Ngứa bờ mi mắt có phải dấu hiệu của viêm bờ mi không?

Chào bạn,

Ngứa bờ mi mắt đúng là một trong những dấu hiệu điển hình của viêm bờ mi, một tình trạng viêm mạn tính ở rìa mí mắt. Dù hiếm khi ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực, bệnh lại gây cảm giác cộm xốn, rát, chảy nước mắt hoặc khô mắt kéo dài – khiến sinh hoạt hàng ngày bị gián đoạn. Dưới góc nhìn lâm sàng, tôi thấy nhiều bệnh nhân chủ quan vì nghĩ “chỉ ngứa nhẹ”, nhưng chính sự trì hoãn điều trị lại làm bệnh trở nên dai dẳng và dễ biến chứng.

Nguyên nhân phổ biến gây ngứa bờ mi

Ngứa bờ mi không phải lúc nào cũng do cùng một nguyên nhân. Trong thực hành lâm sàng, tôi thường gặp các tình huống sau:

– Nhiễm khuẩn Staphylococcus: thường gây viêm bờ mi trước, với ghèn vàng, vảy dính quanh gốc lông mi.
– Rối loạn chức năng tuyến Meibomius: tuyến này nằm dọc theo bờ mi dưới, tiết dầu để ổn định màng phim nước mắt. Khi bị tắc nghẽn, lớp dầu đặc quánh làm khô mắt và kích ứng bờ mi – đây là nguyên nhân hàng đầu của viêm bờ mi sau.
– Nhiễm Demodex: loài ve nhỏ sống trong nang lông mi, đặc biệt ở người lớn tuổi hoặc da dầu, gây ngứa dữ dội về đêm.
– Viêm da tiết bã hoặc trứng cá đỏ: thường đi kèm bong vảy da đầu, đỏ mặt, và ngứa lan rộng quanh mí mắt.
– Dị ứng: với mỹ phẩm, phấn hoa, bụi hoặc kính áp tròng – thường gây ngứa hai bên, kèm chảy nước mắt trong.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

Không phải ai ngứa mi cũng bị viêm bờ mi, nhưng nếu bạn có 2–3 triệu chứng sau, hãy đến chuyên khoa Mắt để được chẩn đoán chính xác:

– Mi mắt sưng, đỏ, nóng rát, đặc biệt nặng hơn vào buổi sáng.
– Có vảy dính, ghèn vàng hoặc mủ quanh gốc lông mi.
– Cảm giác “có cát trong mắt”, cộm xốn, chói sáng.
– Nhìn mờ thoáng qua, cải thiện sau khi chớp mắt nhiều lần.
– Lông mi rụng, mọc lệch hoặc mi bị co kéo.

Đặc biệt, nếu triệu chứng kéo dài trên 1–2 tuần, tái phát nhiều lần hoặc chỉ xảy ra ở một bên mắt, cần loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng hơn như tổn thương mí do khối u hoặc bệnh tự miễn.

Cách điều trị và chăm sóc tại nhà hiệu quả

Viêm bờ mi là bệnh mạn tính, nghĩa là có thể kiểm soát tốt nhưng khó “dứt điểm” nếu không kiên trì. Dưới đây là phác đồ tôi thường hướng dẫn bệnh nhân:

– Vệ sinh bờ mi hàng ngày: dùng nước muối sinh lý 0.9% hoặc dung dịch làm sạch chuyên dụng (chứa hypochlorous acid hoặc baby shampoo pha loãng) để lau nhẹ dọc bờ mi 2 lần/ngày. Mục tiêu là loại bỏ vảy, bã nhờn và vi sinh vật tích tụ.
– Chườm ấm: dùng khăn ấm (40–45°C) đắp lên mí mắt 10–15 phút, 2 lần/ngày. Nhiệt giúp làm loãng dịch đặc trong tuyến Meibomius, hỗ trợ thông tuyến.
– Massage nhẹ mí mắt: sau khi chườm ấm, dùng đầu ngón tay massage nhẹ từ gốc ra đầu mi để đẩy dịch tắc ra ngoài.
– Thuốc theo chỉ định:
• Kháng sinh dạng mỡ (như erythromycin) nếu nghi ngờ nhiễm khuẩn.
• Thuốc chống viêm nhẹ (corticoid hoặc cyclosporin) trong trường hợp viêm nặng, nhưng không tự ý dùng kéo dài.
• Nước mắt nhân tạo không chứa chất bảo quản nếu kèm khô mắt.
– Tránh trang điểm mắt và đeo kính áp tròng trong giai đoạn cấp.

Lời khuyên từ bác sĩ

Trong phòng khám, tôi thường gặp bệnh nhân đã tự nhỏ thuốc nhỏ mắt “trị đỏ mắt” suốt nhiều tháng, khiến tình trạng càng nặng hơn do lạm dụng chất co mạch hoặc corticoid. Viêm bờ mi tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu bỏ mặc, có thể dẫn đến loét giác mạc, sẹo mi, hoặc mất lông mi vĩnh viễn.

Vì vậy, ngay khi bạn thấy ngứa bờ mi kéo dài kèm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng chần chừ – hãy đến gặp bác sĩ Mắt. Chẩn đoán sớm và chăm sóc đúng cách sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh hiệu quả, tránh tái phát dai dẳng và bảo vệ sức khỏe đôi mắt lâu dài.