Áp xe amiđan là một biến chứng tại chỗ, do viêm amiđan cấp tính hoặc mạn tính đợt cấp, không được điều trị kịp thời hoặc do độc tố của vi khuẩn quá mạnh, đề kháng với các biện pháp điều trị, làm lan tràn ổ viêm vào tổ chức liên kết xung quanh. Ápxe quanh amiđan là giai đoạn mưng mủ của tổ chức liên kết giữa khối amiđan và thành họng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, áp xe quanh amidan cũng có thể dẫn tới những ảnh hưởng nguy hiểm cho sức khỏe của người bệnh.
Menu xem nhanh:
1. Hiện tượng áp xe amidan là gì?
Áp xe amidan là hiện tượng những túi mủ chứa đầy chất lỏng hình thành gần các amidan.
Trước khi tìm hiểu về áp xe quanh amidan, chúng ta cần hiểu amidan là gì.
Amidan là một tổ chức bạch huyết nằm ngay cửa ngõ đường hô hấp và đường tiêu hóa, đóng vai trò bảo vệ đường hô hấp, nhất là đường hô hấp trên. Do tổ chức bạch huyết của amidan có các tế bào lympho ở giai đoạn trưởng thành, như thực bào, tế bào T và tế bào B tham gia sản sinh ra các globumin miễn dịch, cho nên chúng tham gia vào chức năng bảo vệ đường hô hấp. Vì vậy, khi amidan bị bệnh (viêm) trước hết cần điều trị tích cực để đưa nó trở về trạng thái ban đầu và thực hiện chức năng bảo vệ cơ thể của nó.
Áp xe quanh amidan thường gặp nhất ở nhóm tuổi thanh thiếu niên mặc dù có thể bị ở bất kỳ nhóm tuổi nào. Tuy nhiên hiếm gặp ở nhóm trẻ dưới 5 tuổi.
2. Nguyên nhân gây áp xe amidan
Như đã nêu ở trên, áp xe quanh amidan thường là một biến chứng của viêm amiđan cấp hoặc sau đợt cấp của viêm amiđan mạn tính.
Bệnh bạch cầu đơn nhân, hay nhiễm trùng răng, viêm nướu cũng có thể gây ra áp xe quanh amidan.
Trong những trường hợp hiếm gặp hơn, áp xe quanh amidan có thể xảy ra mà không phải do nhiễm trùng, mà nguyên nhân đến từ viêm tuyến Weber – Nhóm tuyến nước bọt nhầy nhỏ này nằm ở không gian ngay phía trên amidan ở khẩu cái mềm và được kết nối bằng một ống dẫn đến bề mặt amidan.
3. Nhận biết các triệu chứng của áp xe amidan
Triệu chứng áp xe quanh amidan khá giống viêm amidan.
Các triệu chứng của áp xe quanh amidan tương tự như các triệu chứng của viêm amidan, bao gồm:
– Đau họng: là triệu chứng chính, hay gặp, bệnh nhân đau nhiều liên tục, ăn uống khó khăn vì đau, đau thường khu trú 1 bên và ngày càng tăng
– Nhiễm trùng ở một hoặc cả hai amidan. Thường bị 1 bên.
– Sốt hoặc ớn lạnh
– Khó há miệng to
– Khó nuốt, thậm chí khó nuốt nước bọt và có hiện tượng chảy dãi
– Sưng mặt hoặc cổ
– Đau đầu
– Giọng nói bị bóp nghẹt (giọng ngậm hạt thị)
– Sưng các tuyến trong cổ họng và hàm (sờ vào thấy đau), đau tai cùng bên đau họng
– Hơi thở có mùi hôi
Áp xe quanh amidan có thể gây ra các triệu chứng hoặc biến chứng nghiêm trọng hơn bao gồm:
– Nhiễm trùng phổi
– Tắc nghẽn đường thở
– Nhiễm trùng lây lan đến cổ họng, miệng và vùng ngực
– Vỡ ổ áp xe
4. Chẩn đoán áp xe amidan bằng cách nào?
Để chẩn đoán áp xe quanh amidan, trước tiên bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra miệng và cổ họng của người bệnh. Đồng thời, bác sĩ chỉ định xét nghiệm nuôi cấy mẫu ở cổ họng hoặc xét nghiệm máu để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.
Các dấu hiệu lâm sàng cho thấy áp xe quanh amidan đó là: sưng 1 bên cổ họng, sưng trên vòm miệng, sưng đỏ cổ họng, các hạch bạch huyết cùng tên sưng to…
Ngoài ra, người bệnh có thể cần chụp CT hoặc MRI để chẩn đoán kỹ hơn tình trạng amidan. Đối với ổ áp xe bác sĩ có thể tiến hành chọc hút mủ, lấy mủ nuôi cấy vi khuẩn định danh vi khuẩn làm kháng sinh đồ.
5. Ngăn ngừa áp xe amidan được không?
Câu trả lời là hoàn toàn có. Hãy điều trị viêm amidan ngay lập tức, bởi nếu càng trì hoãn, khả năng bị áp xe sẽ càng tăng lên.
Bên cạnh đó, hãy đánh răng sạch sẽ, và khám răng miệng thường xuyên để giữ cho răng khỏe mạnh, đặc biệt những người hút thuốc cần lưu tâm tới vấn đề này hơn.
6. Các phương pháp điều trị áp xe quanh amidan
Chích rạch dẫn lưu ổ áp xe là một trong những cách để điều trị áp xe quanh amidan.
Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:
– Thuốc kháng sinh, là hình thức phổ biến nhất
– Chích rạch dẫn lưu ổ áp xe được thực hiện bằng cách rạch ổ áp xe, sau đó lẫn lưu ra ngoài để đẩy nhanh quá trình chữa lành.
– Những bệnh nhân không thể ăn uống thì có thể truyền dịch để bù nước qua tĩnh mạch
– Thuốc giảm đau được kê cho những bệnh nhân bị đau nhiều
Cũng như đối với viêm họng mạn tính và viêm amidan, khi áp xe tái phát, bác sĩ có thể khuyên bạn nên cắt bỏ amidan để tránh nhiễm trùng trong tương lai và tránh những biến chứng nặng hơn.
Nếu điều trị kịp thời, áp xe sẽ biến mất mà không gây ra vấn đề gì. Tuy nhiên, nguy cơ tái phát trong tương lai vẫn có thể xảy ra, do đó điều trị viêm amidan triệt để với hình thức phẫu thuật cắt amidan là điều vô cùng cần thiết với các trường hợp nặng.
7. Các biến chứng nguy hiểm của áp xe quanh amidan
Nếu không được điều trị nhanh chóng, người bệnh có thể gặp phải biến chứng áp bao gồm:
– Tắc nghẽn đường thở
– Nhiễm trùng cổ sâu hoặc ngực
– Nhiễm trùng huyết
– Tử vong
Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng áp xe amidan là tình trạng rất nguy hiểm, cần xử lý sớm nhất có thể với các phương pháp chuyên khoa. Hãy chú ý tới bất kỳ cơn đau hay thay đổi nào ở vùng cổ họng đề phòng và phát hiện sớm tình trạng áp xe quanh amidan.
