Đi ngoài ra máu tươi có nguy hiểm không?
Chào bạn,
Việc đi ngoài ra máu tươi – tức máu đỏ tươi xuất hiện trong hoặc sau khi đại tiện – là một triệu chứng không thể xem nhẹ, dù đôi khi nguyên nhân lại khá lành tính. Tuy nhiên, nó cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý nghiêm trọng ở đường tiêu hóa dưới, đặc biệt nếu kèm theo các triệu chứng khác hoặc kéo dài. Trong nhiều năm khám lâm sàng, tôi từng gặp không ít bệnh nhân chủ quan nghĩ “chắc do trĩ”, đến khi đi khám thì đã có tổn thương sâu hoặc polyp nguy cơ ác tính.
Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn về các nguyên nhân thường gặp, dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm và cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân phổ biến gây đi ngoài ra máu tươi
– Bệnh trĩ: Đây là nguyên nhân hàng đầu, đặc biệt ở người trẻ. Máu thường đỏ tươi, chảy thành giọt hoặc tia khi rặn, không kèm đau. Trĩ nội thường không đau, trong khi trĩ ngoại có thể gây sưng, ngứa hoặc cảm giác cộm.
– Nứt kẽ hậu môn: Thường xảy ra sau táo bón nặng. Bạn sẽ thấy máu tươi ít, dính trên phân hoặc giấy vệ sinh, kèm theo cơn đau rát dữ dội khi đi cầu – nhiều người mô tả như “bị dao cắt”.
– Polyp đại trực tràng: Polyp là khối u lành tính mọc trong lòng ruột, nhưng một số loại (như polyp tuyến) có nguy cơ tiến triển thành ung thư đại trực tràng nếu không được phát hiện sớm. Máu có thể lẫn trong phân, không đau, dễ bị bỏ qua.
– Viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn: Nhóm bệnh viêm ruột mạn tính này gây tiêu chảy ra máu, đau quặn bụng, sụt cân, mệt mỏi. Máu thường trộn lẫn với phân lỏng, đôi khi có nhầy.
– Viêm túi thừa chảy máu: Thường gặp ở người trên 50 tuổi. Túi thừa là những túi nhỏ phình ra ở thành đại tràng. Khi mạch máu trong túi vỡ, máu đỏ tươi có thể ồ ạt chảy ra mà không đau, dễ gây hoảng loạn.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến gặp bác sĩ tiêu hóa càng sớm càng tốt nếu có bất kỳ dấu hiệu sau:
– Máu chảy nhiều, liên tục hoặc tái phát nhiều lần.
– Kèm theo đau bụng dữ dội, sốt, nôn, hoặc tiêu chảy kéo dài.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài, da xanh.
– Tuổi trên 40–45 và lần đầu tiên bị đại tiện ra máu – đây là ngưỡng tuổi nguy cơ cao cho ung thư đại trực tràng.
– Tiền sử gia đình có người mắc ung thư đại trực tràng hoặc polyp đại tràng.
Trong phòng khám, tôi thường khuyên bệnh nhân không nên tự chẩn đoán “chắc là trĩ” – vì nhiều bệnh lý nghiêm trọng lại không gây đau, dễ bị bỏ sót nếu chỉ dựa vào cảm giác chủ quan.
Hướng dẫn xử trí ban đầu và phòng ngừa
– Đừng tự ý dùng thuốc cầm máu hay thuốc trĩ không rõ nguồn gốc – điều này có thể che lấp triệu chứng, làm chậm chẩn đoán.
– Tăng cường chất xơ: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám giúp làm mềm phân, giảm rặn.
– Uống đủ nước (1.5–2 lít/ngày) để hỗ trợ tiêu hóa.
– Tránh táo bón: Tập thói quen đi vệ sinh đều đặn, không nhịn, không ngồi bồn cầu quá lâu.
– Hạn chế đồ cay, rượu bia, cà phê – những chất này có thể kích thích niêm mạc hậu môn và ruột.
– Giữ vệ sinh nhẹ nhàng: Dùng nước ấm thay vì giấy khô cứng, tránh chà xát mạnh.
Nếu nghi ngờ trĩ hoặc nứt kẽ, bạn có thể dùng ngồi ngâm hậu môn trong nước ấm pha muối loãng 10–15 phút mỗi ngày để giảm sưng và khó chịu.
Đi ngoài ra máu tươi không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng luôn cần được đánh giá y khoa. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân chỉ là trĩ hoặc nứt kẽ – dễ điều trị nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, nếu bỏ qua, bạn có thể bỏ lỡ cơ hội phát hiện sớm các bệnh lý nghiêm trọng như polyp ác tính hay ung thư đại trực tràng.
Vì vậy, hãy đi khám ngay khi thấy máu trong phân, đặc biệt nếu bạn trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ. Một nội soi đại tràng đơn giản có thể giúp chẩn đoán chính xác và mang lại sự an tâm – hoặc can thiệp kịp thời nếu cần.
