“Bé nhà em bú mẹ hoàn toàn nhưng tăng cân chậm, lại hay trằn trọc, táo bón. Em nghe nói do sữa mẹ ‘nóng’, nên đang tìm các loại nước uống giúp sữa mát, con bú ngon và lên cân tốt hơn. Bác sĩ có thể tư vấn cụ thể giúp em được không?”
“Em mới được chẩn đoán tiểu đường tuýp 2, và bác sĩ dặn phải thay đổi chế độ ăn. Nhưng em thật sự bối rối — rau nào tốt? Trái cây nào ăn được? Có nên kiêng hẳn rau muống hay mướp đắng không? Mong bác sĩ tư vấn giúp!”
“Dạo gần đây em thấy mệt mỏi, hay rụng tóc và vết thương lâu lành. Nghe nói thiếu kẽm có thể gây ra những triệu chứng này, nhưng em không biết nên ăn gì để bổ sung đủ kẽm. Liệu chỉ cần ăn nhiều rau củ thôi có đủ không, hay phải ăn thịt, hải sản?”
Sau ca sinh mổ, tôi mệt rã rời, bụng còn đau, lại lo con bú không đủ sữa. Ăn gì cho mau khỏe, sữa về nhiều mà không “phát tướng” là nỗi trăn trở của tôi suốt những ngày đầu làm mẹ. Tôi sợ ăn thiếu thì con thiếu sữa, ăn thừa lại tăng cân không kiểm soát. Bác sĩ ơi, đâu là lời khuyên thực sự khoa học và an toàn?
“Sinh xong em rất lo vì sữa về chậm, con bú mãi mà không no. Em nghe nói ăn uống đúng cách sẽ giúp sữa về nhiều hơn, nhưng không biết nên ăn gì cho vừa đủ dinh dưỡng, vừa an toàn mà lại lợi sữa. Bác sĩ có thể tư vấn giúp em được không ạ?”
Dạo gần đây, tôi thường xuyên mệt mỏi, da xanh xao và hay chóng mặt. Đi khám thì bác sĩ nói tôi bị thiếu sắt. Tôi rất muốn cải thiện tình trạng này qua chế độ ăn, nhưng không biết nên chọn thực phẩm nào vừa giàu sắt lại dễ hấp thu. Bạn có thể gợi ý giúp tôi được không?
Mang thai khiến tôi lo lắng đủ thứ — từ chuyện ăn uống đến sinh hoạt. Gần đây, tôi nghe nhiều lời khuyên trái chiều về rau củ: người thì bảo ăn rau ngót dễ sảy thai, người lại nói măng tươi độc lắm… Tôi hoang mang quá, không biết loại nào nên tránh, loại nào an toàn. Bác sĩ có thể giúp tôi hiểu rõ hơn không?
“Dạo gần đây, tôi thấy mệt mỏi, tăng cân không rõ nguyên nhân và da khô hơn bình thường. Nghe nói tuyến giáp có thể liên quan, nên tôi muốn biết nên ăn gì để hỗ trợ chức năng tuyến giáp – không biết nam hay nữ có cần chế độ khác nhau không, hay chỉ cần tập trung vào những thực phẩm phù hợp chung?”
Tôi thường nghe nhiều lời khuyên trái ngược nhau: người thì nói phải nhịn ăn, người lại bảo cứ ăn đủ chất. Tôi thật sự bối rối — rốt cuộc, nguyên tắc cốt lõi nào mới giúp giảm cân an toàn và bền vững?
"Dạo gần đây, tôi thấy nhiều người quanh mình – từ người lớn tuổi đến cả bạn trẻ – đều rủ nhau uống dầu cá để “tốt cho tim, não, da dẻ”. Tôi cũng mua một lọ về dùng, nhưng lại băn khoăn: mỗi ngày nên uống bao nhiêu viên? Uống nhiều có tốt hơn không, hay lại gây hại? Liệu liều của người khác có phù hợp với mình?"
“Mẹ tôi bị tăng huyết áp đã vài năm nay. Gần đây, bác sĩ khuyên bà thử chế độ ăn DASH, nhưng cả nhà đều băn khoăn: Liệu ăn theo kiểu này có thực sự hiệu quả? Có cần kiêng muối hoàn toàn không? Rồi cà phê, đồ hộp, gia vị… nên dùng thế nào cho an toàn? Tôi lo lắng vì mẹ hay mệt, hay chóng mặt, mà lại không biết cách ăn uống sao cho đúng.”
“Dạo gần đây, tôi thường xuyên bị đau nhức dữ dội ở ngón chân cái, đặc biệt là sau khi ăn hải sản hoặc uống bia. Bác sĩ chẩn đoán tôi bị gout và khuyên nên kiêng purine. Nhưng tôi vẫn chưa hiểu rõ purine là gì, và liệu có phải kiêng tất cả thịt, cá, đậu hay trái cây? Liệu chỉ ăn kiêng thôi có đủ để kiểm soát bệnh không?”
“Tôi thường xuyên bị chuột rút về đêm, móng tay dễ gãy và hay mệt mỏi. Nghe nói có thể do thiếu canxi, nhưng không biết nên ăn gì cho đúng, nhất là khi mình đang mang thai. Liệu chỉ uống sữa thôi đã đủ chưa, hay cần kết hợp thêm thực phẩm nào khác?”
“Hôm qua em ngã xe, trầy xước tay chân và hơi sưng đầu gối. Bây giờ em lo không biết nên ăn gì, kiêng gì để không bị sẹo hay nhiễm trùng. Có phải kiêng thịt gà, rau muống như dân gian vẫn nói không, thưa bác sĩ?”
“Em ăn toàn trái cây thôi, nghĩ là lành mạnh và giúp giảm cân, nhưng dạo này lại thấy cân nặng cứ tăng dần. Không hiểu tại sao ăn ‘thực phẩm sạch’ mà vẫn lên ký? Liệu có phải do em ăn sai cách hay do loại trái cây mình chọn?”
“Dạo gần đây, cứ ăn xong là tôi lại thấy nóng rát cổ họng, ợ chua liên tục, có hôm còn buồn nôn. Tôi lo lắng không biết nên ăn gì cho đỡ, vì sợ ăn sai lại càng làm tình trạng nặng hơn. Bác sĩ ơi, người bị trào ngược dạ dày nên ăn gì để vừa đủ dinh dưỡng, vừa không kích thích axit dạ dày?”
“Dạo này tôi hay bị đầy bụng, táo bón, nghe người quen mách uống Yakult mỗi ngày sẽ ‘mát ruột’, tăng đề kháng. Nhưng tôi thắc mắc: liệu một chai sữa nhỏ như vậy có đủ để cải thiện hệ tiêu hóa và miễn dịch thật sự, hay chỉ là lời quảng cáo?”
Dạo này tôi cứ thấy người lúc nào cũng uể oải, làm gì cũng thiếu sức, ngủ dậy vẫn không thấy tỉnh táo. Ăn uống thì cũng đủ bữa, nhưng không hiểu sao cảm giác như cơ thể “hết pin” suốt ngày. Liệu có phải tôi đang thiếu chất gì đó không, thưa bác sĩ?
“Con mình ăn rất ít, hay ốm vặt và chậm tăng cân dù đã đổi đủ món. Mình lo lắm, định đưa đi khám dinh dưỡng nhưng không biết cần chuẩn bị gì trước khi đi. Có cần ghi chép gì không? Mang theo giấy tờ gì? Và làm sao để buổi khám thực sự hiệu quả?”
Dạo gần đây, tôi thấy nhiều người mách nhau phơi khô mướp đắng rồi nấu nước uống như một loại “trà giải độc”. Tôi cũng đang bị tiểu đường type 2 và muốn tìm cách hỗ trợ kiểm soát đường huyết tự nhiên, nhưng lại lo không biết dùng mướp đắng khô có thực sự an toàn và hiệu quả không. Bác sĩ có thể giải thích rõ hơn giúp tôi được không?
