Đốt sóng cao tần tuyến giáp có tốt không?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn khi phát hiện nhân giáp – dù lành tính nhưng vẫn ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sinh hoạt hàng ngày. Về câu hỏi “đốt sóng cao tần tuyến giáp có tốt không?”, câu trả lời ngắn gọn là: Có, nhưng chỉ trong những trường hợp phù hợp. Đây là một kỹ thuật tiên tiến, ít xâm lấn, và ngày càng được áp dụng rộng rãi – tuy nhiên, nó không phải “phép màu” cho mọi nhân giáp.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định sáng suốt.

Khi nào đốt sóng cao tần (RFA) được xem là lựa chọn tốt?

Đốt sóng cao tần (Radiofrequency Ablation – RFA) là phương pháp sử dụng năng lượng nhiệt từ sóng cao tần để phá hủy mô nhân giáp mà không cần mổ. Trong nhiều năm qua, tôi đã theo dõi và điều trị cho nhiều bệnh nhân bằng RFA – đa số là những người có:

– Nhân giáp lành tính (đã được chọc hút tế bào – FNA – xác định rõ).
– Nhân gây triệu chứng: nuốt vướng, khó thở, cảm giác nặng cổ, hoặc ảnh hưởng thẩm mỹ.
– Nhân có kích thước trên 2–3 cm, có xu hướng tăng dần theo thời gian.
– Bệnh nhân không muốn phẫu thuật, hoặc có chống chỉ định mổ (ví dụ: bệnh tim mạch, đông máu, tuổi cao…).

Trong những trường hợp này, RFA thực sự là một lựa chọn an toàn, hiệu quả và nhân văn – giúp bạn tránh được dao kéo, sẹo mổ, và nguy cơ suy giáp sau cắt tuyến.

Ưu điểm nổi bật của RFA theo kinh nghiệm lâm sàng

– Không mổ, không sẹo: Chỉ cần chọc một kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm, nên không để lại vết mổ hở.
– Bảo tồn chức năng tuyến giáp: Khác với phẫu thuật (có thể phải cắt một thùy hoặc toàn bộ tuyến), RFA chỉ “đốt” phần nhân, giữ lại mô lành – nhờ đó hầu hết bệnh nhân không cần uống hormone thay thế suốt đời.
– Phục hồi nhanh: Thủ thuật kéo dài 20–45 phút, bạn có thể về nhà ngay trong ngày và trở lại sinh hoạt nhẹ sau 1–2 ngày.
– Hiệu quả giảm kích thước rõ rệt: Trung bình sau 6–12 tháng, nhân giáp có thể giảm 40–70% thể tích, cải thiện rõ triệu chứng chèn ép và thẩm mỹ.
– Biến chứng rất hiếm: Chủ yếu là đau nhẹ, bầm tím, hoặc cảm giác căng tức cổ trong vài ngày – hiếm khi ảnh hưởng đến dây thần kinh thanh quản hay tuyến cận giáp như trong mổ mở.

Những hạn chế và điều kiện bắt buộc

Tuy RFA có nhiều ưu điểm, nhưng không phải ai cũng phù hợp. Tôi luôn nhấn mạnh với bệnh nhân rằng:

– Chỉ áp dụng cho nhân lành tính đã được chẩn đoán chắc chắn qua FNA (chọc hút tế bào). Nếu nghi ngờ ác tính, RFA tuyệt đối không được dùng – vì có thể làm lan tế bào ung thư hoặc che lấp chẩn đoán.
– Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ (ATA) hiện chưa khuyến cáo RFA như điều trị tiêu chuẩn, do còn thiếu dữ liệu dài hạn. Tuy nhiên, nhiều hội chuyên khoa châu Á và châu Âu đã đưa vào hướng dẫn lâm sàng.
– Chi phí cao hơn so với theo dõi thông thường hoặc dùng thuốc (nếu có), và chưa được bảo hiểm chi trả ở nhiều nơi.
– Hiệu quả không tức thì: Nhân giáp co lại từ từ trong vài tháng – bạn cần kiên nhẫn và tái khám định kỳ để đánh giá đáp ứng.

Khi nào bạn nên cân nhắc RFA?

Bạn nên trao đổi với bác sĩ chuyên khoa nội tiết hoặc chẩn đoán hình ảnh can thiệp nếu:

– Nhân giáp lành tính, kích thước >2 cm, đang gây khó chịu hoặc ảnh hưởng ngoại hình.
– Bạn không muốn phẫu thuật vì lý do sức khỏe, nghề nghiệp (ca sĩ, giáo viên…), hoặc tâm lý.
– Bạn không có dấu hiệu nghi ngờ ung thư: không tăng trưởng nhanh, không hạch cổ, không đặc điểm ác tính trên siêu âm (viền không đều, vi vôi hóa, mạch máu xuyên tâm…).

Ngược lại, nếu nhân nhỏ, không triệu chứng, và siêu âm ổn định – theo dõi định kỳ vẫn là lựa chọn khôn ngoan nhất, vì hơn 90% nhân giáp lành tính không cần can thiệp.

Trong phòng khám, tôi thường nói với bệnh nhân: “RFA là công cụ tốt – nhưng chỉ khi dùng đúng người, đúng lúc.”

Nếu bạn đang cân nhắc phương pháp này, hãy đảm bảo đã có chẩn đoán FNA rõ ràng, siêu âm đánh giá kỹ lưỡng, và được tư vấn bởi bác sĩ có kinh nghiệm thực hiện RFA – vì kỹ thuật này phụ thuộc rất nhiều vào tay nghề người thực hiện.

Cuối cùng, dù chọn theo dõi, dùng thuốc, đốt RFA hay mổ – mục tiêu chung là giữ an toàn cho sức khỏe, bảo tồn chức năng tuyến giáp và chất lượng cuộc sống. Đừng vội vàng, nhưng cũng đừng quá lo lắng – nhân giáp lành tính rất hiếm khi gây nguy hiểm.

Nếu bạn cung cấp thêm kết quả siêu âm hoặc FNA, tôi có thể giúp bạn đánh giá cụ thể hơn liệu RFA có phù hợp trong trường hợp của bạn hay không.