Metoclopramid là một loại thuốc được sử dụng để điều trị và dự phòng triệu chứng buồn nôn và nôn. Trong bài viết này, hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu về loại thuốc này cũng như những lưu ý đặc biệt khi sử dụng.
Menu xem nhanh:
1. Thuốc Metoclopramid hoạt động theo cơ chế nào?
Metoclopramid, một trong những loại thuốc phổ biến được sử dụng để điều trị và ngăn chặn triệu chứng nôn và buồn nôn, thường được cung cấp dưới hai dạng bào chế chính:
– Dạng dung dịch tiêm truyền: có tên thương hiệu Metoran 10mg/2ml. Thuốc này được sử dụng bằng cách tiêm vào cơ hoặc tiêm truyền qua tĩnh mạch, thường được pha loãng với dung môi như NaCl 0.9%, G5%, hoặc Ringer lactate tùy vào tình trạng bệnh nhân.
– Dạng viên nén: được biết đến với tên thương hiệu Primperan 10 mg. Đây là dạng thuốc dùng qua đường uống.
Ngoài ra, thuốc còn được sản xuất dưới dạng siro, đạn đặt trực tràng.
Thông thường, Metoclopramid 10mg thường được chỉ định để điều trị và/hoặc ngăn chặn các triệu chứng nôn và buồn nôn sau phẫu thuật, điều trị hóa trị, xạ trị hoặc các nguyên nhân khác gây ra.
Cơ chế hoạt động của thuốc này là bằng cách đối kháng với thụ thể dopamin và serotonin tại trung tâm gây nôn của hệ thống thần kinh trung ương. Thời gian mà thuốc bắt đầu có tác dụng thường là từ 1 đến 2 phút đối với dạng tiêm truyền qua tĩnh mạch, và từ 30 đến 60 phút đối với dạng viên nén. Tuy nhiên, tác dụng của Metoclopramide có thể kéo dài trong khoảng 1 đến 2 tiếng sau khi sử dụng.
2. Sử dụng Metoclopramid như thế nào để đảm bảo an toàn và hiệu quả?
2.1. Liều dùng Metoclopramid như thế nào ?
Metoclopramid là một loại thuốc mà bác sĩ thường kê đơn để điều trị và ngăn chặn các triệu chứng nôn và buồn nôn. Để đảm bảo thuốc có hiệu quả tối đa, người bệnh cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ và sử dụng thuốc theo liều lượng đã được quy định trong đơn thuốc.
Ngoài ra có thể tham khảo liều lượng khuyến cáo như sau:
– Người lớn được khuyến nghị sử dụng từ 5 đến 10 mg mỗi lần, và không nên dùng quá 3 lần mỗi ngày.
– Đối với trẻ em từ 1 đến 18 tuổi, liều lượng khuyến nghị là từ 0,1 đến 0,15 mg/kg mỗi lần (tối đa 10 mg mỗi lần). Không nên vượt quá 0,5 mg/kg mỗi ngày (hoặc tương đương 30 mg mỗi ngày).
2.2. Cách dùng thuốc Metoclopramid
Tùy vào dạng thuốc mà các bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng cụ thể khác nhau.
Thuốc Metoclopramid có thể được sử dụng qua đường uống, tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm truyền tĩnh mạch. Trong trường hợp liều lượng vượt quá 10mg, Metoclopramid tiêm cần pha loãng với 50 ml dung dịch tiêm phù hợp như dung dịch natri clorid 0,9%.
Đối với đường uống, thuốc nên được sử dụng trước bữa ăn 30 phút và trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, đây chỉ là phương pháp phù hợp cho người lớn.
Trong trường hợp sử dụng tiêm, dung dịch tiêm cần pha loãng đến nồng độ 0,2 mg/ml (với nồng độ cao nhất là 5 mg/ml) và tiêm truyền trong khoảng thời gian từ 15 đến 30 phút (tốc độ truyền tối đa là 5 mg/ml).
Đối với tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch, quan trọng nhất là tiêm chậm nhất có thể trong khoảng thời gian không quá 3 phút. Trước khi tiêm tĩnh mạch nhanh, cần kiểm soát chức năng thận, huyết áp và nhịp tim theo chỉ định.
3. Những lưu ý khi sử dụng thuốc bạn cần biết
3.1. Tác dụng phụ
Cần lưu ý một số tác dụng không mong muốn mà thuốc đem lại trong quá trình sử dụng. Metoclopramide có khả năng vượt qua hàng rào máu não, dẫn đến một số tác dụng phụ không mong muốn liên quan đến hệ thần kinh, như hội chứng ngoại tháp. Các triệu chứng có thể bao gồm cảm giác bứt rứt, bồn chồn, run, và các cử động không tự chủ. Đây là tác dụng phụ thường gặp hơn ở những người trẻ tuổi sử dụng mức liều cao, vì vậy cần chú ý tuân thủ liều lượng được kê đơn.
3.2. Lưu ý khác
– Metoclopramid có thể an toàn sử dụng cho phụ nữ mang thai để điều trị các triệu chứng nôn nghén. Tuy nhiên, thuốc này có thể được tiết ra qua sữa mẹ với lượng nhỏ. Do đó, đối với phụ nữ đang cho con bú, việc sử dụng Metoclopramid cần được cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích và nguy cơ. Nói chung, việc sử dụng thuốc chỉ nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
– Nên sử dụng Metoclopramid trong thời gian ngắn nhất có thể. Cùng với đó, bạn nên thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng và tiền sử bệnh lý của bạn, Cần đặc biệt thận trọng nếu bạn đang bị các bệnh lý như bệnh gan, bệnh thận, rối loạn chuyển hóa porphyrin, và các vấn đề về tâm thần.
– Nên ngừng sử dụng Metoclopramid và báo cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào nghiêm trọng, như chảy máu đường tiêu hóa, thủng ruột, hoặc các triệu chứng của EPS.
Trên đây là những thông tin hữu ích về thuốc Metoclopramid cũng như những lưu ý bạn cần biết trong quá trình sử dụng. Luôn ghi nhớ tuân thủ chỉ định của bác sĩ để đạt được hiệu quả tối đa của thuốc cũng như hạn chế các tác dụng phụ không mong muốn.