Gan nhiễm mỡ cấp độ 1 có nguy hiểm không?

“Gần đây tôi đi siêu âm tổng quát và được thông báo gan nhiễm mỡ cấp độ 1. Bác sĩ nói chưa cần dùng thuốc, nhưng tôi vẫn lo — liệu tình trạng này có thể tự hết không, hay sẽ âm thầm tiến triển thành xơ gan? Tôi nên thay đổi gì để bảo vệ lá gan của mình?”

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn,
Gan nhiễm mỡ cấp độ 1 là giai đoạn nhẹ nhất của bệnh, khi lượng mỡ trong gan chiếm từ 5–10% trọng lượng cơ quan này. Ở mức độ này, tổn thương gan thường chưa rõ rệt, không gây triệu chứng điển hình và hoàn toàn có thể hồi phục nếu bạn chủ động điều chỉnh lối sống sớm. Tuy nhiên, nếu bỏ qua, bệnh có thể âm thầm tiến triển sang viêm gan, xơ gan – thậm chí ung thư gan về sau.

Dưới đây là những điều bạn cần hiểu rõ và hành động ngay từ hôm nay.

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến gan nhiễm mỡ cấp độ 1

– Thừa cân, béo bụng: Mỡ nội tạng dư thừa làm tăng giải phóng acid béo vào gan, thúc đẩy tích tụ mỡ.
– Chế độ ăn nhiều đường và chất béo bão hòa: Đặc biệt là đồ ngọt, nước có gas, thức ăn nhanh – chúng làm gan tăng tổng hợp triglyceride.
– Lười vận động: Thiếu hoạt động thể chất làm giảm khả năng đốt cháy mỡ và tăng đề kháng insulin.
– Rối loạn chuyển hóa: Như tiểu đường type 2, tăng triglyceride máu hoặc hội chứng chuyển hóa.
– Uống rượu thường xuyên: Dù lượng ít, rượu vẫn gây stress oxy hóa cho tế bào gan, thúc đẩy thoái hóa mỡ.
– Yếu tố di truyền: Một số người có gen làm gan dễ tích mỡ hơn dù ăn uống “bình thường”.

Dấu hiệu cảnh báo bạn không nên chủ quan

Mặc dù gan nhiễm mỡ cấp độ 1 thường không có triệu chứng rõ, nhưng một số người có thể cảm nhận:
– Mệt mỏi kéo dài, uể oải dù ngủ đủ.
– Cảm giác nặng tức nhẹ vùng hạ sườn phải (nơi gan nằm).
– Chán ăn, đầy bụng sau bữa ăn nhiều dầu mỡ.
– Xét nghiệm men gan (ALT, AST) tăng nhẹ dù không viêm gan virus.

Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ như béo bụng, tiểu đường hoặc men gan cao – dù không đau – vẫn nên theo dõi sát.

Hướng dẫn cụ thể để đảo ngược gan nhiễm mỡ cấp độ 1

– Giảm cân từ từ và bền vững: Mục tiêu giảm 5–7% trọng lượng cơ thể trong 3–6 tháng có thể làm giảm đáng kể mỡ gan. Tránh nhịn ăn cực đoan – điều này ngược lại làm gan tích mỡ nhiều hơn.
– Tập thể dục đều đặn: Ít nhất 150 phút/tuần vận động trung bình (đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội). Vận động giúp gan tăng oxy hóa acid béo và cải thiện độ nhạy insulin.
– Thay đổi chế độ ăn theo hướng “chống mỡ gan”:
• Hạn chế đường tinh luyện (bánh kẹo, nước ngọt, cơm trắng quá nhiều).
• Ưu tiên chất xơ từ rau xanh, trái cây ít ngọt, ngũ cốc nguyên hạt.
• Chọn chất béo lành mạnh: dầu oliu, quả bơ, cá béo (cá hồi, cá ngừ).
• Tránh đồ chiên xào, thịt chế biến sẵn (xúc xích, thịt xông khói).
– Ngừng rượu bia hoàn toàn: Ngay cả ở mức “uống ít”, rượu vẫn cản trở quá trình hồi phục của gan.
– Kiểm soát bệnh nền: Nếu bạn bị tiểu đường, tăng mỡ máu – hãy tuân thủ điều trị để giữ các chỉ số trong ngưỡng an toàn.
– Tái khám định kỳ: Siêu âm gan và xét nghiệm men gan mỗi 6–12 tháng để theo dõi tiến triển.

Gan nhiễm mỡ cấp độ 1 không phải là “bệnh” theo nghĩa cấp tính, mà là một tín hiệu cảnh báo sớm từ cơ thể rằng lối sống của bạn đang mất cân bằng. Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân trẻ – thậm chí không béo – nhưng gan đã nhiễm mỡ do ăn uống thiếu kiểm soát và ngồi làm việc cả ngày. May mắn thay, ở giai đoạn này, lá gan có khả năng tự làm sạch rất tốt nếu bạn bắt đầu thay đổi ngay hôm nay. Đừng đợi đến khi có triệu chứng rõ hay men gan tăng cao mới hành động – vì lúc đó, tổn thương có thể đã không còn hoàn toàn hồi phục được nữa.