Nhiễm trùng đường hô hấp trên là một vấn đề sức khỏe phổ biến nhưng lại có thể gây ra những nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tầm ảnh hưởng của nhiễm trùng hô hấp trên đối với sức khỏe, cũng như các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân phổ biến dẫn đến nhiễm trùng đường hô hấp trên
Khi chúng ta hít thở, không khí sẽ đi qua niêm mạc đường hô hấp trên trước khi đi vào khí quản. Niêm mạc này có nhiệm vụ làm ẩm, sưởi ấm và lọc một phần không khí trước khi vào phổi. Để thực hiện được những chức năng này, niêm mạc các cơ quan hô hấp trên được bảo vệ bởi lớp dịch nhầy và các lông mao nhỏ.
Lớp dịch nhầy trong đường hô hấp đóng vai trò quan trọng trong việc kết dính bụi bẩn, vi khuẩn và virus có trong không khí, giúp ngăn chặn chúng xâm nhập vào sâu trong cơ thể. Bên cạnh đó, lông mao trên bề mặt niêm mạc cũng giúp bắt giữ các vi sinh vật gây bệnh và bụi bẩn, làm sạch không khí trước khi đi vào phổi.
Tuy nhiên, khi virus, vi khuẩn và bụi bẩn bám vào lớp dịch nhầy và lông mao, chúng có thể tấn công và gây viêm nhiễm cho niêm mạc, dẫn đến các bệnh lý ở đường hô hấp trên. Đây là lý do vì sao các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên thường gặp hơn so với nhiễm trùng đường hô hấp dưới.
Các tác nhân gây nhiễm trùng đường hô hấp trên thường là virus, vi khuẩn, kết hợp với các yếu tố môi trường và thay đổi thời tiết. Một số bệnh lý phổ biến bao gồm: cúm, viêm xoang, viêm thanh quản và viêm amidan.
Các tác nhân gây nhiễm trùng đường hô hấp trên thường là virus, vi khuẩn, kết hợp với các yếu tố môi trường và thay đổi thời tiết
2. Tác động của viêm đường hô hấp trên đối với sức khỏe và cách phòng tránh
2.1. Tác động của nhiễm trùng đường hô hấp trên đối với sức khỏe
Hầu hết các bệnh nhiễm trùng hô hấp trên không gây nguy hiểm nghiêm trọng và có thể tự hồi phục, nhưng chúng có thể gây ra triệu chứng kéo dài và dễ tái phát, ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe người bệnh. Thời gian bệnh kéo dài có thể từ vài ngày đến vài tuần, tùy vào mức độ và khả năng đáp ứng điều trị. Nếu không được điều trị đúng cách, nhiễm trùng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như: viêm phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản, viêm phổi, giãn phế quản, v.v.
Thực tế, có không ít trường hợp tử vong mỗi năm liên quan đến nhiễm trùng hô hấp trên và các biến chứng của nó.
Ban đầu, viêm đường hô hấp trên có thể lan xuống các cơ quan thuộc hệ hô hấp dưới, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
Biến chứng tại phổi
Nhiễm trùng có thể lan rộng, gây viêm nhiều thùy phổi, dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển. Tỷ lệ tử vong do biến chứng tại phổi rất cao, thậm chí lên đến 60%, đặc biệt khi điều trị chậm hoặc không đủ liều kháng sinh, và đã có biến chứng áp xe phổi.
Biến chứng ngoài phổi
Nhiễm trùng không chỉ giới hạn ở phổi mà còn có thể lan đến máu, ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng khác, và gây ra các ổ áp xe tại nhiều nơi trên cơ thể. Các biến chứng nguy hiểm khác có thể bao gồm sốc nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng, tràn dịch màng tim, viêm mủ màng phổi, tất cả đều có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân.
Biến chứng tim mạch
Viêm đường hô hấp trên do phế cầu khuẩn có thể gây ra các biến chứng tim mạch, như suy tim do sốc hoặc viêm nội tâm mạc cấp, rối loạn nhịp tim,…
Biến chứng tiêu hóa
Trẻ em bị viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn có thể gặp các vấn đề tiêu hóa, chẳng hạn như vàng da và vàng mắt do suy gan, tiêu chảy,…
Biến chứng thần kinh
Sau khi sốt cao hoặc do biến chứng của viêm đường hô hấp trên, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng mê sảng, lú lẫn hoặc vật vã.
Biến chứng xa
Một số biến chứng ít gặp nhưng nghiêm trọng có thể xảy ra như viêm màng não, viêm tai xương chũm, viêm khớp,…
Có thể thấy, viêm đường hô hấp trên không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động tiêu cực đến sinh hoạt, học tập và công việc của người bệnh.
Người bệnh sẽ gặp các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng
2.2. Cách để phòng tránh nhiễm trùng đường hô hấp trên
Mặc dù viêm đường hô hấp trên là bệnh phổ biến, nhưng hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh bằng cách phòng tránh các yếu tố gây nhiễm trùng và hạn chế lây lan từ những người xung quanh. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả giúp bảo vệ hệ hô hấp và ngăn ngừa các bệnh lý nguy hiểm:
– Không hút thuốc: Khói thuốc lá, dù là do hút trực tiếp hay bị động, đều cực kỳ có hại cho sức khỏe, đặc biệt là niêm mạc đường hô hấp. Vì vậy, việc không hút thuốc là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.
– Tránh ô nhiễm không khí: Cần đảm bảo không gian sống và làm việc luôn sạch sẽ. Vệ sinh môi trường thường xuyên, tránh để bụi bẩn và các tác nhân dị ứng tích tụ có thể xâm nhập vào hệ hô hấp.
– Đeo khẩu trang và bảo vệ cổ họng: Khi ra ngoài, đặc biệt là vào những ngày thời tiết thay đổi hoặc ở những khu vực có nhiều bụi bẩn và hóa chất, hãy đeo khẩu trang hoặc sử dụng khăn để bảo vệ mũi và cổ họng khỏi các tác nhân gây bệnh.
– Rửa tay thường xuyên: Vệ sinh tay sạch sẽ bằng xà phòng sát khuẩn là một biện pháp quan trọng để loại bỏ vi khuẩn và virus có thể xâm nhập vào cơ thể qua tiếp xúc. Đồng thời, hạn chế thói quen đưa tay lên mặt, mũi và mắt để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Vệ sinh tay sạch sẽ bằng xà phòng sát khuẩn là một biện pháp quan trọng để loại bỏ vi khuẩn và virus
Tóm lại, nhiễm trùng/viêm đường hô hấp trên, dù có vẻ đơn giản, nhưng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách có thể gây ra những hậu quả khó lường cho sức khỏe. Việc nhận biết các dấu hiệu của bệnh sớm và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tăng cường sức khỏe tổng thể. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe đường hô hấp của mình và đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia y tế khi cần thiết để được tư vấn và điều trị kịp thời.
