Uống thuốc tuyến giáp có làm tăng đường huyết không?

Chào bạn,

Câu hỏi của bạn rất hợp lý và tôi gặp khá nhiều bệnh nhân tiểu đường cũng thắc mắc tương tự khi bắt đầu điều trị suy giáp. Đúng là một số thuốc tuyến giáp — đặc biệt là levothyroxine (thuốc thay thế hormone T4) — có thể làm tăng đường huyết, nhất là khi bạn mới bắt đầu điều trị hoặc khi liều thuốc được điều chỉnh. Tuy nhiên, không phải ai cũng gặp tác dụng này, và mức độ ảnh hưởng còn phụ thuộc vào tình trạng chuyển hóa, mức độ suy giáp ban đầu và khả năng kiểm soát đường huyết của bạn.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu cơ chế, dấu hiệu cần lưu ý và cách phối hợp điều trị an toàn.

Nguyên nhân thuốc tuyến giáp có thể làm tăng đường huyết

– Tăng chuyển hóa glucose: Khi bổ sung levothyroxine, cơ thể bạn chuyển từ trạng thái “chậm chuyển hóa” (do suy giáp) sang “bình thường” hoặc “tăng chuyển hóa”. Điều này làm gan tăng sản xuất glucose và giảm độ nhạy insulin, dẫn đến đường huyết tăng nhẹ hoặc rõ rệt hơn ở người đã có tiền sử tiểu đường.
– Tác động gián tiếp qua thuốc: Một số thuốc điều trị cường giáp như methimazole hay propylthiouracil có thể ảnh hưởng đến chức năng gan hoặc gây viêm tụy hiếm gặp, từ đó gián tiếp làm rối loạn đường huyết — dù cơ chế này chưa được hiểu rõ hoàn toàn.
– Tương tác thuốc: Như bạn thấy trong tài liệu chuyên khoa, nhiều thuốc ảnh hưởng đến chuyển hóa hormone tuyến giáp cũng đồng thời làm thay đổi nồng độ HbA1c hoặc đáp ứng với insulin (ví dụ: corticosteroids, thuốc chẹn beta, thậm chí một số thuốc tim mạch).

Dấu hiệu cảnh báo bạn cần đi khám hoặc thông báo với bác sĩ

– Đường huyết lúc đói hoặc sau ăn tăng liên tục dù vẫn tuân thủ chế độ ăn và thuốc tiểu đường.
– Xuất hiện các triệu chứng tăng đường huyết: khát nước nhiều, tiểu nhiều, mệt mỏi, nhìn mờ.
– Cần tăng liều insulin hoặc thuốc tiểu đường rõ rệt sau khi bắt đầu hoặc tăng liều levothyroxine.
– Kết quả HbA1c tăng bất thường trong 1–2 tháng gần đây mà không có nguyên nhân rõ ràng.

Trong phòng khám, tôi từng gặp bệnh nhân tiểu đường type 2 ổn định nhiều năm, nhưng sau 6 tuần dùng levothyroxine liều chuẩn, đường huyết sáng tăng từ 6.5 mmol/L lên 9.2 mmol/L — và chỉ ổn định lại sau khi điều chỉnh liều insulin theo hướng dẫn của bác sĩ nội tiết.

Hướng dẫn giảm thiểu rủi ro và phối hợp điều trị an toàn

– Theo dõi đường huyết thường xuyên: Đặc biệt trong 4–8 tuần đầu khi bắt đầu hoặc thay đổi liều thuốc tuyến giáp.
– Thông báo đầy đủ tiền sử: Khi khám nội tiết, hãy nói rõ bạn đang bị tiểu đường, đang dùng loại thuốc nào (insulin, metformin, SGLT2 inhibitor…), và có biến chứng gì chưa.
– Không tự ý ngưng hoặc đổi liều: Levothyroxine cần được điều chỉnh từ từ để tránh sốc chuyển hóa. Ngưng thuốc đột ngột có thể khiến suy giáp trở lại, gây mệt mỏi, tăng cholesterol, thậm chí suy tim.
– Phối hợp giữa bác sĩ nội tiết và bác sĩ điều trị tiểu đường: Nếu bạn theo dõi tại hai chuyên khoa khác nhau, hãy đảm bảo họ trao đổi thông tin hoặc bạn mang đầy đủ hồ sơ khám khi tái khám.

Thuốc tuyến giáp — đặc biệt là levothyroxine — có thể làm tăng đường huyết do tăng chuyển hóa và giảm độ nhạy insulin, nhất là ở người đã có bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn kiểm soát được nếu bạn theo dõi sát, phối hợp điều trị đúng cách và không tự ý điều chỉnh thuốc.

Nếu bạn đang trong tình huống như mô tả, đừng lo lắng quá — hãy ghi lại chỉ số đường huyết hàng ngày và mang theo khi tái khám. Tôi luôn khuyên bệnh nhân: “Điều trị suy giáp là cần thiết, và kiểm soát đường huyết cũng quan trọng không kém — nhưng hai mục tiêu này hoàn toàn có thể đạt được song song nếu có sự theo dõi chặt chẽ.”