Những giờ đầu sau sinh, việc tiếp xúc với môi trường bên ngoài bụng mẹ sẽ là một thay đổi rất lớn đối với trẻ sơ sinh. Do vậy, việc thực hiện da kề da sau sinh là rất cần thiết, bởi phương pháp này mang đến rất nhiều lợi ích cho em bé. Nếu muốn hiểu rõ hơn về phương pháp da kề da sau sinh, mẹ bầu hãy tham khảo những chia sẻ ngay sau đây của chúng tôi, chắc chắn sẽ có rất nhiều thông tin hữu ích dành cho các mẹ.Dịch vụ da kề da sau sinh tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc
Menu xem nhanh:
1. Da kề da sau sinh là gì?
Tiếp xúc da kề da là phương pháp khoa học mà theo đó trẻ sơ sinh được đặt trần trực tiếp không mặc quần áo lên trên người hoặc bụng của mẹ. Mặt, ngực, bụng và chân của me bé sẽ áp sát vào người mẹ, không có khoảng trống và trên mình bé sẽ được đặp một tấm chăn ấm. Phương pháp này được Tổ chức Y tế Thế giới WHO đặc biệt khuyến khích cho tất cả trẻ sơ sinh, ngay cả khi trẻ đã đủ tháng và mạnh khỏe chứ không chỉ riêng mình trẻ sinh non. Hiện tại, phương pháp này đã được áp dụng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới và ở Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc cũng đã triển khai thực hiện da kề da với tất cả những mẹ bầu khi đăng ký sinh tại đây .
Thực hiện da kề da em bé sẽ được đặt trần trực tiếp không mặc quần áo lên trên người hoặc bụng của mẹ
Theo các bác sĩ sản khoa tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc thì phương pháp da kề da sau sinh cần được thực hiện liên tục trong vòng ít nhất 1 giờ ngay sau khi em bé chào đời và trong những tuần đầu nếu được lặp lại càng thường xuyên càng tốt. Với những trường hợp thực hiện da kề da sau sinh mổ cần được thực hiện ngay khi mẹ bầu tỉnh táo.
2. Lợi ích của việc da kề da sau sinh
Phương pháp da kề da sau sinh mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe, tinh thần cho cả mẹ bầu và trẻ sơ sinh. Ngoài ra, thực hiện da áp da sau sinh còn mang đến rất nhiều lợi ích khác, cụ thể:
2.1. Đối với em bé
Ổn định thân nhiệt, nhịp tim, nhịp thở và đường huyết: Duy trì nhiệt độ cơ thể là điều hết sức cần thiết đối với trẻ sơ sinh. Bởi sự chuyển tiếp từ môi trường ấm áp trong tử cung ra môi trường ngoài lạnh hơn sẽ khiến trẻ dễ bị nhiễm lạnh. Trong khi đó, ngực của mẹ ấm hơn nhiều so với các vị trí khác trên cơ thể nên chỉ cần da kề da với mẹ, ngực mẹ sẽ tự điều chỉnh để làm ấm hay làm mát tùy theo nhu cầu của trẻ, từ đó giúp trẻ học cách tự điều chỉnh, giữ ổn định các chỉ số sinh chọn cơ bản như nhịp tim, nhịp thở, huyết áp và đường máu.
Phương pháp da kề da mang lại rất nhiều lợi ích cho cả mẹ và bé
Giảm khóc: Kết quả nghiên cứu da kề da đã chỉ ra rằng chỉ với 20 phút thực hiện da kề da giữa mẹ và bé, nồng độ cortisol trong cơ thể bé sẽ giảm đáng kể, nhờ đó bé sẽ đỡ đau và nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Bảo vệ bé khỏi tác hại của việc tách khỏi mẹ: Nghiên cứu cho thấy nếu trẻ bị cách ly khỏi mẹ sẽ có số lần khóc nhiều gấp 10 lần và thời gian khóc dài hơn 40 lần so với trẻ được thực hiện da áp da với mẹ. Những cơn khóc ngặt nghẽo thường không tốt cho trẻ sơ sinh và có thể ảnh hưởng đến chức năng phổi, làm tăng áp lực nội sọ, tăng hoocmon gây stress, thậm chí ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển cảm xúc sau này của trẻ. Chính vì vậy, việc thực hiện da kề da rất được khuyến khích nhằm bảo vệ bé trước những tác hại tự việc tách mẹ.
Tạo điều kiện cho sự phát triển của não: thực hiện da áp da đòi hỏi sự tham gia của nhiều cơ quan cảm giác khác nhau, giúp phát triển các đường dẫn truyền thần kinh cần thiết cho sự trưởng thành của não bộ. Bên cạnh đó, thực hiện tiếp xúc da kề da cũng sẽ góp phần thúc đẩy sự trưởng thành của các hạch hạnh nhân – một bộ phận quan trọng nằm sau trong trung tâm não, có liên quan đến quá trình hình thành cảm xúc, tạo lập trí nhớ và kích hoạt hệ thần kinh giao cảm cho trẻ.
Da kề da giúp kích thích sự phát triển của não trẻ
Kích thích tiêu hóa và giúp bé tăng cân: thực hiện tiếp xúc da kề da sau sinh sẽ làm giảm hàm lượng cortisol và somatostatin ở trẻ, tạo điều kiện cho bé hấp thu và tiêu hóa thức ăn tốt hơn, ít bị rối loạn tiêu hóa hơn. Các chuyên gia cũng đã chỉ ra rằng chỉ sau 1 giờ em bé da kề da, hệ tiêu hóa của bé đã hồi phục về trạng thái cân bằng tối ưu, dây thần kinh phế vị được kích hoạt làm tăng kích thước các vi mao trong lòng ruột trẻ sơ sinh. Kết quả là diện tích bề mặt ruột tăng lên, khả năng hấp thu chất dinh dưỡng cũng được cải thiện.
Tăng cường hệ miễn dịch: tiếp xúc da kề da trẻ sơ sinh sẽ giúp bé thu nạp các vi khuẩn quen thuộc từ da mẹ khiến những loại vi khuẩn, virus lạ, mới xuất hiện trong môi trường sinh nở sẽ ít có cơ hội xâm nhập. Điều này không gây nguy hiểm vì trẻ sơ sinh đã nhận được kháng thể chống lại đa số các vi khuẩn này gây ra từ khi còn nằm trong bụng mẹ. Ngoài ra, những kháng thể chống lại những vi khuẩn này sẽ tiếp tục sản sinh trong cơ thể mẹ và truyền qua đường sữa mẹ, đây là một trong những bước khởi đầu quan trọng cho hoạt động của hệ miễn dịch non yêu của trẻ.
Tăng tỷ lệ mẹ cho con bú và thời gian cho con bú: tiếp xúc da kề da cho trẻ sơ sinh sẽ giúp khởi động hành vi tìm vú bản năng của trẻ. Bé sẽ ngậm bắt vú nhiều và chính xác hơn, đồng thời tỷ lệ bé bú mẹ ngay trong giờ đầu sau sinh sẽ tăng gấp đôi nếu bé được tiếp xúc da kề da thay vì bị quấn chặt trong tã.
Da kề da cũng có thể được áp dụng trong những tình huống khác như làm dịu cơn giận hay cơn đói của bé, bé lười bú, chậm lên cân.
Tiến hành da kề da sau sinh sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ
2.2. Đối với mẹ
Một trong những lợi ích đầu tiên của phương pháp da kề da là giúp mẹ giảm đau. Với người mẹ, sau quá trình vượt cạn sẽ rất mệt mỏi và bị đau do dạ con bị co thắt nhưng sau khi da em bé mềm mại, êm ái được tiếp xúc trực tiếp với da mẹ, người mẹ ôm ấp đứa trẻ vào lòng thì sẽ có cảm giác rất dễ chịu.
Bên cạnh đó, phương pháp da kề da giúp tử cung co hồi tốt, tránh băng huyết sau sinh, kéo dài thời gian vô kinh. Tác dụng của da kề da không chỉ dừng lại ở đó mà khi thực hiện da kề da, em bé nằm trên ngực trần của mẹ sẽ giúp kích thích cơ thể mẹ giải phóng oxytocin, giúp mẹ cảm thấy thư giãn, bớt lo lắng và gắn kết với con yêu nhiều hơn. Loại hoocmon này sẽ gia tăng trong thời gian tiếp xúc da kề da và sẽ tăng lên mỗi khi bé dùng tay chà vào bầu vú của mẹ. Nếu mẹ và con tiếp xúc da kề sau sinh càng lâu thì oxytocin sẽ tăng tiết càng nhiều, loại hoocmon này dẫn đến những biến đổi tích cực cho mẹ, rút ngắn thời gian phục hồi, giảm huyết áp, tăng khả năng chịu đau. Bên cạnh đó, tác dụng của da kề da sau sinh còn giúp mẹ cảm thấy hạnh phúc hơn, giảm nguy cơ mắc chứng trầm cảm sau sinh, sữa về nhiều hơn, tử cung co thắt và làm giảm nguy cơ xuất huyết sau sinh, mẹ nhanh chóng lấy lại được hình dáng thon thả như trước khi mang bầu.
Da kề da giúp “xoa dịu” những cơn đau sau sinh mà mẹ gặp phải
Với trẻ sinh mổ cũng được lợi rất nhiều từ việc thực hiện da áp da. Sinh mổ mẹ thường cho trẻ bú muộn, giảm tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, tăng nguy cơ bổ sung sữa công thức. Tuy nhiên những thực hiện da kề da sau mổ phần nào sẽ giúp khắc phục được những nhược điểm này.
2.3. Đối với bố
Thực hiện da kề da với bố cũng sẽ mang đến những lợi ích như khi bé được da kề da với mẹ. Bên cạnh đó, khi các ông bố cũng thực hiện phương pháp này sẽ gần gũi hơn với con trẻ hơn và đây là một trong những cách để gắn chặt tình phụ tử thiêng liêng. Hơn nữa sau cái ôm đầu tiên với con của mình, người cha sẽ biết vai trò, trách nhiệm của mình tăng lên khi được thực hiện một thiên chức mới.
Da áp da với bố sẽ giúp gắn kết tình phụ tử hơn
3. Quy trình thực hiện da kề da
3.1. Đối với mẹ
Thực hiện da kề da với mẹ dù là sinh mổ hay sinh thường cũng cần phải thực hiện theo quy trình sau:
Ngay sau khi chào đời, trẻ được lau khô một cách nhanh chóng, toàn diện
Đặt tiếp xúc da kề da trên ngực mẹ, thời gian tiếp xúc da kề da ít nhất 90 phút.
Đối với những trường hợp sinh thường, sau tiếp xúc da kề da, cần kẹp dây rốn và cắt rốn chậm bằng dụng cụ tiệt trùng và mẹ có thể cho con bú khi thấy trẻ có những dấu hiệu đòi ăn.
Còn với da kề da trong mổ lấy thai, sau khi cắt dây rốn và lau khô cho trẻ sẽ cho tiếp xúc da kề da với mẹ
3.2. Đối với bố
Nếu bố thực hiện da kề da với bé thì sẽ tiến hành theo quy trình sau:
Trước khi thực hiện, bố sẽ được tắm vô khuẩn để đảm bảo an toàn cho bé.
Đón bé tại phòng áp da riêng với nhiệt độ phòng khoảng 28 – 29 độ C và được trang bị đầy đủ trang thiết bị cần thiết phục vụ cho quá trình da áp da
Bố có thể ngồi hoặc nằm sao cho quá trình thực hiện da kề da được thuận tiện nhất.
Bác sĩ đặt em bé lên ngực của bố, sao cho diện tích phần da tiếp xúc của em bé với bố là lớn nhất. Em bé cũng được đặt trần. Và để đảm bảo nhiệt độ cho em bé, các cô nữ hộ sinh sẽ đắp cho bé một lớp chăn để em bé không bị lạnh cũng như duy trì sự ổn định thân nhiệt cho bé
Nếu trong trường hợp, ngay sau khi chào đời bé không được thực hiện da kề da với mẹ thì những ngày sau đó, bố mẹ hoàn toàn có thể thực hiện phương pháp này. Trong khi quá trình thực hiện cũng cần phải đảm bảo những yếu tố cần thiết như vô khuẩn, phòng kín, nhiệt độ phòng 28 – 29 độ,…
Để phương pháp áp da mang lại hiệu quả tốt nhất, cần phải thực hiện đúng cách, quá trình thực hiện cần có sự hướng dẫn, giám sát của nhân viên y tế nhất là những trường hợp có bé sinh non, nhẹ cân. Bởi nếu kỹ thuật da kề da thực hiện không đúng cách có thể khiến bé hạ thân nhiệt thậm chí là tím tái vì gập cổ. Quá trình thực hiện cần phải tiến hành trong phòng kín, không có gió lùa, như vậy mới đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.
Quá trình thực hiện cần phải có sự hướng dẫn, giám sát của bác sĩ, điều dưỡng
4. Những trường hợp được áp dụng da kề da sau sinh
Chính những lợi ích da kề da mang lại mà mọi em bé sau sinh đều nên thực hiện việc làm này. Thời gian thực hiện sẽ tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của mẹ và bé mà bác sĩ sẽ có chỉ định cụ thể.
Ngoài bố, mẹ thì bất cứ ai trong gia đình cũng có thể thực hiện da kề da với em bé, chỉ cần đảm bảo sức khỏe và vô khuẩn. Bởi điều này sẽ giúp gắn kết được tình cảm và các mối quan hệ trong gia đình.
5. Những trường hợp không nên thực hiện da kề da
Theo các bác sĩ sản khoa của Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc phương pháp da kề da không thể thực hiện trong các trường hợp:
Trẻ gặp vấn đề về sức khỏe: nước ối bẩn, phân xu, thai suy…
Mẹ bệnh lý hoặc gặp vấn đề về sức khỏe: tụt huyết áp, nhiệt độ cơ thể không ổn định, chảy máu quá nhiều…
Bố mẹ hoặc người thân muốn áp da bé nhưng mắc các bệnh lây qua đường hô hấp…
Nếu em bé hoặc sản phụ gặp vấn đề về sức khỏe thì không nên thực hiện da áp da
Trong một số trường hợp nếu da kề da với mẹ được thực hiện trong thời gian ngắn hoặc không được thực hiện, các bác sĩ khuyến khích nên thực hiện phương pháp này với bố.
Da kề da mang lại nhiều lợi ích cho trẻ sơ sinh, tuy nhiên không phải vì thế mà những em bé không được thực hiện phương pháp này sẽ chậm phát triển hơn. Thực tế những em bé được được da kề da với mẹ cũng sẽ không bị ảnh hưởng bởi chút nào đến sức khỏe. Mặc dù vậy những em bé này ít nhiều cũng chịu những “thiệt thòi” nhất định như chậm phản xạ khi bú, thân nhiệt chậm ổn định, và nếu không được được thực hiện mẹ bầu cũng sẽ cảm thấy không thực sự an tâm…
6. Dịch vụ da kề da sau sinh tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc
Hiểu rõ những lợi ích mà phương pháp da kề da sau sinh mang lại, bệnh viện ĐKQT Thu Cúc đã triển khai thực hiện phương pháp này cho cả mẹ bầu sinh thường lẫn sinh mổ.
Tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc quá trình da kề da được thực hiện theo đúng quy trình của Bộ Y tế
Đặc biệt, tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, trẻ sơ sinh không chỉ được thực hiện da kề da với mẹ mà còn được thực hiện da kề da với bố tại phòng áp da chuyên biệt được trang bị đầy đủ trang thiết bị, nhất là trong những trường hợp mẹ sinh mổ, sinh non hoặc gặp những vấn đề về sức khỏe. Quy trình thực hiện theo đúng tiêu chuẩn 6 bước đỡ đẻ da kề da của Bộ Y tế nên các mẹ có thể hoàn toàn yên tâm.
Phương pháp da kề da sau sinh bệnh viện ĐKQT Thu Cúc hiện được rất nhiều gia đình áp dụng. Bởi bất cứ ông bố bà mẹ nào cũng muốn mang lại cho con mình những gì tốt đẹp nhất và thực hiện da kề da là điều tuyệt vời họ có thể dành cho con yêu trong những giây phút đầu đời. Và sau khi thực hiện da kề da với con rất nhiều ông bố, bà mẹ đã có những phản hồi tích cực về phương pháp này. “Mặc dù là con thứ 2 nhưng đây là lần đầu tiên mình được da kề da với con, vui mừng, hạnh phúc nhưng cũng không khỏi lo lắng. Nếu biết trước những lợi ích tuyệt vời mà phương pháp da kề da mang đến chắc chắn mình sẽ không bỏ lỡ khi vợ mình sinh em bé đầu”-Anh L.V.K chia sẻ.
Gương mặt hạnh phúc của ông bố trẻ khi “da kề da” với con yêu
Thông tin bài đọc:Nhận biết Dấu hiệu chuyển dạ
Ngoài ra, khi đăng ký dịch vụ Thai sản trọn gói các mẹ bầu sẽ được tham gia lớp học tiền sản miễn phí. Tại đó, các bác sĩ, điều dưỡng sẽ giải thích rõ hơn cho các mẹ bầu về nghiệm pháp da kề da, các mẹ cũng sẽ biết da kề da để làm gì hay mục đích da kề da, nên thực hiện da kề da trong bao lâu, cách làm da kề da đúng cách cũng như các bước da kề da các mẹ cần phải thực hiện,…
Ngoài ra, trong mỗi buổi học các mẹ sẽ được trang bị thêm những kiến thức hữu ích về cách rặn, cách thở, cách giảm đau để hành trình vượt cạn trở nên nhẹ nhàng hơn. Đồng thời, các bác sĩ, điều dưỡng cũng sẽ hướng dẫn cách bảo vệ sức khỏe trong suốt thai kỳ cũng như cách chăm sóc trẻ sao cho khoa học và rất nhiều những kiến thức hữu ích khác để mẹ bầu có thể tự tin khi thực hiện thiên chức “làm mẹ” của mình.
Không chỉ triển khai chương trình da kề da mà khi sinh con tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc mẹ bầu sẽ được:
Lựa chọn bác sĩ đỡ sinh trong nước và quốc tế giỏi có chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm theo nhu cầu
Chủ động chọn giờ sinh, ngày sinh theo tư vấn của bác sĩ
Hỗ trợ bởi hệ thống trang thiết bị hiện đại, cơ sở vật chất tiên tiến
Hỗ trợ áp dụng bảo hiểm, bảo lãnh theo yêu cầu
Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho mẹ và bé trong thời gian lưu viện
Mẹ được kiểm, tra chăm sóc vết mổ hàng ngày
Nữ hộ sinh tắm bé, chăm sóc bé tận tình chu đáo, tạo điều kiện cho mẹ được nghỉ ngơi tối đa để cơ thể mau chóng hồi phục.
Thực hiện sàng lọc trước và sau sinh cho em bé, lưu trữ máu cuống rốn,..
Lưu lại mọi khoảnh khắc thiêng liêng của mẹ và bé với bộ ảnh vượt cạn
Với tất cả những chia sẻ về phương pháp da kề da sau sinh trên đây, hy vọng có thể trang bị cho các mẹ bầu những kiến thức hữu ích về phương pháp này. Để hiểu rõ hơn về phương pháp này, chúng ta hãy xem video da kề da của mẹ bầu Đào Thị Lan Hương và lắng nghe những tư vấn của các bác sĩ sản khoa đến từ Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc nhé.
Sản phụ khoa – Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc
