Uốn ván sơ sinh là bệnh nặng do trẻ bị nhiễm độc bởi vi khuẩn Clostridium tetani, xâm nhập qua rốn. Bệnh này có thể gây nhiều biến chứng nghiêm trọng và tử vong. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tầm quan trọng của phòng ngừa uốn ván sơ sinh qua những câu hỏi thường gặp.
Menu xem nhanh:
1. Mức độ nguy hiểm của căn bệnh uốn ván sơ sinh
Uốn ván rốn ở trẻ sơ sinh là một bệnh do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra, làm cho cơ bắp căng cứng và gây co giật. Bệnh này thường xuất phát từ việc sử dụng dụng cụ không được tiệt trùng đúng cách, chẳng hạn như dao, kéo, hoặc băng bông trong việc cắt dây rốn của trẻ. Đây là một căn bệnh nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm cho phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh, với tỷ lệ tử vong cao (25-90%).
Uốn ván là bệnh rất nguy hiểm nếu trẻ sơ sinh không được dự phòng bằng vắc-xin
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có khoảng 500.000 trẻ tử vong vì uốn ván ở các nước đang phát triển. Tỷ lệ tử vong/mắc bệnh rất cao, đặc biệt là trong các trường hợp bệnh phát triển nhanh.
Bệnh uốn ván đã xuất hiện và lan rộng tại khắp các tỉnh của Việt Nam. Từ năm 1992, chương trình loại trừ uốn ván sơ sinh đã giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh này. Trong giai đoạn từ 1996 đến 2000, tỷ lệ mắc bệnh này trung bình hàng năm là 0,13/1.000 trẻ sống. Từ năm 2005, Việt Nam đã được công nhận là đã loại trừ bệnh uốn ván sơ sinh, với việc tiêm tiêm uốn ván cho bà mẹ mang thai trong nhiều năm trước đó đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được kết quả này.
2. Các triệu chứng của uốn ván rốn sơ sinh qua các thời kỳ
Trong quá trình ủ bệnh, kéo dài khoảng 7 ngày, trẻ thường không có biểu hiện đặc biệt và duy trì thói quen ăn ngủ bình thường.
Sau khi bước vào giai đoạn khởi phát, kéo dài từ vài giờ đến một ngày, trẻ sẽ thể hiện sự bất thường như ngưng bú, miệng chúm chím và tiếng khóc yếu, cùng với triệu chứng cứng hàm (trimus).
Giai đoạn toàn phát bao gồm hai triệu chứng chính: cơn co giật và co cứng cơ. Cơn co giật thường xảy ra tự nhiên hoặc do kích thích như tiếng động, ánh sáng, thay đổi nhiệt độ hoặc thậm chí là khi trẻ được kiểm tra sức khỏe. Các cơn này có thể ngắn hoặc kéo dài liên tục, trong trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến ngừng thở do co thắt các cơ hô hấp, gây nguy hiểm đến tính mạng. Co cứng cơ thường xuất hiện sau cơn co giật đầu tiên và tiếp tục kéo dài trong suốt thời gian bệnh, giảm dần khi bệnh tiến triển và chỉ hoàn toàn thấp đi khi bệnh được kiểm soát sau vài tuần.
Trẻ sơ sinh bị uốn ván rốn vẫn bú và khóc bình thường trong 2 ngày đầu sau sinh
Trong thời kỳ này, trẻ thường bị sốt với nhiệt độ dao động từ 38-39 độ C, gây ra cơn co giật nhiều hơn. Rốn thường bị rụng sớm hơn bình thường và bị viêm nhiễm. Có nhiều thể bệnh khác nhau, như thể tối cấp, thể nặng, thể trung bình và thể nhẹ, tùy thuộc vào các đặc điểm lâm sàng của trẻ.
3. Các câu hỏi thường gặp về uốn ván ở trẻ sơ sinh
3.1 Uốn ván sơ sinh có các yếu tố nào gây nên?
Nha bào uốn ván thường xâm nhập qua vết thương từ đất bẩn, bụi đường, phân người hoặc phân súc vật, cũng có thể xảy ra qua vết rách, vết bỏng, vết thương dập nát, vết thương nhẹ, hoặc sau phẫu thuật không đảm bảo vệ sinh. Đôi khi, tổ chức cơ thể bị hoại tử hoặc có dị vật xâm nhập vào cơ thể, tạo điều kiện thích hợp cho nha bào uốn ván phát triển.
Ở trẻ sơ sinh, nguy cơ bị uốn ván thường xảy ra khi nha bào uốn ván xâm nhập qua dây rốn trong quá trình sinh đẻ, thường do cắt rốn bằng dụng cụ không vô khuẩn hoặc do chăm sóc rốn không đúng cách sau khi sinh. Bệnh này thường phổ biến ở trẻ đẻ tại nhà, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa và trong các phong tục tập quán còn lạc hậu.
3.2 Phòng ngừa uốn ván sơ sinh bằng cách nào?
Để phòng ngừa hiệu quả uốn ván rốn sơ sinh, cha mẹ cần:
– Tăng cường hiểu biết và đầu tư cho phòng ngừa uốn ván trước khi mang thai và trước khi sinh.
– Theo dõi thai kỳ chặt chẽ, tránh đẻ tại nhà và đảm bảo sự quan tâm từ nữ hộ sinh hoặc bác sĩ.
– Đảm bảo người chăm sóc thai kỳ và bác sĩ được đào tạo đầy đủ và cập nhật kiến thức.
– Thực hiện quy trình đẻ vô khuẩn và duy trì vệ sinh rốn trẻ.
– Loại bỏ các thói quen không khoa học liên quan đến việc sinh đẻ.
– Cải thiện vệ sinh trong các cơ sở y tế, đặc biệt là phòng sinh tại các nhà hộ sinh.
– Sử dụng đầy đủ phương tiện đỡ đẻ và tiệt trùng theo quy định y tế.
– Khi cần, trẻ sơ sinh mắc uốn ván cần được tiêm huyết thanh và giải độc tố uốn ván.
3.3 Phác đồ tiêm vắc xin uốn ván
Tiêm vắc-xin phòng uốn ván được khuyến cáo cho mọi đối tượng, bao gồm trẻ em, vị thành niên, phụ nữ mang thai và người lớn. Bố mẹ sẽ được hướng dẫn lịch tiêm phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam ngay sau khi con chào đời. Lịch trình tiêm vắc-xin phòng uốn ván bao gồm:
Khi mẹ được tiêm chủng đủ, kháng thể sẽ được truyền sang con để bảo vệ con trước các nguy cơ mắc bệnh uốn ván
– Mũi 1: 2 tháng tuổi.
– Mũi 2: 3 tháng tuổi.
– Mũi 3: 4 tháng tuổi.
– Mũi 4: Ít nhất sau 1 năm kể từ mũi 3, thường là lúc bé 16 tháng tuổi. Khuyến cáo tiêm vắc-xin 6 trong 1 để bảo vệ khỏi 6 loại bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm phổi do Hemophilus Influenza týp b, và viêm gan B.
– Lần 5: Nhắc lại bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt khi trẻ từ 4-6 tuổi.
Ngoài ra, người lớn, người già, phụ nữ trước khi mang thai hoặc mang thai từ 27 tuần đến dưới 35 tuần có thể cân nhắc tiêm vắc-xin 3 trong 1 để phòng tránh 3 bệnh: bạch hầu, ho gà, và uốn ván.
3.4 Tiêm vắc xin phòng uốn ván ở đâu?
Phòng Tiêm chủng Thu Cúc TCI là địa chỉ tiêm chủng được nhiều khách hàng tin tưởng và lựa chọn. Tại đây, chúng tôi cung cấp nhiều loại vắc xin phòng bệnh uốn ván rốn ở trẻ sơ sinh đạt chuẩn với giá thành hợp lý, bình ổn.
-Tiêm chủng ở phòng khám, nơi có đủ chức năng khám chữa bệnh, cấp cứu sẽ an toàn hơn ở các phòng tiêm chủng độc lập
– Chúng tôi cung cấp các dịch vụ miễn phí khám trước khi tiêm, tự động nhắc lịch tiêm, và có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa đến từ các bệnh viện hàng đầu.
– Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI được thiết kế hiện đại với các khu vực riêng biệt và hệ thống tủ bảo quản vắc xin theo tiêu chuẩn.
Tiêm uốn ván sơ sinh là biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khoẻ của trẻ. Hy vọng rằng những thông tin trên hữu ích với bạn, liên hệ ngay với phòng Tiêm chủng Thu Cúc TCI để đặt lịch hoặc cần hỗ trợ thêm các thông tin tiêm chủng.
