Viêm khớp gối là bệnh lý gây đau đớn khớp gối, khó chịu cho người bệnh, có thể gây ảnh hưởng tới khả năng đi lại, thực hiện các hoạt động thường ngày và tiềm ẩn nguy cơ tàn phế, bại liệt. Cùng tìm hiểu về đặc điểm, cách chẩn đoán và điều trị bệnh viêm khớp này qua bài viết sau đây.
Menu xem nhanh:
1. Viêm khớp gối là gì?
Viêm khớp gối là bệnh lý cơ xương khớp xảy ra khi các thành phần trong khớp gối bị sưng, viêm, tổn thương do nhiều nguyên nhân. Tình trạng viêm kéo dài có thể khiến các sụn khớp bị bào mòn. Điều này khiến khả năng giảm chấn động của sụn khớp giảm đi, các đầu xương chà xát vào nhau gây đau nhức và khiến người bệnh khó khăn khi vận động.
Tình trạng viêm sưng khớp gối khá phổ biến hiện nay.
2. Nguyên nhân gây viêm khớp gối
2.1 Tuổi tác
Tuổi tác càng cao thì các khớp càng dễ bị thoái hóa, tổn thương. Điều này có thể xảy ra do sự lão hóa tự nhiên hoặc do chấn thương.
Thực tế cho thấy hầu hết mọi người ở độ tuổi trung niên đều gặp những vấn đề nhất định liên quan đến xương khớp, trong đó có bệnh viêm khớp gối. Ở người già, khả năng tự phục hồi khi tổn thương không còn được như trước khiến tình trạng viêm khớp gối trở nên nghiêm trọng hơn.
2.2 Giới tính
Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm xương đầu gối cao hơn so với nam giới. Đặc biệt phụ nữ trên 55 tuổi rất hay mắc bệnh này.
2.3 Cân nặng quá khổ
Trọng lượng cơ thể lớn hoặc vượt so với quy định làm gia tăng áp lực lên các khớp xương. Đặc biệt là khớp đầu gối là nơi có nhiệm vụ nâng đỡ và trực tiếp thực hiện nhiều hoạt động của cơ thể nên càng dễ bị tổn thương. Các nghiên cứu cho thấy nếu một người cứ tăng khoảng 1kg cân nặng thì khớp đầu gối phải chịu trọng lượng lớn hơn khoảng 1,3 – 1,8 kg so với bình thường.
2.4 Yếu tố di truyền
Một số đột biến di truyền có thể khiến hình dạng xương bao quanh khớp gối trở nên bất thường và gây viêm.
2.5 Chấn thương lặp lại nhiều lần
Tình trạng này thường liên quan đến đặc thù công việc. Cụ thể những người làm các công việc yêu cầu phải quỳ, ngồi xổm nhiều hoặc nâng tạ nặng liên tục và kéo dài dễ bị tổn thương khớp gối. Bởi áp lực lớn liên tục lên khớp gối nên khiến nguy cơ viêm đau khớp này cao hơn. Ở độ tuổi lớn hơn khi sức khỏe xương khớp yếu đi, tình trạng viêm càng rõ rệt và khó lành.
2.6 Chấn thương thể thao
Các vận động viên thể thao, đặc biệt là các bộ môn tennis, điền kinh, bóng đá,… thường dễ bị chấn thương và viêm khớp đầu gối do phải sử dụng đến khớp gối nhiều. Khi bị chấn thương, tác dụng lực quá lớn hoặc cơ bắp xung quanh đầu gối yếu đi khiến đầu gối dễ sưng viêm.
2.7 Bệnh lý khác
Một số bệnh rối loạn chuyển hóa có thể khiến lượng hormone tăng trưởng được sản xuất quá mức gây quá tải sắt và dẫn đến viêm khớp đầu gối.
Các chấn thương thể thao có thể gây viêm đầu gối.
3. Triệu chứng viêm khớp đầu gối
Các triệu chứng biểu hiện khi khớp gối có viêm nhiễm có thể khác nhau ở mỗi người bệnh, tuy nhiên các triệu chứng phổ biến thường là:
3.1 Đau nhức đầu gối
Các cơn đau nhức do viêm khớp gối thường kéo dài âm ỉ. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp khởi phát đột ngột. Cơn đau thường xuất hiện vào buổi sáng sau khi thức dậy hay sau các giấc ngủ ngắn giữa ngày. Tình trạng đau có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào và gây gián đoạn nghiêm trọng giấc ngủ của người bệnh.
3.2 Sưng đỏ quanh khớp
Tích tụ chất lỏng quá mức do viêm có thể làm khớp bị sưng phồng lên và xuất hiện vùng màu đỏ quanh khớp. Khi sờ vào, người bệnh có thể cảm nhận được sự ấm nóng tại vị trí khớp sưng.
3.3 Cứng khớp gối
Tình trạng này thường biểu hiện rõ nhất sau khi nghỉ ngơi một thời gian dài hay sau khi người bệnh thức dậy vào buổi sáng. Cứng khớp khiến người bệnh bị hạn chế vận động nhiều. Khi xoa bóp nhẹ nhàng tại khớp gối, các triệu chứng sẽ giảm dần và người bệnh có thể dần vận động bình thường trở lại.
3.4 Khó vận động khớp gối
Người bệnh thường cảm thấy rất đau khi vận động do lớp sụn bảo vệ đã bị ăn mòn. Ngay cả khi thực hiện các động tác đơn giản như đứng lên, ngồi xuống, duỗi thẳng hay gập đầu gối, người bệnh vẫn có thể cảm thấy khó khăn. Điều này gây trở ngại trong sinh hoạt hàng ngày và có thể gây biến chứng tàn phế, bại liệt nếu không được kiểm soát và cải thiện sớm.
4. Các biến chứng chủ yếu của bệnh viêm khớp gối
Khớp gối sưng viêm ở giai đoạn đầu nhưng không được phát hiện sớm và điều trị không phù hợp, sẽ nhanh chuyển nặng và gây các biến chứng sau:
– Teo cơ
– Biến dạng hoặc dính khớp
– Giảm chức năng vận động
– Thấp khớp cấp, bệnh van tim và các bệnh tim mạch khác
– Nguy cơ tàn phế, bại liệt
Cần thăm khám sớm để chẩn đoán chính xác nguyên nhân và điều trị sớm các vấn đề ở khớp gối.
5. Phương pháp chẩn đoán
Để chẩn đoán viêm đầu gối trước hết các bác sĩ sẽ khai thác các triệu chứng, tiền sử bệnh, kiểm tra tầm vận động của khớp, mức độ biến dạng khớp hoặc các dấu hiệu xương khớp bất thường khác. Sau đó, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp xét nghiệm, chụp chiếu gồm:
– Chụp X-quang
– Chụp cộng hưởng từ khớp gối (MRI khớp gối)
– Xét nghiệm dịch khớp để những điểm bất thường trong khớp gối
Các chỉ định này sẽ được thực hiện tùy theo tình trạng bệnh.
6. Các phương pháp nào được dùng để điều trị viêm khớp gối?
Mục tiêu của điều trị viêm khớp gối là giảm triệu chứng đau, giúp người bệnh hoạt động dễ dàng. Các phương pháp điều trị chủ yếu sẽ gồm:
– Giảm cân: Giảm cân phù hợp để giảm áp lực cho đầu gối, từ đó giảm đáng kể cơn đau đầu gối.
– Tập thể dục: Thường xuyên tập thể dục để tăng cường sức mạnh cơ bắp quanh đầu gối, giúp khớp gối ổn định và giảm đau.
– Dùng thuốc: Sử dụng thuốc kháng viêm kết hợp thuốc giảm đau trong trường hợp các cơn đau xuất hiện dày đặc, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Trong một số trường hợp có phản ứng viêm cấp tính, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm trực tiếp cortisone vào vùng khớp gối bị viêm, giúp ức chế tình trạng viêm, giảm nhanh các triệu chứng đau nhức. Các loại thuốc phải được chỉ định bởi các bác sĩ chuyên khoa xương khớp với sự tuân thủ điều trị của người bệnh.
– Vật lý trị liệu giúp cải thiện triệu chứng, phục hồi chức năng xương khớp. Tuy nhiên, người bệnh cần thực hiện ở cơ sở y tế uy tín và đảm bảo tuân thủ nghiêm túc theo đúng phác đồ điều trị. Thông thường, phương pháp này được kết hợp với việc dùng thuốc nhằm mang lại hiệu quả cao trong quá trình điều trị.
– Phẫu thuật: Khi bệnh nặng hơn, các phương pháp điều trị nội khoa không có tác dụng, bác sĩ chuyên khoa xương khớp có thể chỉ định người bệnh thực hiện phẫu thuật để duy trì khả năng hoạt động của khớp gối. Các phương pháp phẫu thuật được chỉ định dựa trên tình hình thực tế của người bệnh.
