Viêm xơ tuyến vú uống thuốc gì?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Viêm xơ tuyến vú (hay còn gọi là xơ nang tuyến vú) là một rối loạn lành tính rất phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng này không phải ung thư, nhưng có thể gây đau, căng tức và lo lắng không nhỏ. Tôi sẽ giải thích rõ hơn về các lựa chọn điều trị bằng thuốc, cũng như cách bạn có thể chủ động kiểm soát triệu chứng tại nhà.
Nguyên nhân và bản chất của viêm xơ tuyến vú
Viêm xơ tuyến vú không phải là viêm theo nghĩa nhiễm trùng, mà là phản ứng sinh lý của mô vú với sự dao động hormone estrogen và progesterone trong chu kỳ kinh nguyệt. Khi hormone thay đổi, mô tuyến và mô liên kết trong vú có thể tăng sinh, giữ nước, gây sưng, đau và cảm giác “lổn nhổn” khi sờ.
Các nhóm thuốc thường được chỉ định
Tùy mức độ triệu chứng, tôi thường cân nhắc các nhóm thuốc sau:
– Thuốc giảm đau không kê đơn:
Acetaminophen (paracetamol) hoặc NSAID như ibuprofen giúp giảm đau và viêm nhẹ. Đây thường là lựa chọn đầu tay vì an toàn và hiệu quả với các cơn đau mức độ nhẹ đến trung bình.
– Thuốc tránh thai nội tiết:
Với những phụ nữ có triệu chứng rõ rệt theo chu kỳ (đau nhiều trước kỳ kinh), thuốc viên kết hợp estrogen – progestin có thể giúp ổn định nội tiết, giảm sự dao động hormone và từ đó làm dịu triệu chứng.
– Thuốc điều hòa hormone mạnh hơn:
Trong trường hợp đau dai dẳng, ảnh hưởng chất lượng sống, tôi có thể cân nhắc:
- Tamoxifen (một chất điều hòa chọn lọc thụ thể estrogen – SERM): giúp giảm đau rõ rệt ở nhiều bệnh nhân, nhưng cần theo dõi tác dụng phụ như bốc hỏa, rối loạn kinh nguyệt.
- Danazol (một androgen tổng hợp): ít dùng hơn do nguy cơ rậm lông, thay đổi giọng nói, nhưng hiệu quả trong một số ca nặng.
– Thuốc ức chế prolactin:
Nếu xét nghiệm cho thấy prolactin tăng nhẹ, bromocriptine có thể được cân nhắc, dù không phải là lựa chọn thường quy.
Thực phẩm chức năng và hỗ trợ dinh dưỡng
Nhiều bệnh nhân hỏi tôi về các giải pháp “tự nhiên”. Dưới góc nhìn lâm sàng, một số sản phẩm có thể hỗ trợ, nhưng không thay thế điều trị y khoa:
– Dầu hoa anh thảo: chứa axit gamma-linolenic (GLA), có thể giúp điều hòa phản ứng viêm và cân bằng hormone. Một số nghiên cứu nhỏ ghi nhận cải thiện triệu chứng sau 2–3 tháng sử dụng.
– Vitamin E: có đặc tính chống oxy hóa, đôi khi giúp giảm cảm giác căng tức, dù bằng chứng khoa học còn hạn chế.
Lưu ý: bạn nên thông báo với bác sĩ nếu đang dùng các sản phẩm này, vì chúng có thể tương tác với thuốc khác.
Dấu hiệu cần đi khám ngay
Mặc dù xơ nang tuyến vú là lành tính, bạn nên tái khám nếu xuất hiện:
– Khối u cứng, không di động, không thay đổi theo chu kỳ.
– Tiết dịch núm vú (đặc biệt nếu có máu).
– Đau kéo dài liên tục, không liên quan đến kỳ kinh.
– Da vú bị lõm, đỏ, sần như vỏ cam.
Những dấu hiệu này không điển hình của xơ nang, mà có thể gợi ý bệnh lý khác, bao gồm cả ung thư vú.
– Mặc áo ngực vừa vặn, đặc biệt khi vận động mạnh – điều này giúp giảm rung lắc và căng tức.
– Hạn chế caffeine, muối và chất béo bão hòa – nhiều bệnh nhân thấy triệu chứng giảm rõ sau khi điều chỉnh chế độ ăn.
– Tập thể dục đều đặn: giúp cân bằng nội tiết và giảm stress – yếu tố làm nặng thêm triệu chứng.
– Không tự ý dùng thuốc nội tiết hay “thuốc bổ vú” không rõ nguồn gốc – có thể làm rối loạn hormone thêm.
Viêm xơ tuyến vú tuy lành tính nhưng có thể ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và tâm lý. Trong phòng khám, tôi thường nhấn mạnh với bệnh nhân rằng: mục tiêu điều trị không phải “chữa khỏi” mà là “kiểm soát tốt”. Thuốc giúp giảm đau, nhưng thay đổi lối sống mới là chìa khóa ngăn tái phát. Nếu triệu chứng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ để có phác đồ phù hợp – bạn hoàn toàn có thể sống khỏe mà không để tình trạng này chi phối.
