Sự phát triển vượt bậc của chẩn đoán hình ảnh đã giúp chụp cộng hưởng từ và chụp CT gần gũi với chúng ta hơn bao giờ hết. Mỗi phương tiện có một thế mạnh riêng trong việc hỗ trợ chẩn đoán toàn diện.
Menu xem nhanh:
1. Chụp cộng hưởng từ và chụp CT là gì?
1.1 Chụp cộng hưởng từ
Máy chụp cộng hưởng từ rất ồn nên bệnh nhân sẽ được đeo tai nghe chống ồn để tránh ảnh hưởng đến thính lực
Chụp cộng hưởng từ (MRI – viết tắt của Magnetic Resonance Imaging) là kỹ thuật dùng từ trường kết hợp với sóng vô tuyến quét qua các phần của cơ thể. Phương pháp nhằm ghi lại những hình ảnh chi tiết các cấu trúc bên trong, đặc biệt là của các mô, tổ chức mềm.
Bệnh nhân được chụp MRI ở tư thế nằm, trong khoảng thời gian dao động từ 15 phút đến 1 giờ. Máy chụp cộng hưởng từ rất ồn. Vì vậy bệnh nhân sẽ được đeo tai nghe chống ồn trong khi chụp để tránh ảnh hưởng xấu đến thính lực.
1.2. Chụp CT
Chụp CT-Scan (Computed Tomography Scan) hay còn gọi là chụp cắt lớp vi tính. Đây là phương pháp ứng dụng tia X quét lên các khu vực khác nhau của cơ thể ở những góc độ khác nhau và theo từng lớp cắt khác nhau.
Các tia X sau khi đi qua cơ thể được thu lại và sẽ được xử lý bằng các phần mềm máy tính chuyên dụng. Nhờ đó mà chúng ta có được các hình ảnh, có thể là 2 chiều hoặc 3 chiều về các cơ quan trong cơ thể.
2. Chụp MRI và CT-Scan có an toàn không?
Nhìn chung, việc chụp MRI và chụp CT Scan cho bệnh nhân đều khá là an toàn. Tuy nhiên, có một số vấn đề chúng ta cần phải lưu ý như sau:
- Chụp cộng hưởng từ chống chỉ định dùng cho những bệnh nhân mà trước đó đã được can thiệp và đặt trong người các dụng cụ hay thiết bị bằng kim loại như kẹp dị dạng mạch máu não hay máy tạo nhịp. Những dị vật này sẽ bị tác động bởi từ trường của máy MRI, từ đó gây ra các biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân. Vì vậy, bệnh nhân đến khám cần nói rõ cho các bác sĩ về tiền sử của bản thân.
Chụp cộng hưởng từ và chụp CT khá an toàn
- Chụp CT – Scan thì không gặp vấn đề bất tiện kể trên. Tuy nhiên, việc phơi nhiễm tia X trên bệnh nhân được chụp CT, nhất là bệnh nhân đang trong thời kì thai nghén cũng là vấn đề đáng lưu tâm. Và các bác sĩ của Thu Cúc sẽ đóng vai trò quyết định trong việc lựa chọn phương tiện chẩn đoán phù hợp và an toàn nhất. Bệnh nhân cũng cần cho bác sĩ biết rõ ràng về tình trạng thai nghén của bản thân trước khi bắt đầu các phương pháp.
- Trong quá trình chụp cộng hưởng từ cũng như chụp CT, bệnh nhân sẽ được đẩy vào bên trong lòng máy. Vì vậy cũng cần xem xét cân nhắc đối với các bệnh nhân mắc chứng sợ không gian kín.
3. Vai trò của chụp cộng hưởng từ và chụp CT trong chẩn đoán bệnh
MRI và CT – Scan đều là những phương tiện bổ trợ cho việc chẩn đoán của các bác sĩ, dựa trên việc ghi lại hình ảnh của các cơ quan cũng như các cấu trúc bên trong cơ thể người. Điểm khác biệt lớn nhất về nguyên lý hoạt động giữa chúng đó là: MRI sử dụng từ trường kết hợp với sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh còn CT – Scan sử dụng tia X. Điều này dẫn đến việc ứng dụng chụp MRI và chụp CT để chẩn đoán bệnh có phần khác nhau.
Xuất phát từ việc chi phí cho việc chụp cộng hưởng từ cao hơn chụp CT dẫn đến một quan niệm sai lầm nhiều bệnh nhân cho rằng MRI là phương tiện chẩn đoán ưu việt hơn CT-Scan. Thực tế thì MRI và CT-Scan có thể được sử dụng độc lập hoặc đóng vai trò bổ trợ cho nhau để giúp các bác sĩ tìm ra được các nguyên nhân bệnh lý. Có những tổn thương mà trên MRI chúng ta không phát hiện được nhưng trên CT-Scan lại dễ dàng nhận biết và ngược lại. Vì vậy, chúng ta đã thật sự may mắn khi có trong tay cả MRI và CT-scan.
4. Khi nào cần đến MRI? Khi nào cần đến CT-Scan?
Bất kỳ khi nào chúng ta cần khảo sát về các cấu trúc bên trong cơ thể người, chụp MRI và chụp CT Scan là hai phương tiện được nghĩ đến.
MRI cung cấp các hình ảnh về các mô mềm, đặc biệt là các mô mềm bao quanh xương một cách chi tiết hơn CT-Scan. Vì vậy, MRI thường được sử dụng để khảo sát, chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến các khớp, dây chằng, não bộ, tuyến vú, mạch máu,…
Chụp cộng hưởng từ và chụp CT có giá trị cao trong chẩn đoán
Ngược lại, CT-Scan cho thấy ưu thế trong việc tái tạo các hình ảnh phần cứng như hộp sọ, hệ xương cũng như các tạng (phổi, gan, lách, thận,…). Do đó, CT-Scan rất có giá trị trong chẩn đoán các tình trạng gãy xương, khối u, chảy máu trong và đặc biệt là theo dõi điều trị ung thư.
Việc lựa chọn sử dụng MRI hay CT-Scan để hỗ trợ cho việc chẩn đoán sẽ được các bác sĩ xem xét kỹ lưỡng dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân khác nhau – gọi là cá thể hoá điều trị. Điều này nhằm đảm bảo việc chẩn đoán bệnh chính xác, cụ thể và an toàn nhất.
5. Có thể phát hiện ung thư trên MRI/CT-Scan?
Về mặt nguyên tắc, chúng ta cần lưu ý rằng việc chẩn đoán xác định ung thư sẽ dựa trên xét nghiệm mô bệnh học trong hầu hết các trường hợp. MRI và CT-Scan không phải là phương tiện chẩn đoán xác định chắc chắn bệnh ung thư.
Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy được rằng lợi ích của MRI cũng như CT-Scan trong việc giúp các bác sĩ nhận thấy được hình ảnh các khối bất thường trong cơ thể, mà rất có khả năng đó là khối u ung thư. Từ đó gợi ý cho các bác sĩ một định hướng điều trị phù hợp.
Chụp MRI và chụp CT cũng giúp các bác sĩ dễ dàng hơn trong việc tìm ra tư thế tốt nhất cũng như vị trí khối u để chọc hút làm giải phẫu bệnh, chẩn đoán ung thư. Đặc biệt hơn, các bác sĩ chuyên khoa ung bướu sẽ dựa vào hình ảnh MRI và CT-Scan để có thể làm căn cứ để phân loại TNM, theo dõi sự di căn của khối u cũng như việc đáp ứng với điều trị bệnh.
6. Kết luận
Nhìn chung, chụp cộng hưởng từ và chụp CT là hai phương tiện chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, không gây đau và đặc biệt có độ chính xác cực kỳ cao. Sự ưu việt của chúng trong việc hỗ trợ cho các bác sĩ chẩn đoán bệnh là điều không phải bàn cãi. Bên cạnh một số nguy cơ thì nhìn chung MRI và CT-Scan đều rất an toàn và cũng chính điều này đã khiến chúng ngày càng trở nên phổ biến. Việc tham khảo lời khuyên của các bác sĩ sẽ rất hữu ích cho bệnh nhân trong việc hiểu đúng, hiểu tường tận về hai phương tiện chẩn đoán hình ảnh trên, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho mọi người, mọi nhà.
Hệ thống y tế Thu Cúc trang bị máy chụp MRI và chụp CT hiện đại cùng đội ngũ bác sĩ giỏi, là địa chỉ uy tín để người bệnh lựa chọn chụp MRI và chụp CT.
