Đau rát ngực là tình trạng khá nhiều người từng trải qua, gây nhiều lo lắng. Theo mô tả của những người từng gặp tình trạng này, đó là cảm giác nóng bỏng, thắt nghẹt hay nhói đau vùng ngực. Điều quan trọng là không nên chủ quan khi gặp hiện tượng này, nhất là khi triệu chứng tái phát nhiều lần hoặc đi kèm những biểu hiện bất thường khác.
Vậy đau rát ngực là biểu hiện của bệnh gì? Làm sao để phân biệt được nguyên nhân và khi nào cần đi khám ngay? Hãy cùng tìm hiểu cụ thể trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Tình trạng đau rát ngực diễn ra thế nào?
Đau rát ngực là cảm giác nóng rát, khó chịu hoặc đau nhói xuất hiện ở vùng giữa ngực hoặc hai bên ngực. Cảm giác này có thể kéo dài vài phút đến hàng giờ, xuất hiện sau khi ăn, khi nằm xuống hoặc sau khi gắng sức. Một số biểu hiện thường xuất hiện kém theo như ợ hơi, buồn nôn, khó thở, đổ mồ hôi…
Đây không phải là một bệnh lý riêng biệt mà có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau, từ đơn giản như trào ngược dạ dày cho đến nguy hiểm như nhồi máu cơ tim. Các bệnh lý nguyên nhân có thể thuộc nhiều chuyên khoa như tiêu hóa, tim mạch, hô hấp và cả tâm lý.
Bệnh lý về thực quản, dạ dày thường là nguyên nhân phổ biến gây đau rát ở ngực.
2. Nguyên nhân phổ biến gây đau rát ngực
– Do bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau rát ngực, đặc biệt là đau vùng giữa hoặc phía sau xương ức. Người bệnh có các biểu hiện như: Cảm giác nóng rát sau xương ức, lan lên họng; Ợ chua, ợ nóng, đắng miệng; Cơn đau xuất hiện sau khi ăn no, cúi người hoặc khi nằm; Đôi khi kèm ho khan, khàn tiếng, khó nuốt.
Nguyên nhân là do axit dạ dày trào ngược lên thực quản, làm tổn thương niêm mạc thực quản, gây cảm giác bỏng rát. Đây là tình trạng mãn tính, nếu không điều trị đúng có thể dẫn đến viêm loét thực quản, hẹp thực quản hoặc Barrett thực quản – một nguy cơ tiền ung thư.
– Do bệnh tim mạch, đặc biệt là thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim
Cơn đau ngực do tim mạch thường nghiêm trọng và nguy hiểm hơn. Đây là nguyên nhân cần loại trừ sớm nhất, đặc biệt khi người bệnh có yếu tố nguy cơ như tuổi cao, tăng huyết áp, tiểu đường, hút thuốc, rối loạn mỡ máu.
Những biểu hiện đau rát ngực do tim có thể bao gồm:
+ Đau hoặc cảm giác đè nặng ở giữa ngực, lan ra tay trái, cổ hoặc hàm
+ Kèm theo khó thở, vã mồ hôi, chóng mặt, buồn nôn
+ Xuất hiện khi gắng sức hoặc xúc động mạnh
+ Không thuyên giảm khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc kháng axit
+ Trong trường hợp nhồi máu cơ tim, cơn đau dữ dội, kéo dài trên 20 phút, không thay đổi theo tư thế và cần cấp cứu ngay.
– Do viêm màng ngoài tim, màng phổi: Một số bệnh viêm ở vùng ngực cũng có thể gây đau rát ngực. Chẳng hạn như bệnh viêm màng ngoài tim: đau nhói khi hít thở sâu, khi nằm ngửa. Hoặc bệnh viêm màng phổi: đau tăng khi ho, hít sâu hoặc thay đổi tư thế. Những tình trạng này đôi khi đi kèm sốt, ho khan, khó thở.
– Do co thắt thực quản, rối loạn vận động thực quản: Cơn co thắt bất thường ở thực quản có thể gây ra cơn đau ngực dữ dội, khó phân biệt với cơn đau tim. Với các biểu hiện như: Cảm giác đau rát, siết chặt ngực sau khi ăn, khó nuốt, nghẹn, cảm giác thức ăn bị kẹt ở cổ.
– Viêm dạ dày, loét dạ dày tá tràng: Dù đau dạ dày thường nằm ở vùng bụng trên, nhưng đôi khi cũng lan lên vùng ngực, gây cảm giác nóng rát. Các dấu hiệu đau rát ngực do viêm loét dạ dày như: Đau rát khi đói hoặc ngay sau khi ăn. Ợ hơi, đầy bụng, buồn nôn. Đôi khi đau lan ra sau lưng
– Nguyên nhân từ cơ xương khớp: Viêm khớp ức – sườn: đau khi ấn vào ngực, thay đổi tư thế hoặc cử động mạnh. Căng cơ ngực: gặp khi tập thể dục quá sức hoặc mang vác nặng. Cơn đau thường cố định tại một điểm, không lan, và thay đổi theo vận động.
– Nguyên nhân tâm lý như lo âu, hoảng loạn: Những người bị rối loạn lo âu hoặc cơn hoảng loạn có thể xuất hiện cảm giác đau rát hoặc tức ngực, khó thở, tim đập nhanh. Người bệnh cũng có thể bị tê tay, chóng mặt, sợ hãi. Cần loại trừ các nguyên nhân thực thể trước khi kết luận là do tâm lý.
4. Khi nào người bệnh cần đi thăm khám với bác sĩ?
Dù phần lớn cơn đau rát ngực là lành tính, tuy nhiên bạn không nên chủ quan nếu có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
Đau ngực dữ dội, kéo dài >15 phút
Đau lan ra tay trái, cằm, lưng
Khó thở, chóng mặt, buồn nôn
Vã mồ hôi, tim đập nhanh
Đau ngực khi gắng sức hoặc khi đang nghỉ ngơi
Có tiền sử bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường
Trong những trường hợp này, bạn cần đến cơ sở y tế gần nhất hoặc gọi cấp cứu 115.
Cần điều trị sớm hội chứng trào ngược để ngăn đau rát ngực.
5. Cách điều trị chứng đau rát ngực theo từng nguyên nhân
5.1. Điều trị đau rát ngực do trào ngược dạ dày (GERD):
Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc đặc trị phù hợp, trong đó có thuốc trung hòa axit. Bệnh nhân cần thay đổi lối sống: ăn uống điều độ, tránh ăn đêm, hạn chế chất kích thích. Lưu ý, cần kê cao đầu khi ngủ, giảm cân an toàn nếu thừa cân.
5.2. Điều trị đau rát ngực do bệnh lý tim mạch:
Người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc giãn mạch, hạ huyết áp, chống đông theo chỉ định. Trong trường hợp nặng (nhồi máu cơ tim): can thiệp mạch vành, đặt stent
5.3. Nếu do viêm cơ xương khớp:
Nếu nguyên nhân gây đau rát ngực là do vấn đề về xương khớp, bạn cần nghỉ ngơi, chườm nóng. Có thể dùng thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid (như ibuprofen) và vật lý trị liệu nếu cần.
5.4. Nếu do tâm lý:
Người bệnh cần được tư vấn tâm lý, trị liệu hành vi. Có thể được kê đơn thuốc an thần nhẹ, điều trị lo âu nếu cần. Đặc biệt, bạn có thể áp dụng tập yoga, thiền, ngủ đủ giấc, hạn chế caffeine.
Đo pH thực quản 24h giúp chẩn đoán trào ngược hiệu quả.
6. Phòng ngừa đau rát ngực bằng cách nào?
Ăn uống lành mạnh: ăn đúng giờ, chia nhỏ bữa, tránh no quá
Không nằm sau khi ăn ít nhất 2 tiếng
Tránh hút thuốc, rượu, nước có ga, cà phê
Tập thể dục đều đặn, tránh căng thẳng
Kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhất là với người có bệnh nền
Qua những thông tin kể trên, có thể thấy đau rát ngực là một triệu chứng không thể xem nhẹ, bởi nó có thể là dấu hiệu của những bệnh lý nguy hiểm như bệnh tim hoặc đơn giản chỉ là trào ngược dạ dày. Dù nguyên nhân là gì, việc chủ động lắng nghe cơ thể, theo dõi biểu hiện và khám bác sĩ kịp thời sẽ giúp bạn xử lý đúng cách và ngăn chặn biến chứng nguy hiểm.
