Tại sao lại bị rong kinh?

Chào bạn,

Rong kinh – tình trạng hành kinh kéo dài trên 7 ngày hoặc lượng máu vượt quá 80ml/chu kỳ – không phải lúc nào cũng chỉ là “rối loạn nhẹ”. Trong nhiều trường hợp, đây là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề nội tiết hoặc bệnh lý thực thể cần được đánh giá y khoa kịp thời. Tôi sẽ chia sẻ rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân và biết cách xử trí phù hợp.

Nguyên nhân phổ biến gây rong kinh

Rong kinh có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, từ sinh lý đến bệnh lý. Dưới góc nhìn lâm sàng, tôi thường xem xét các nhóm nguyên nhân sau:

– Rối loạn nội tiết tố: Đặc biệt ở tuổi dậy thì hoặc tiền mãn kinh, khi trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng chưa ổn định hoặc suy giảm chức năng, dẫn đến rụng trứng không đều. Khi không có hoàng thể hình thành, progesterone thiếu hụt khiến niêm mạc tử cung tăng sinh quá mức và bong tróc không đồng đều → gây chảy máu kéo dài.

– Bệnh lý tử cung hoặc buồng trứng:

– U xơ tử cung: Khối u lành tính nhưng có thể làm biến dạng lòng tử cung, cản trở co bóp và gây chảy máu nhiều, kéo dài.

– Polyp nội mạc tử cung hoặc cổ tử cung: Là tổ chức tăng sinh khu trú, dễ vỡ và chảy máu khi tiếp xúc (ví dụ khi quan hệ).

– U nang buồng trứng chức năng: Ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng, từ đó làm rối loạn chu kỳ.

– Viêm nhiễm đường sinh dục: Viêm nội mạc tử cung, viêm cổ tử cung do vi khuẩn, nấm hoặc virus (như HPV) có thể gây xuất huyết bất thường, đôi khi bị nhầm với rong kinh.

– Biến cố liên quan thai kỳ:

– Sảy thai dọa hoặc không hoàn toàn: Gây chảy máu âm đạo kéo dài.

– Mang thai ngoài tử cung: Dù không phải kinh nguyệt thật, nhưng nhiều phụ nữ nhầm tưởng là rong kinh, trong khi đây là tình trạng cấp cứu.

– Tác dụng phụ của thuốc:

– Thuốc tránh thai nội tiết: Đặc biệt trong 3 tháng đầu sử dụng hoặc khi quên liều, cơ thể chưa thích nghi → xuất huyết đột phá.

– Thuốc chống đông (như warfarin, aspirin liều cao): Làm giảm khả năng đông máu, khiến máu kinh ra nhiều và kéo dài.

– Yếu tố lối sống:

– Căng thẳng kéo dài làm ức chế trục nội tiết sinh dục.

– Suy dinh dưỡng, rối loạn ăn uống (như chán ăn tâm thần) hoặc béo phì đều ảnh hưởng đến chuyển hóa estrogen → rối loạn kinh nguyệt.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Không phải lúc nào rong kinh cũng nguy hiểm, nhưng bạn nên chủ động đi khám nếu có các biểu hiện sau:

– Chu kỳ kinh kéo dài trên 7 ngày liên tục trong 2–3 chu kỳ.

– Ra máu nhiều: Phải thay băng mỗi giờ, có cục máu đông to (>2 cm), hoặc phải thức dậy giữa đêm để thay.

– Triệu chứng thiếu máu: Mệt mỏi, da xanh, tim đập nhanh, chóng mặt.

– Đau bụng dữ dội, sốt, hoặc khí hư có mùi hôi (gợi ý viêm nhiễm).

– Chảy máu sau quan hệ, sau mãn kinh, hoặc nghi ngờ có thai.

Tôi thường gặp nhiều bạn trẻ chủ quan, nghĩ “chỉ là rong kinh thông thường”, nhưng khi siêu âm mới phát hiện polyp hoặc u xơ đã khá lớn.

Cách giảm triệu chứng và phòng ngừa rong kinh tái phát

Nếu bạn đang trong giai đoạn chờ khám hoặc đã được chẩn đoán nguyên nhân chức năng (không do tổn thương thực thể), có thể áp dụng một số biện pháp sau:

– Theo dõi chu kỳ kinh: Ghi nhật ký kinh nguyệt (ngày bắt đầu, kết thúc, lượng máu, triệu chứng kèm theo) để cung cấp thông tin chính xác cho bác sĩ.

– Chườm ấm bụng dưới: Giúp giảm co thắt tử cung và cải thiện lưu thông máu.

– Bổ sung sắt và vitamin C: Phòng ngừa thiếu máu do mất máu kéo dài.

– Giảm stress: Thiền, yoga, ngủ đủ giấc giúp ổn định trục nội tiết.

– Duy trì cân nặng hợp lý: Tránh cả thiếu cân và thừa cân – cả hai đều làm rối loạn estrogen.

– Không tự ý dùng thuốc cầm máu hoặc thuốc nội tiết: Việc dùng sai có thể che lấp bệnh lý hoặc gây tác dụng phụ nghiêm trọng.

Khi nào cần can thiệp y khoa?

Nếu rong kinh do rối loạn nội tiết đơn thuần, bác sĩ có thể chỉ định thuốc nội tiết (như viên phối hợp estrogen-progesterone) để điều chỉnh chu kỳ. Nhưng nếu do polyp, u xơ, hoặc tổn thương thực thể, có thể cần thủ thuật (nạo sinh thiết, cắt polyp) hoặc phẫu thuật.

Rong kinh không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn là “tiếng chuông” cảnh báo sức khỏe sinh sản của bạn. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân không nằm ở “cơ địa” mà là dấu hiệu của bệnh lý cần điều trị. Đừng chần chừ – nếu tình trạng kéo dài hơn 2 chu kỳ hoặc kèm theo mệt mỏi, bạn nên đến gặp bác sĩ sản phụ khoa để được siêu âm, xét nghiệm hormone và tư vấn phác đồ phù hợp. Sớm chẩn đoán, sớm điều trị – đó là cách bảo vệ tử cung và khả năng làm mẹ của bạn về sau.