự động tăng huyết áp để dòng máu lưu thông. Uống thuốc hạ áp có thể khiến cơ chế tự nhiên của cơ thể ảnh hưởng và tốn nhiều thời gian.
Hi vọng những thông tin về các bí kíp vàng cứu người bệnh đột quỵ có thể giúp bạn có được những kiến thức quan trọng về sơ cấp cứu căn bệnh nguy hiểm này nếu vô tình xuất hiện. Đồng thời, bạn cũng nên chủ động thăm khám và bảo vệ sức khỏe của mình để ngăn chặn sớm nguy cơ.
