Viêm gan do virus là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến và nghiêm trọng nhất trên toàn thế giới nhưng nhiều người vẫn chưa hiểu được mức độ tác động của nó đối với sức khỏe toàn cầu.
Menu xem nhanh:
Bệnh viêm gan virus là gì?
Viêm gan virus là tình trạng viêm ở gan do nhiễm virus. Có 5 loại virus gây viêm gan chính là A, B, C, D và E. 5 loại virus này là đáng chú ý nhất vì ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng người bệnh cũng như khả năng bùng phát và lây lan thành dịch. Đặc biệt, loại B và C dẫn đến bệnh mãn tính hàng trăm triệu người đồng thời là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới bệnh xơ gan và ung thư.
và E xảy ra khi ăn phải thực phẩm hoặc nước nhiễm virus gây bệnh. Viêm gan B, C và D chủ yếu là do tiếp xúc với dịch cơ thể của người mang bệnh. Con đường lây truyền phổ biến của các loại virus này bao gồm nhận máu hoặc chế phẩm từ máu đã nhiễm bệnh, sử dụng các thiết bị y tế nhiễm khuẩn, truyền từ mẹ sang con và qua quan hệ tình dục.
Nhiễm trùng cấp tính xảy ra hạn chế và không có triệu chứng. Tuy nhiên người bệnh cũng có thể gặp phải các triệu chứng như vàng da (vàng mắt và da), nước tiểu đậm màu, mệt mỏi cùng cực, buồn nôn và đau bụng.
Điều gì khiến bệnh viêm gan trở thành vấn đề y tế toàn cầu đáng lo ngại?
Có khoảng 1 triệu người chết mỗi năm do viêm gan virus. Viêm gan B (HBV) và viêm gan C (HCV) là là nguyên nhân hàng đầu của bệnh ung thư gan trên thế giới, chiếm 78%.
Gần như cứ 1 trong 3 người trên thế giới (khoảng 2 tỷ người) đã bị nhiễm HBV, và 1 trong 12 nười sống với HBV mạn tính hoặc nhiễm HCV. Hầu hết những người nhiễm các loại virus này không biết mình bị nhiễm. Họ phải đối mặt với khả năng phát triển bệnh gan gây suy nhược hoặc tử vong ở thời điểm nào đó và vô tình truyền bệnh cho người khác.
Nhiễm HBV/HIV và HCV / HIV là một vấn đề ngày càng tăng tại các nước đang tỷ lệ người nhiễm HIV, nghiện hút cao. Đối với người đồng nhiễm được điều trị bằng thuốc kháng vi rút HIV, viêm gan virus tiềm ẩn đang trở thành một nguyên nhân chính gây tử vong.
Các loại virus khác nhau như thế nào?
Các nhà khoa học đã xác định được 5 loại virus riêng biệt gây viêm gan, được ký hiệu bởi các chữ cái A, B, C, D và E.
– Viêm gan A (HAV) thường lây nhiễm qua tiêu thụ thức ăn hoặc nước uống nhiễm virus. Quan hệ tình dục cũng có thể làm lây nhiễm HAV. Viêm gan A không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe, phần lớn mọi người đều hồi phục và miễn dịch với HAV. Tuy nhiên viêm gan A cũng có thể nghiêm trọng và đe dọa tính mạng. Vaccine an toàn và hiệu quả có sẵn để ngăn ngừa HAV.
– Viêm gan B (HBV) được truyền qua tiếp xúc với máu nhiễm trùng, tinh dịch và dịch từ cơ thể người nhiễm bệnh. HBV có thể lây truyền từ người mẹ bị nhiễm sang trẻ sơ sinh lúc sinh. Lây truyền cũng có thể xảy ra qua truyền máu và các chế phẩm máu nhiễm HBV hay tiêm nhiễm trong quá trình làm thủ tục y tế, và qua tiêm chích ma tuý. HBV cũng gây nguy hiểm cho công nhân viên y tế đã phải chịu thương tích bởi kim tiêm vô tình trong khi chăm sóc cho bệnh nhân bị nhiễm HBV. Hiện đã có vaccine phòng ngừa HBV.
– Virus viêm gan C (HCV) là chủ yếu cũng lây truyền qua tiếp xúc với máu gây nhiễm. Điều này có thể xảy ra qua truyền máu và các chế phẩm máu nhiễm HCV, tiêm nhiễm trong quá trình làm thủ tục y tế, và qua tiêm chích ma tuý. Đường tình dục cũng có thể, nhưng ít phổ biến hơn. Không có thuốc chủng ngừa cho HCV.
-Viêm gan D (HDV) chỉ xảy ra ở những người bị nhiễm HBV. Nhiễm kép HDV và HBV có thể dẫn đến một căn bệnh nghiêm trọng hơn. Vaccine phòng ngừa viêm gan B cũng giúp phòng ngừa viêm gan D.
– Viêm gan E tương tự như viêm gan A lây nhiễm qua thức ăn hoặc nước uống nhiễm virus. Vaccine phòng ngừa viêm gan E hiện đang được phát triển nhưng chưa phổ biến rộng rãi.
Làm thế nào để ngăn chặn viêm gan virus?
– Tiêm vaccine phòng ngừa viêm gan A và viêm gan B.
– Sàng lọc máu được sử dụng để truyền máu có thể ngăn chặn lây nhiễm viêm gan B và viêm gan C.
– Sử dụng thiết bị y tế vô trùng giúp phòng chống viêm gan B và viêm gan C.
– Quan hệ tình dục an toàn là cách hiệu quả để ngăn chặn lây nhiễm viêm gan B và viêm gan C,
– Sử dụng nước và thực phẩm sạch giúp phòng tránh viêm gan A và E.
Bệnh viêm gan virus được điều trị như thế nào?
Các thuốc kháng virus hoạt tính có thể được sử dụng trong điều trị viêm gan B. Điều trị viêm gan B đã được chứng minh là giảm nguy cơ ung thư gan và tử vong. Người ta ước tính rằng khoảng 20-30% của những người bị nhiễm HBV có thể được hưởng lợi từ điều trị.
Với viêm gan C cho đến nay vẫn chưa có phương thuốc nào có thể điều trị triệt để. Việc điều trị bệnh hiện nay chỉ có thể mang tính chất khống chế, hạn chế sự phát triển của virus viêm gan B trong cơ thể người bệnh và hạn chế những biến chứng mà bệnh có thể gây ra cho người bệnh viêm gan C.