Chữa hen phế quản bằng lá tía tô là phương pháp dân gian đơn giản mà nhiều người thường áp dụng khi mắc hen phế quản. Người bệnh có thể kết hợp phương pháp này cùng nhiều cách điều trị khác để đạt hiệu quả tối đa.
Menu xem nhanh:
1. Tác dụng dược lý của tía tô
Đông y xếp lá tía tô vào nhóm thuốc “tân ôn giải biểu”, tên thuốc là tô diệp. Chữa hen phế quản bằng lá tía tô là phương pháp dân gian hiệu quả.
– Tô diệp: Vị cay, hơi chua; vào các kinh phế và vị; có tác dụng điều hoà tán hàn (giải cảm lạnh), ích khí hoà trung (điều hoà chức năng tiêu hoá) và dưỡng thai.
Tía tô dùng chữa ngoại cảm thương hàn, tỳ vị khí hư (đầy bụng, tiêu hoá kém), thai động không yên, thường được dùng làm thuốc giải độc tôm cua, mật cá.
– Tô diệp (cành tía tô): Có vị cay ngọt, tính hơi nóng; vào 3 kinh phế, tỳ và vị; có tác dụng lý khí giải uất, điều kinh (giảm đau), an thần, làm dịu dạ dày, chống nôn mửa; chữa ngực bụng đầy trướng, thai động bất an.
Đông y xếp lá tía tô vào nhóm thuốc “tân ôn giải biểu”, tên thuốc là tô diệp.
Theo nghiên cứu của y học Trung Quốc, lá tía tô có tác dụng an thần, trấn tĩnh và làm tăng huyết áp. Nước cất và nước sắc lá tía tô có phổ kháng khuẩn rộng, có tác dụng ức chế với trực khuẩn ruột kết, trực khuẩn thương hàn, tụ cầu khuẩn, một số vi sinh vật gây bệnh ngoài da.
Cành và lá tía tô có tác dụng thúc đẩy sự phân tiết dịch tiêu hoá, điều hoà nhu động dạ dày, ruột; làm giảm sự phân tiết đờm trong phế quản, hoãn giải sự co thắt phế quản, vì vậy có tác dụng giảm ho, tiêu đàm.
2. Tổng quan bệnh hen phế quản
2.1. Hen phế quản là gì
Hen phế quản (còn gọi là hen suyễn) là bệnh viêm mạn tính ở đường thở, làm tăng tính nhạy cảm đường thở (co cứng, phù nề, tăng tiết đàm) gây tắc nghẽn, cản trở dòng khí đường thở, làm khởi phát các triệu chứng khò khè, khó thở, nặng ngực và ho. Các triệu chứng thường xảy ra ban đêm và sáng sớm. Bệnh có thể tái đi tái lại nhiều lần, nhất là khi thời tiết giao mùa. Bệnh diễn biến nhanh, có thể gây tử vong nếu không xử trí kịp thời.
2.2. Biểu hiện đặc trưng của bệnh
– Khó thở, ho, thở khó, nặng thì thở khò khè. Cơn khó thở thường về ban đêm, theo mùa, sau một số kích thích (cảm cúm, dị ứng, thay đổi nhiệt độ, khói bụi).
– 1 số ít bệnh nhân trước khi xuất hiện cơn hen có thể có triệu chứng hắt hơi, sổ mũi, đau đầu, ho khan, mệt mỏi…
Cơn khó thở điển hình: lúc thì khó thở nhẹ, lúc lại thở nhanh, có tiếng cò thổi người nào cũng nghe thấy, khó thở nặng hơn, sau có thể khó thở nhiều, vã mồ hôi, nói ngắt quãng. Cơn khó thở kéo dài 5 – 15 phút, thậm chí hàng giờ, hàng ngày. Sau đó, cơn khó thở giảm dần, kết thúc với ho, khạc đờm. Đờm thường trong, quánh và dính, thấy có ran rít, ran ngáy lan tỏa 2 phổi.
Hen phế quản gây khó thở, ho và khạc đàm.
3. Cách dân gian chữa hen phế quản bằng lá tía tô
Lá tía tô tính nóng, vị cay nên có tác dụng hỗ trợ điều trị hen suyễn và làm dịu các cơn ho, đau họng… Bên cạnh đó, thảo dược tía tô cũng được sử dụng như một vị thuốc chữa nhiều triệu chứng bệnh như sốt, ho, đổ mồ hôi…
3.1. Chữa hen phế quản bằng lá tía tô sống
Lá tía tô rửa sạch, ngâm nước muối loãng rồi vớt ra, để ráo nước, ăn như rau sống.
3.2. Chữa hen phế quản bằng lá tía tô nấu cháo
Cháo lá tía tô: Lá tía tô rửa sạch, thái sợi nhỏ rồi trộn đều với cháo trắng gạo tẻ, dùng khi còn nóng. Cách ăn này giúp toát mồ hôi ra ngoài, giải cảm nhanh.
3.3. Gia vị
Có thể dùng lá tía tô tươi như một loại gia vị để nêm vào một số món ăn như cháo, các món súp từ cà chua, cà tím, đậu hũ…
3.4. Nước tía tô
Tía tô tươi 15 – 20g giã nhuyễn, hãm nước sôi gạn nước trong để uống.
3.5. Trà tía tô
Lá tía tô rửa sạch, phơi khô hoặc có thể cho vào nước lá tía tô một ít muối, đun sôi, chắt lấy nước để uống và vắt thêm nước cốt chanh để sử dụng.
3.6. Tắm hoặc xông rửa
Cành và lá tía tô non, thái nhỏ, rửa và ngâm vào nước ấm trong khoảng 15 phút. Hoà thuộc với nước lạnh có độ nóng vừa đủ tắm rửa khoảng 4 lần/tuần.
4. Cách trị hen phế quản bằng phương pháp nội khoa
4.1. Thuốc giãn phế quản
Một số thuốc điều trị hen suyễn giãn phế quản có tác dụng để làm giãn các phế quản bị thắt chặt xung quanh van phế quản của bạn. Các loại thuốc thường dùng dưới dạng máy phun sương hoặc ống hít. Thuốc giãn phế quản bao gồm thuốc chủ vận beta tác dụng ngắn như Ciclesonide, formoterol, salmeterol… ; thuốc chủ vận beta tác dụng ngắn có tác dụng nhanh chóng chỉ 1-2 phút là dứt ngay cơn khó thở; thuốc kháng cholinergic tác dụng ngắn như ipratropium và tác dụng kéo dài như tiotropium hay theophyllin.
Các loại thuốc thường dùng dưới dạng máy phun sương hoặc ống hít.
4.2. Ống hít kết hợp
Thiết bị sẽ cung cấp cho bạn Corticosteroid dạng hít và thuốc chủ vận beta để chữa hen suyễn lâu dài với nhau có tác dụng giảm cơn hen.
4.3. Corticoid dạng hít
Những loại thuốc chữa hen suyễn này điều trị bệnh về dài lâu nên có thể sử dụng mỗi ngày nhằm điều trị hen suyễn. Thuốc có tác dụng ngăn chặn và làm giảm sự sưng viêm bên trong đường hô hấp, giúp cơ thể sản xuất ít chất nhờn hơn gọi là ống hít. Corticosteroid dạng hít thông thường gồm: Budesonide, Beclomethasone, Fluticasone…
4.4. Thuốc kháng leukotriene
Một phương pháp điều trị hen suyễn dài hạn khác, những loại thuốc này ức chế Leukotrienes, những chất trong cơ thể bạn gây ra bệnh hen suyễn. Bạn cần uống thuốc mỗi ngày một lần. Các chất ức chế Leukotriene phổ biến bao gồm Montelukast, Zafirlukast…
4.5. Corticosteroid
Bạn sẽ mang theo những thứ này kèm với ống hút mỗi khi lên cơn hen suyễn để điều trị sưng và viêm đường hô hấp. Bạn sẽ dùng steroid đường ống trong một thời gian ngắn, khoảng 5 ngày đến 2 tuần.
4.6. Sinh học
Nếu bệnh hen suyễn nghiêm trọng không đáp ứng với thuốc kiểm soát, người bệnh có thể điều trị hen suyễn bằng thử một loại sinh học như Omalizumab điều trị chứng hen suyễn do chất gây dị ứng. Bạn có thể nhận thuốc dưới dạng tiêm mỗi 2 – 4 tuần. Các chất sinh học cũng có thể ngăn chặn các tế bào dị ứng của bạn sản sinh ra những chất gây viêm.
4.7. Thuốc kiểm soát hen lâu dài
Thuốc chữa hen suyễn lâu dài bao gồm: Thuốc chống viêm, thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài, thuốc kháng cholinergic, thuốc điều trị sinh học…
Để điều trị hiệu quả bệnh hen phế quản, người bệnh nên kết hợp thực hiện thăm khám bác sĩ chuyên khoa và áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà, điển hình như chữa hen phế quản bằng lá tía tô. Thu Cúc TCI với đội ngũ bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám chữa bệnh hen phế quản cùng hệ thống trang thiết bị máy móc hiện đại, giúp chẩn đoán và điều trị bệnh nhanh chóng.
