Bố bị viêm gan B có lây cho con không?

“Tôi vừa phát hiện mình mắc viêm gan B và rất lo lắng: hai đứa con nhỏ ở nhà có nguy cơ bị lây bệnh không? Có cần phải cách ly hay hạn chế ôm ấp, chăm sóc các cháu không?” — Đó là tâm trạng chung của nhiều phụ huynh khi lần đầu biết mình nhiễm virus viêm gan B. Bạn hoàn toàn có thể yên tâm phần nào: viêm gan B không lây qua tiếp xúc thông thường, và không di truyền từ bố sang con qua gen.

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn,

Trước hết, tôi xin chia sẻ với nỗi lo của bạn — phát hiện bản thân nhiễm virus viêm gan B (HBV) thực sự có thể gây hoang mang, đặc biệt khi trong nhà có trẻ nhỏ. Tuy nhiên, tin vui là bệnh không lây qua đường hô hấp, ăn uống, ôm hôn, bế bồng hay sinh hoạt gia đình bình thường. Viêm gan B chỉ lây khi có tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc dịch cơ thể chứa virus, qua những vết thương hở hoặc niêm mạc.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, cách phòng ngừa và yên tâm hơn trong việc chăm sóc con cái.

Nguyên nhân có thể lây viêm gan B từ bố sang con

Viêm gan B không phải bệnh di truyền, nhưng có thể lây nhiễm trong đời sống hàng ngày nếu không cẩn trọng. Các tình huống có nguy cơ bao gồm:

– Tiếp xúc trực tiếp giữa máu của người bệnh và vết thương hở của trẻ: ví dụ bạn bị trầy xước tay, con cũng có vết xước nhỏ, và hai vết thương vô tình chạm nhau.
– Dùng chung vật dụng cá nhân có dính máu: dao cạo râu, bàn chải đánh răng, kềm cắt móng, kim lấy nhân mụn… dù chỉ một lượng máu rất nhỏ cũng đủ chứa virus.
– Xử lý vết thương không đeo găng: khi bạn băng bó vết thương cho con mà tay mình đang dính máu, hoặc ngược lại.
– Tiếp xúc với dịch tiết có máu: như nước bọt có lẫn máu (khi bạn bị chảy máu chân răng), nếu trẻ có vết loét trong miệng.

Lưu ý: virus viêm gan B không lây qua mồ hôi, nước mắt, nước bọt (nếu không dính máu), hắt hơi hay ho.

Dấu hiệu cảnh báo cần đưa con đi khám và xét nghiệm

Bạn nên cho con làm xét nghiệm HBsAg và anti-HBs (xét nghiệm tầm soát viêm gan B) nếu:

– Trẻ chưa được tiêm đầy đủ vắc xin viêm gan B (3 mũi theo lịch tiêm chủng mở rộng).
– Có tiếp xúc trực tiếp với máu của bạn mà không được xử lý an toàn.
– Xuất hiện các triệu chứng bất thường như mệt mỏi kéo dài, vàng da, chán ăn, nước tiểu sẫm màu — dù hiếm gặp ở trẻ em.

Tuy nhiên, nếu trẻ đã tiêm đủ vắc xin, khả năng bảo vệ lên tới 95%, và gần như không có nguy cơ lây nhiễm trong sinh hoạt gia đình.

Cách phòng ngừa lây nhiễm trong gia đình – không cần cách ly

Bạn hoàn toàn không cần cách ly với con cái. Thay vào đó, hãy áp dụng những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả:

– Đảm bảo cả hai con đã tiêm đủ 3 mũi vắc xin viêm gan B (thường tiêm lúc sơ sinh, 1 tháng và 6 tháng tuổi). Nếu chưa, hãy đưa trẻ đi tiêm bù ngay.
– Không dùng chung đồ cá nhân: đặc biệt là những vật dễ dính máu như bàn chải, dao cạo, dụng cụ làm móng.
– Băng kín mọi vết thương hở trên cơ thể bạn, kể cả vết xước nhỏ.
– Rửa tay kỹ bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với máu hoặc xử lý vết thương.
– Sử dụng găng tay dùng một lần khi phải chăm sóc vết thương cho con hoặc chính mình.
– Giặt riêng quần áo dính máu với nước nóng và chất tẩy nhẹ.

Trong hơn 15 năm làm việc tại khoa Gan – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, tôi gặp rất nhiều trường hợp cha/mẹ nhiễm HBV nhưng con cái vẫn hoàn toàn khỏe mạnh nhờ tiêm phòng đầy đủ và tuân thủ vệ sinh cơ bản. Viêm gan B không phải án tử, và không ngăn cản bạn làm tròn vai trò làm cha.

Điều quan trọng nhất bây giờ là:
✅ Đưa con đi xét nghiệm và tiêm vắc xin nếu chưa đủ mũi.
✅ Bạn nên khám chuyên khoa gan để đánh giá mức độ virus (HBV DNA), men gan và xác định có cần điều trị hay không.
✅ Cả gia đình nên được tư vấn về phòng ngừa — chứ không phải cách ly.

Bố bị viêm gan B có thể lây cho con, nhưng chỉ trong điều kiện tiếp xúc với máu/dịch cơ thể qua vết thương hở, chứ không qua di truyền hay sinh hoạt bình thường. Với vắc xin đầy đủ và thói quen sinh hoạt an toàn, nguy cơ lây nhiễm gần như bằng không. Bạn hãy bình tĩnh, chủ động phòng ngừa — chứ không cần xa cách con cái. Sức khỏe của bạn và các con đều có thể được bảo vệ tốt nếu hành động đúng cách.