Lợi trùm là tình trạng nướu phát triển quá mức che phủ răng, gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Việc xác định đúng thời điểm cắt lợi trùm giúp ngăn ngừa các biến chứng và duy trì sức khỏe răng miệng tốt nhất.

1. Cắt lợi trùm là gì?

Cắt lợi trùm là thủ thuật nha khoa nhằm loại bỏ phần mô lợi bị thừa che phủ lên bề mặt răng, thường xảy ra ở vùng răng khôn (răng số 8). Phần lợi thừa này có thể khiến răng không mọc lên được hoàn toàn, tạo điều kiện cho thức ăn và vi khuẩn tích tụ gây viêm nhiễm, đau nhức, hôi miệng, khó khăn khi nhai nuốt. Thủ thuật này giúp bộc lộ thân răng, tạo điều kiện cho răng mọc đúng vị trí và ngăn ngừa các biến chứng như viêm lợi trùm, áp xe, sâu răng lân cận hay thậm chí viêm mô tế bào lan rộng.

2. Dấu hiệu nhận biết lợi trùm cần được điều trị

Để xác định khi nào cần cắt lợi trùm, cần chú ý những dấu hiệu sau:

– Đau nhức vùng nướu: Cảm giác đau nhức, khó chịu ở vùng nướu trùm, đặc biệt khi ăn nhai hoặc chạm vào.
– Sưng đỏ: Vùng nướu trùm sưng, đỏ và dễ chảy máu khi đánh răng hoặc khi ăn thức ăn cứng.
– Mùi hôi: Hơi thở có mùi hôi bất thường do vi khuẩn tích tụ
– Khó mở miệng: Trong các trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể gặp khó khăn khi mở miệng hoặc nhai.
– Nổi hạch: Hạch lympho dưới hàm hoặc cổ sưng lên, cho thấy cơ thể đang chống lại nhiễm trùng.
– Sốt: Nhiệt độ cơ thể tăng cao trong trường hợp nhiễm trùng nặng.

Viêm lợi trùm là vấn đề răng miệng thường gặp trong giai đoạn mọc răng khôn.

3. Có nên cắt lợi trùm không?

Việc có nên tiến hành cắt bỏ phần lợi che phủ răng khôn hay không tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của từng người và đánh giá chuyên môn từ bác sĩ nha khoa sau khi thăm khám. Trong nhiều trường hợp, can thiệp này được xem là cần thiết và được khuyến cáo nhằm hạn chế tối đa các biến chứng có thể xảy ra. Cụ thể:

– Giảm đau nhức, khó chịu do răng khôn mọc lệch hoặc kẹt: Khi răng khôn bị mô nướu che phủ một phần, quá trình mọc lên gặp trở ngại, gây căng phồng, viêm đỏ vùng nướu, dẫn đến đau nhức kéo dài.

– Ngăn ngừa viêm nhiễm lan rộng: Khu vực lợi phủ răng khôn dễ tích tụ mảng bám và vi khuẩn, gây viêm nhiễm tại chỗ. Nếu không xử lý kịp thời, tình trạng này có thể lan sang răng bên cạnh hoặc các mô mềm xung quanh, thậm chí hình thành ổ mủ, gây áp xe vùng miệng.

– Phòng ngừa biến chứng toàn thân nguy hiểm: Một trong những dấu hiệu nghiêm trọng khi viêm nướu trùm phát triển là sốt cao – biểu hiện của nhiễm trùng đã lan rộng và ảnh hưởng đến toàn thân. Người bệnh có thể sốt trên 38,5°C kèm theo sưng má, đau vùng góc hàm, khó há miệng, khó nhai nuốt và mệt mỏi. Nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến viêm mô tế bào, lan xuống cổ và thậm chí gây nhiễm trùng huyết.

– Hạn chế hôi miệng và sâu răng vùng kẽ: Thức ăn thường xuyên bị mắc lại dưới phần nướu phủ răng khôn tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, phân hủy và gây mùi khó chịu. Lâu dài, axit từ vi khuẩn có thể làm mòn men răng, dẫn đến sâu răng ở cả răng khôn và răng bên cạnh.

– Tuy nhiên, không phải trường hợp nào có phần nướu phủ răng khôn cũng cần can thiệp phẫu thuật. Nếu vùng lợi không gây viêm, không đau, và răng khôn mọc đúng vị trí, thẳng hàng với các răng khác, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ thay vì tiến hành cắt bỏ ngay. Việc điều trị cần được cá nhân hóa dựa trên mức độ triệu chứng và đánh giá chuyên môn từ bác sĩ.

4. Các phương pháp cắt lợi trùm phổ biến hiện nay

4.1. Cắt lợi trùm bằng dao phẫu thuật truyền thống

– Bác sĩ dùng dao rạch để cắt phần lợi trùm thủ công.

– Chi phí thấp nhưng thời gian lành thương lâu hơn, dễ chảy máu.

4.2. Cắt lợi trùm bằng máy điện cao tần

– Mang lại hiệu quả cầm máu tốt hơn so với phương pháp truyền thống

– Có thể kiểm soát được độ sâu và vùng mô cần cắt.

4.3. Ứng dụng công nghệ laser tiên tiến

– Không gây chảy máu nhiều, hạn chế đau và sưng sau thủ thuật.

– Vết thương mau lành, ít nguy cơ nhiễm trùng.

Tùy theo điều kiện tài chính, mức độ tổn thương lợi và cơ sở y tế, bạn có thể lựa chọn phương pháp phù hợp theo chỉ định của bác sĩ.

5. Khi nào cần cắt lợi trùm để tránh biến chứng nguy hiểm?

– Viêm lợi trùm tái phát nhiều lần: Người bệnh thường xuyên bị sưng, đau, khó há miệng, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

– Lợi trùm gây mủ, hôi miệng: Tình trạng viêm không được xử lý kịp thời dẫn đến tích tụ vi khuẩn, hình thành mủ và mùi khó chịu.

– Răng khôn mọc kẹt, lệch: Phần lợi trùm khiến răng không thể mọc lên đúng vị trí, có thể chèn ép răng bên cạnh gây xô lệch hàm răng.

– Khó khăn trong việc ăn uống, vệ sinh răng miệng: Thức ăn dễ bị mắc lại dưới lợi trùm, gây sâu răng và viêm nhiễm lan rộng.

– Được chỉ định cắt lợi để nhổ răng khôn: Trường hợp răng khôn mọc sai hướng cần nhổ thì thường bác sĩ sẽ cắt lợi trùm trước khi tiến hành nhổ răng.

Nếu không can thiệp kịp thời, các biến chứng từ lợi trùm có thể lan rộng, ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng tổng thể, thậm chí gây nhiễm trùng nặng phải điều trị toàn thân.

Không ít người gặp rắc rối trong sinh hoạt hàng ngày do ảnh hưởng từ viêm lợi trùm.

6. Lời khuyên từ chuyên gia

– Khi thấy dấu hiệu sưng, đau, hôi miệng, khó há miệng vùng răng khôn, bạn nên đến cơ sở nha khoa uy tín để được khám và tư vấn.

– Tuyệt đối không tự ý mua thuốc giảm đau hay kháng sinh uống mà không có hướng dẫn của bác sĩ.

– Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, súc miệng bằng nước muối sinh lý, tránh ăn đồ cứng, cay nóng khi vùng lợi đang bị viêm.

– Định kỳ 6 tháng/lần nên khám răng để phát hiện sớm các bất thường về răng khôn và viêm lợi.

Ngay khi xuất hiện dấu hiệu viêm lợi trùm, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn kỹ lưỡng.

Lợi trùm là một vấn đề răng miệng phổ biến nhưng nếu không điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Việc cắt đúng thời điểm và đúng phương pháp là cần thiết để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài. Hãy chủ động đi khám khi có dấu hiệu bất thường và lắng nghe tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để có phương án điều trị phù hợp nhất.