Hẹp van tim là là một bệnh lý van tim mà nhiều người gặp phải, đặc trưng bằng sự dày lên của van tim, khiến máu lưu thông khó khăn qua các buồng tim và từ tim đến các động mạch nuôi cơ thể. Tùy từng bệnh nhân và dạng hẹp van mà bệnh có những biểu hiện khác nhau. Vậy có những triệu chứng hẹp van tim nào, cách điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu thông tim về chứng hẹp van tim qua bài viết dưới đây nhé.
Menu xem nhanh:
1. Các triệu chứng chung của bệnh hẹp van tim
Các triệu chứng hẹp van tim rất đa dạng nhưng thường chia ra thành 2 loại:
– Triệu chứng cơ năng: Những triệu chứng biểu hiện chỉ có người bệnh mới cảm nhận được. Các triệu chứng cơ năng của bệnh nhân mắc chứng hẹp van tim thường là: mức độ khó thở, đau ngực, choáng ngất.
– Triệu chứng thực thể: Những triệu chứng có thể thấy qua thăm khám lâm sàng: quan sát, sờ vị trí của tim, nghe tim phổi,…Ở bệnh nhân mắc các bệnh lý van tim, các triệu chứng thực thể thường là: sưng bụng, chân, màu sắc da, đặc điểm tiếng thổi ở tim…
2. Triệu chứng bệnh hẹp van tim điển hình trong từng trường hợp
Có 4 loại hẹp van tim khác nhau:
– Hẹp van 3 lá
– Hẹp van động mạch chủ
– Hẹp van động mạch phổi
Bên cạnh các triệu chứng chung, tùy từng trường hợp mà các triệu chứng sẽ biểu hiện khác nhau hoặc kèm theo các triệu chứng đi kèm.
2.1 Triệu chứng hẹp van tim 2 lá
Hẹp van tim 2 lá hiện tượng van tim 2 lá – van nằm giữa tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái của tim. Van này mở cho phép máu đi theo một chiều từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái. Khi dòng máu được bơm từ thất trái vào động mạch chủ để đưa máu đi nuôi toàn cơ thể thì van này đóng lại, giữ cho máu không chảy ngược lại tâm nhĩ.
Với những trường hợp hẹp van 2 lá nhẹ, bệnh nhân thường không có triệu chứng gì. Các triệu chứng cơ năng và thực thể thường chỉ rõ ràng khi bệnh nhân đã bị suy tim trái, rối loạn nhịp hay tăng áp lực động mạch phổi. Cụ thể:
– Khó thở khi nghỉ, khi nằm, đặc biệt về đêm
– Rung nhĩ
– Sốc tim do giảm thể tích tống máu
– Tim đập mạnh và ngắn
– Có tiếng thổi tim trong kỳ tâm thu
– Tĩnh mạch cổ nổi, gan to, cổ trướng và phù chi dưới
Bệnh nhân có thể choáng ngất do những cơn sốc tim đột ngột
2.2 Triệu chứng hẹp van tim 3 lá
Hẹp van tim 3 lá thường do nhiễm trùng tim gây ra. Tuy không phổ biến như hẹp van tim 2 lá hay hẹp van động mạch chủ nhưng nhiều trường hợp hẹp van 3 lá vẫn được phát hiện đồng thời với các loại hẹp van khác.
Van ba lá nằm giữa tâm nhĩ phải và tâm thất phải, mở ra cho máu đi một chiều từ tâm nhĩ phải xuống thất phải và đóng lại khi dòng máu được bơm từ thất phải. Nếu van này không mở hoàn toàn thì lượng máu ở tâm thất phải sẽ không đủ để thực hiện tống máu lên phổi để trao đổi oxy. Do vậy, bệnh nhân thường cảm thấy khó thở rõ rệt.
Ngoài ra có thể xuất hiện các triệu chứng khác ở bệnh nhân bị hẹp van tim 3 lá như:
– Sưng cẳng chân, bàn chân
– Sưng vùng bụng
– Nhịp tim không đều
– Ho ra máu
– Đau tức ngực
– Mệt mỏi
2.3 Triệu chứng hẹp van động mạch chủ
Có nhiệm vụ quan trọng là kiểm soát hoạt động tống máu từ tâm thất trái ra động mạch chủ, đưa máu đi nuôi toàn bộ cơ thể nên nếu van động mạch chủ bị hẹp, khả năng bơm máu đến các cơ quan trong cơ thể giảm nghiêm trọng. Người mắc bệnh hẹp van động mạch chủ thường có biểu hiện:
– Đau ngực, đặc biệt ở những người có xơ vữa mạch vành
– Choáng váng, ngất do không đủ máu giàu oxy và dinh dưỡng nuôi cơ thể. Người bệnh có thể bị tụt huyết áp, choáng váng hoặc ngất.
– Mạch cảnh yếu, chậm
– Nghe tim thấy tiếng thổi tâm thu ở phía trên bên phải xương ức, lan lên cổ
Cuối cùng là suy tim do tim phải làm việc nhiều hơn để cung cấp đủ lượng máu nuôi cơ thể.
2.4 Triệu chứng hẹp van động mạch phổi
Hẹp van động mạch phổi thường là khuyết tật bẩm sinh, xảy ra khi van nối giữa tâm thất phải và động mạch phổi không mở được hoàn toàn.
Hẹp van động mạch chủ gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng trao đổi oxy nên người bệnh thường có những biểu hiện khá rõ ràng như:
– Da xanh tái vì cơ thể không nhận đủ oxy
– Khó thở, đặc biệt là khi gắng sức
– Đau ngực
– Mất ý thức (ngất xỉu)
– Mệt mỏi
– Thấy tiếng thổi tim khi nghe bằng ống nghe
Bệnh thậm chí được phát hiện chỉ trong vài giờ đầu sau khi trẻ sinh ra.
3. Cách điều trị triệu chứng hẹp van tim
Bệnh van tim có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp, nhưng phổ biến nhất vẫn là điều trị triệu chứng.
3.1 Điều trị hỗ trợ
Các trường hợp van tim hẹp nhẹ, hẹp van sinh lý, bệnh nhân chưa xuất hiện triệu chứng thì thường không cần điều trị mà chỉ cần thực hiện các biện pháp thay đổi lối sống như:
– Uống nhiều nước, tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày
– Hạn chế ăn các món nhiều đường, muối
– Ăn các loại trái cây và rau củ quả tươi, ngũ cốc, các loại đậu, các loại hạt
– Hạn chế các loại đồ chiên rán, thức ăn nhanh hoặc các chất béo xấu khác. Tích cực ăn cá để bổ sung chất béo tốt cho cơ thể
– Tập luyện, hoạt động nhẹ nhàng, tránh gắng sức
Các biện pháp thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt này cũng có tác dụng hỗ trợ và được khuyến khích trong quá trình điều trị bệnh lý hẹp van tim nói riêng và các bệnh tim mạch nói chung.
Tuy nhiên, các giải pháp này chỉ mang tính tương đối. Để nắm được chính xác tình trạng sức khỏe của mình và xây dựng cho mình lối sống khoa học phù hợp với tình trạng sức khỏe, bạn nên thăm khám để được chẩn đoán và nghe tư vấn từ chuyên gia.
3.2 Điều trị hẹp van tim vừa và nặng
Dùng thuốc là phương pháp được sử dụng chủ yếu hiện nay để điều trị triệu chứng của bệnh hẹp van tim mức độ vừa và nặng. Một số thuốc có thể được chỉ định giúp bạn giảm tình trạng hoạt động quá tải cho tim, kiểm soát nhịp tim. Nhờ đó giúp giảm các triệu chứng của bệnh, trì hoãn thời gian phải nong van, thay van…
Các loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị các bệnh lý hẹp van:
– Thuốc lợi tiểu
– Thuốc chống đông máu
– Thuốc chẹn beta hoặc thuốc chẹn kênh canxi
– Thuốc chống loạn nhịp
– Thuốc kháng sinh
Nếu bệnh hẹp van tim trở nên quá nặng với mức độ hẹp nhiều, các triệu chứng rõ nét và rầm rộ hơn hoặc đã gây ra biến chứng, có thể bạn sẽ được chỉ định các phương pháp điều trị khác để khôi phục chức năng bình thường của van tim.
Lưu ý, thuốc hay bất cứ phương pháp điều trị nào cho bệnh nhân hẹp van tim cũng cần được chỉ định bởi các bác sĩ chuyên khoa với các khuyến cáo y khoa rõ ràng. Nếu cần tư vấn cách điều trị phù hợp, bệnh nhân vui lòng liên hệ để được giải đáp chi tiết.
Hi vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn nắm được các triệu chứng hẹp van tim để có thể sớm nhận biết sớm và chủ động thăm khám, điều trị kịp thời.