Vắc xin uốn ván có hiệu lực bao lâu là thắc mắc của nhiều người. Bạn cần hiểu rằng việc tiêm chủng vắc xin có đầy đủ hay không quyết định rất lớn đến hiệu quả và thời gian duy trì sức đề kháng bảo vệ bạn khỏi nhiễm bệnh. Vì thế, hãy dành thời gian đọc hết bài viết sau đây để hiểu rõ hơn về vắc xin uốn ván và thời gian vắc xin có hiệu quả bảo vệ con người.
Menu xem nhanh:
1. Những dạng vết thương có nguy cơ nhiễm trùng uốn ván
Trực khuẩn uốn ván xâm nhập và gây bệnh cho chúng ta thông qua các vết thương hở. Vì thế tất cả các dạng vết thương hở, rách da, thủng da,.. đều có nguy cơ nhiễm trùng uốn ván.
Vết thương hở ngoài da, có yếu tố dính nhiều bùn đất bẩn có khả năng lây nhiễm bệnh uốn ván cao
Trong đó, các loại vết thương có nguy cơ nhiễm uốn ván cao cần được tiêm phòng khẩn cấp, bao gồm vết thương nặng do va quệt tai nạn giao thông trên đường, bị thương do vật sắc nhọn như đinh gỉ, cành cây và những tình huống tương tự làm trầy xước, thủng da.
Ngoài ra, đối với các vết thương xước nhẹ, ít nguy cơ tiềm ẩn mắc uốn ván hơn bạn cũng cần vệ sinh sạch sẽ để hạn chế tối đa khả năng vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh. Bởi khi bệnh uốn ván đã khởi phát, hầu như các biện pháp điều trị đều đã quá muộn và đa số các trường hợp kết thúc bằng tử vong.
2. Biểu hiện mắc bệnh uốn ván
Bệnh uốn ván có bốn loại chính: uốn ván toàn thân, uốn ván cục bộ, uốn ván đầu và uốn ván rốn. Giai đoạn đầu của bệnh có hai thời kỳ quan trọng cần chú ý. Thời kỳ ủ bệnh là thời gian từ khi bị thương đến khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên, thường kéo dài từ 7 đến 14 ngày, nhưng có thể ngắn hơn là 48 đến 72 giờ. Thời kỳ khởi phát là thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên cho đến khi có các biểu hiện co thắt hoặc co giật, thường kéo dài từ 2 đến 5 ngày. Khi thời kỳ ủ bệnh và thời kỳ khởi phát ngắn hơn, bệnh thường nặng hơn.
Biểu hiện của bệnh uốn ván toàn thân đầu tiên là cơ co cứng. Các cơ bắt đầu co cứng theo một trình tự nhất định. Ban đầu, cơ nhai bị ảnh hưởng, sau đó lan rộng đến các cơ mặt, khiến cho bệnh nhân có nét mặt cười khó khăn, hàm hạn chế và sau đó hàm khít chặt. Sau đó, cơ cổ cũng bị co cứng và lan sang cơ lưng, cơ bụng, cơ chi dưới và cuối cùng là cơ chi trên. Hiếm khi cơ liên sườn bị co cứng. Bệnh nhân gặp khó khăn trong việc ăn và nuốt, và có thể sặc khi uống nước.
Biểu hiện thường gặp của bệnh uốn ván là co cứng cơ hàm
Sau giai đoạn co cứng cơ, biểu hiện tiếp theo của uốn ván toàn thân là co giật và co thắt xảy ra khi có kích thích như âm thanh, ánh sáng hoặc thậm chí không cần kích thích. Cơn co thắt hầu họng là nguy hiểm nhất, gây khó khăn trong việc nuốt, sặc và co thắt thanh quản, dẫn đến tím tái và ngưng thở. Biểu hiện cuối cùng của bệnh uốn ván toàn thân là rối loạn cơ năng, gây co thắt hầu họng, tăng tiết đàm nhớt, tắc nghẽn đường hô hấp, gây khó khăn trong việc nuốt, nói và thở.
Bệnh nhân có tình trạng tỉnh táo và không sốt. Trường hợp nặng có thể gặp rối loạn hệ thần kinh thực vật như tăng huyết áp không thường xuyên hoặc liên tục, nhịp tim nhanh và không đều, sốt cao và mồ hôi.
Uốn ván cục bộ là dạng ít gặp, biểu hiện chỉ giới hạn ở các cơ gần vết thương. Đây là dạng nhẹ và có tiên lượng tốt. Tuy nhiên, trong đó có uốn ván đầu là một dạng hiếm gặp của uốn ván cục bộ. Các triệu chứng bao gồm cứng hàm và rối loạn chức năng một hoặc nhiều dây thần kinh sọ, thường là dây số 7 và tỷ lệ tử vong cao.
Uốn ván rốn, hay uốn ván ở trẻ sơ sinh, thường xuất hiện trong hai tuần đầu sau khi sinh. Biểu hiện của bệnh uốn ván này bao gồm việc trẻ không chịu bú, cơ co cứng, co giật toàn thân và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
3. Lịch tiêm chủng uốn ván
Lịch tiêm chủng uốn ván tùy thuộc vào từng đối tượng tiêm, vì thế số mũi cũng không giống nhau. Bạn cần xác định được bạn đang ở đối tượng tiêm chủng nào để tham khảo lịch tiêm mình cần thực hiện. Hoặc bạn có thể tới các địa chỉ tiêm chủng uy tín như Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI để được tư vấn phác đồ tiêm phù hợp với lịch sử tiêm chủng và sức khỏe bản thân.
Dưới đây là lịch tiêm chủng vắc xin uốn ván bạn đọc có thể tham khảo:
– Với người chưa tiêm vắc xin uốn ván trước đây hoặc tiêm các vắc xin có thành phần phòng bệnh uốn ván: cần tiêm đủ 5 mũi cơ bản.
Mũi 1: Tại thời điểm bạn đến phòng tiêm chủng.
Mũi 2: Sau mũi đầu tiên ít nhất 30 ngày.
Mũi 3: Sau mũi 2 ít nhất 6 tháng.
Mũi 4 và mũi 5: Tiêm lần lượt cách mũi tiêm cuối cùng 1 năm.
Lịch tiêm uốn ván tùy thuộc vào từng đối tượng tiêm chủng
– Với người có vết thương hở, nguy cơ cao bị nhiễm uốn ván:
Nếu bạn đã tiêm đầy đủ mũi uốn ván trước đó, chỉ cần tiêm thêm 1 mũi tại thời điểm đến phòng tiêm và không cần dùng huyết thanh SAT.
Nếu bạn chưa tiêm mũi uốn ván nào, bạn cần tiêm theo phác đồ uốn ván 5 mũi bên trên kèm theo 1 mũi huyết thanh SAT tại thời điểm tiêm mũi 1 uốn ván.
– Với phụ nữ có thai:
Nếu bạn có thai lần đầu, chưa tiêm vắc xin uốn ván hoặc đủ số mũi nhắc lại theo phác đồ tiêu chuẩn của Bộ Y tế thì cần tiêm 2 mũi bao gồm: mũi 1 ở tuần thai thứ 20 trở đi, mũi 2 sau mũi 1 là 1 tháng và trước dự sinh ít nhất 1 tháng.
Tuy nhiên, nếu bạn đã tiêm đầy đủ 5 mũi uốn ván tiêu chuẩn và tiêm nhắc lại trước khi mang thai thì chỉ cần tiêm 1 mũi vắc xin tại thời điểm trước dự sinh ít nhất 1 tháng.
Ở các lần mang thai tiếp theo, bạn tiêm thêm 1 mũi uốn ván và không cần quan trọng khoảng cách giữa các lần mang thai.
4. Giải đáp: vắc xin uốn ván có hiệu lực trong bao lâu?
Vắc xin uốn ván không cung cấp miễn dịch bền vững suốt đời. Hiệu lực của vắc xin uốn ván thường kéo dài trong khoảng 10 năm. Đây là lý do tại sao các bác sĩ khuyên nên tiêm lại vắc xin sau mỗi 10 năm.
Tuy nhiên, bác sĩ có thể đề xuất tiêm lại vắc xin sớm hơn nếu có nghi ngờ rằng bạn đã tiếp xúc với vi khuẩn uốn ván. Ví dụ, nếu bạn bị đâm bởi một chiếc đinh gỉ hoặc có một vết cắt sâu do tiếp xúc với đất bị ô nhiễm.
Vậy vắc xin uốn ván có hiệu lực bao lâu đã được giải thích rõ ràng. Thời điểm tiêm nhắc lại ít nhất 10 năm sau mũi tiêm cuối cùng hoặc tiêm khi bạn có chỉ định từ chuyên gia tiêm chủng trong trường hợp bạn có nguy cơ nhiễm bệnh.
5. Đánh giá mức độ an toàn của vắc xin uốn ván
Tiêm phòng vắc xin uốn ván là một biện pháp cần thiết cho mọi người, đặc biệt là các nhóm người có nguy cơ cao như phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, phụ nữ mang thai, nông dân, công nhân xây dựng và nhiều nhóm khác. Hiệu quả phòng ngừa bệnh của vắc xin uốn ván được chứng minh lên đến 95% nếu tuân thủ đúng lịch tiêm đủ liều.
Về mặt an toàn, vắc xin uốn ván là một loại vắc xin giải độc từ độc tố của vi khuẩn Clostridium tetani sau khi đã bị làm mất khả năng gây độc, nhưng vẫn giữ tính kháng nguyên.
Vắc xin uốn ván đã được kiểm định an toàn, sử dụng cho phụ đang mang thai
Khi vắc xin được tiêm vào cơ thể, nó khuyến khích hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể tương ứng để bảo vệ chống lại bệnh tật một cách hiệu quả. Vắc xin uốn ván đã qua quá trình giảm độc tính, do đó, lo lắng về độ an toàn của vắc xin uốn ván không có cơ sở. Các tác dụng phụ thường chỉ bao gồm những dấu hiệu thông thường như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau chỗ tiêm và những tác dụng này thường là những tác dụng phụ phổ biến, không đáng lo ngại và sẽ tự giảm đi sau một thời gian nghỉ ngơi hợp lý, không cần điều trị. Do đó, vắc xin uốn ván được coi là an toàn và việc tiêm vắc xin uốn ván là rất cần thiết cho tất cả mọi người.
Trên đây bài viết đã giải đáp chi tiết vấn đề vắc xin uốn ván có hiệu lực bao lâu và cung cấp thông tin hữu ích xoay quanh loại vắc xin này. Nếu bạn đọc còn câu hỏi thắc mắc, hãy liên hệ với Thu Cúc TCI để được hỗ trợ kịp thời.
