Lác mắt (lé kim) là một tình trạng thường gặp ở mắt khiến mọi người bị rối loạn thị giác và ảnh hưởng tới thẩm mỹ khuôn mặt. Lác mắt nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách thì có thể dẫn tới nhược thị, mù lòa. Tìm hiểu ngay cách điều trị mắt lác hiệu quả để bảo vệ mắt tối ưu trong bài viết sau đây.
Menu xem nhanh:
1. Thế nào là mắt lác?
Lác mắt là tình trạng 2 mắt không nhìn về một hướng mà theo các hướng khác nhau. Sự chuyển hướng của mắt có thể là tạm thời hoặc vĩnh viễn. Tình trạng này xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, thậm chí có thể di truyền trong các thành viên gia đình. Các chuyên gia phân chia mắt lác thành các thể cơ bản như sau:
– Lác cơ năng: Mắt ở bên lác luôn di chuyển cùng hướng với mắt ở bên lành. Mắt lác cơ năng thường phổ biến ở đối tượng trẻ nhỏ.
– Lác liệt: Một hoặc nhiều cơ vận nhãn của mắt bị liệt, khiến nhãn cầu bị hạn chế vận động. Mắt lác liệt thường phổ biến ở đối tượng là người lớn hơn cả.
2. Nguyên nhân gây mắt lác
Mắt lác có thể hình thành do rất nhiều nguyên nhân gây ra như sau:
– Mắt lác bẩm sinh: Là khi tình trạng lác xuất hiện ở những trẻ mới sinh ra hoặc có biểu hiện lác trong 6 tháng đầu đời. Trẻ bị lác thường là do liệt cơ vận nhãn bẩm sinh, khiến hướng của hai mắt bị lệch nhau. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, có khoảng 20% trường hợp trẻ bị lác bẩm sinh có liên quan tới di truyền. Điều đó có nghĩa là, gia đình có người bị lác mắt sẽ khiến trẻ có nguy cơ cao bị tình trạng này hơn so với trẻ khỏe mạnh bình thường. Ngoài ra, một số bất thường sau khi sinh ở trẻ như sinh non, nhẹ cân… cũng có thể là yếu tố làm tăng nguy cơ mắt lác ở trẻ.
– Mắt lác mắc phải: Là khi mắt lác thứ phát do bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngoại cảnh hoặc do các bệnh lý nhãn khoa như tật khúc xạ của mắt, các bệnh lý gây suy giảm thị lực (đục thủy tinh thể, sẹo giác mạc, u nguyên bào võng mạc…), tổn thương não khiến cơ vận nhãn bị ảnh hưởng và tổn thương, bệnh toàn thân như ung thư, đái tháo đường… hoặc yếu tố môi trường gây kích thích thị giác ở cự ly gần.
Người bệnh cần đi khám để được bác sĩ xác định cụ thể nguyên nhân gây bệnh, từ đó mới có thể đưa ra phương pháp điều trị, xử trí phù hợp.
3. Mắt lác có chữa được không?
Tình trạng mắt lác có thể điều trị, khắc phục bằng nhiều phương pháp khác nhau. Các chuyên gia cho biết, điều trị lác mục tiêu là giúp người bệnh đạt được thị lực hai mắt tốt nhất. Thông qua đó, mọi người vẫn có thể nhìn rõ hình ảnh 3 chiều để hoạt động sống, công việc, học tập diễn ra thuận lợi hơn.
Đối với đối tượng người lớn , đa phần mục tiêu chỉ nhằm điều chỉnh về mặt thẩm mỹ. Trái lại với trẻ nhỏ, khả năng hồi phục của trẻ sẽ cao hơn nên các bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp điều trị để thị lực của trẻ hồi phục tốt hơn.
Nhiều nghiên cứu cũng đã có thấy, khả năng hồi phục thị lực do lác mắt ở trẻ em dưới 3 tuổi là tốt nhất so với các độ tuổi còn lại. Vì vậy, trẻ bị lác ngay từ khi mới sinh cần được điều trị sớm để thị lực có thể hồi phục một cách hiệu quả hơn.
4. Cách điều trị mắt lác
4.1. Chỉnh quang
Chỉnh quang kính là phương pháp thường được áp dụng trong điều trị mắt lác. Đối tượng thích hợp với phương pháp chỉnh kính là người bị lác điều tiết thuần túy. Kính sẽ giúp mọi người có thể nhìn rõ hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phối hợp thị giác của hai mắt.
Các tật khúc xạ mà trẻ mắc phải nếu không đeo kính sớm thì đều tiềm ẩn nguy cơ dẫn tới lé mắt. Do vậy, các bậc phụ huynh cần cẩn trọng với sức khỏe thị lực ở trẻ. Nếu thấy trẻ có các dấu hiệu mắc khúc xạ như nhìn mờ, khó nhìn… thì cần cho trẻ đi khám và đeo kính đúng độ để giảm thiểu nguy cơ bị lác mắt.
4.2. Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp điều chỉnh trục nhãn cầu bị lệch về đúng vị trí. Mổ lác được áp dụng khi phương pháp chính quang không đạt hiệu quả hồi phục thị lực như ý cho người bệnh. Bác sĩ sẽ tiến hành điều chỉnh cơ bám trên mắt, không can thiệp vào nội nhãn để mắt thăng bằng trở lại. Phương pháp này thường được áp dụng cho trẻ nhỏ từ rất sớm để đạt được hiệu quả tốt. Trẻ bị lác nếu càng để lâu thì thị lực càng giảm và điều trị đạt hiệu quả thấp hơn.
4.3. Phương pháp khác
Một số cách điều trị mắt lác sau đây cũng thường được áp dụng nhưng cần có sự tư vấn hoặc chỉ định của bác sĩ nhãn khoa:
– Tập luyện các bài quy tụ, liếc mắt để điều chỉnh và cải thiện tình trạng lác.
– Điều trị bằng che mắt là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả cao, đặc biệt phù hợp với trẻ nhỏ.
– Tiêm thuốc Botulium Toxin: Têm một liều nhỏ độc tố có tên botulium vào cơ đối vận với cơ bị liệt của mắt, làm suy yếu cơ này trong một thời gian, để tạo điều kiện cho sự tái lập cân bằng giữa hai mắt.
5. Chăm sóc mắt hằng ngày
Song song với việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ nhãn khoa, người bệnh cũng cần chăm sóc mắt đúng cách và khoa học, tuân thủ các nguyên tắc sau đây:
– Đeo kính bảo vệ mắt khi phải làm việc trong thời gian dài trước máy tính hoặc khi ra ngoài đường. Đó là các loại kính chống bụi, kính râm, kính chống ánh sáng xanh, kính bảo vệ mắt khỏi tia UV…
– Bổ sung đẩy đủ dưỡng chất cần thiết cho mắt trong thực phẩm tươi xanh hoặc các loại thực phẩm chức năng khi có khuyến cáo của bác sĩ nhãn khoa.
– Xây dựng chế độ học tập và làm việc khoa học, hạn chế tiếp xúc quá lâu với thiết bị điện tử và trong khoảng cách quá gần.
– Nên để mắt nghỉ ngơi khoa học, massage nhẹ nhàng có thể kích thích máu huyết lưu thông, giúp giảm tình trạng mỏi mắt.
– Vệ sinh mắt đều đặn mỗi ngày để làm sạch bụi bẩn, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nhãn khoa.
– Khám mắt định kỳ và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để bảo toàn sức khẻo thị lực một cách tối ưu.
Trên đây là những cách điều trị mắt lác thường được áp dụng tại các cơ sở nhãn khoa hiện nay. Mọi người cần đi khám sớm để được bác sĩ tư vấn và điều trị bằng các phương pháp phù hợp, giúp mang lại hiệu quả hồi phục thị lực tốt hơn..