Suy tuyến thượng thận sống được bao lâu?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn hoàn toàn chính đáng. Suy tuyến thượng thận (còn gọi là bệnh Addison) nghe có vẻ đáng sợ, nhưng nếu được điều trị đúng và theo dõi sát sao, bạn hoàn toàn có thể sống lâu, khỏe mạnh và gần như không bị ảnh hưởng đến tuổi thọ. Vấn đề then chốt nằm ở sự tuân thủ điều trị và khả năng nhận biết sớm các tình huống nguy hiểm.
Nguyên nhân ảnh hưởng đến tiên lượng sống của bệnh nhân suy thượng thận
Suy tuyến thượng thận là tình trạng tuyến thượng thận không sản xuất đủ hormone thiết yếu như cortisol và aldosterone. Tuy không thể hồi phục chức năng tuyến, nhưng thay thế hormone bằng thuốc suốt đời giúp kiểm soát tốt bệnh. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ:
– Khủng hoảng thượng thận (adrenal crisis): Đây là biến chứng cấp tính, đe dọa tính mạng, xảy ra khi cơ thể thiếu cortisol trầm trọng trong tình huống stress (nhiễm trùng, chấn thương, phẫu thuật…). Nếu không được tiêm hydrocortisone khẩn cấp, có thể dẫn đến sốc, hôn mê và tử vong.
– Điều trị không đều hoặc sai liều: Bỏ thuốc, tự ý giảm liều hoặc không điều chỉnh liều khi ốm đau có thể khiến cơ thể suy kiệt, huyết áp tụt và rối loạn điện giải.
– Bệnh tự miễn đi kèm: Nhiều người bị suy thượng thận nguyên phát do rối loạn tự miễn, thường đi kèm các bệnh như tiểu đường type 1, suy giáp Hashimoto… – những bệnh này nếu không kiểm soát tốt cũng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
– Tuổi khởi phát và mức độ tổn thương: Trẻ em hoặc người bị suy thượng thận nặng từ sớm, kèm biến chứng thần kinh hoặc tim mạch, có thể có tiên lượng kém hơn một chút.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến cơ sở y tế khẩn cấp nếu xuất hiện các triệu chứng sau – đây có thể là dấu hiệu của khủng hoảng thượng thận:
– Mệt lả, lú lẫn, thậm chí hôn mê
– Đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn liên tục
– Huyết áp tụt đột ngột, mạch nhanh, da lạnh ẩm
– Sốt cao không rõ nguyên nhân trong bối cảnh đang dùng thuốc thay thế
Trong phòng khám, tôi từng gặp bệnh nhân suýt tử vong chỉ vì tự ngưng thuốc vài ngày khi “cảm thấy khỏe”. Điều đó cho thấy: suy thượng thận không biểu hiện rõ khi ổn định, nhưng lại rất nguy hiểm khi mất kiểm soát.
Làm sao để sống khỏe lâu dài với suy tuyến thượng thận?
May mắn thay, với hiểu biết và chuẩn bị đúng, bạn hoàn toàn có thể sống trọn vẹn:
– Dùng thuốc thay thế hormone đều đặn: Hydrocortisone là thuốc nền tảng, thường chia 2–3 lần/ngày. Liều có thể cần tăng khi bạn bị sốt, nhiễm trùng, chấn thương hoặc phẫu thuật.
– Mang theo thẻ y tế hoặc vòng đeo tay cảnh báo: Trong tình huống bất tỉnh, nhân viên y tế sẽ biết bạn cần tiêm cortisol khẩn cấp.
– Học cách tự tiêm hydrocortisone: Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn tiêm bắp khi có dấu hiệu khủng hoảng (nôn không uống được, lơ mơ, huyết áp thấp…).
– Kiểm tra định kỳ: Đo điện giải, chức năng thận, huyết áp và điều chỉnh liều thuốc theo chỉ định.
– Duy trì lối sống cân bằng: Ăn đủ muối (nếu thiếu aldosterone), tránh stress kéo dài, tập thể dục nhẹ nhàng và ngủ đủ giấc.
Suy tuyến thượng thận không phải là bản án tử, mà là một tình trạng mạn tính có thể kiểm soát tốt nếu bạn hợp tác chặt chẽ với bác sĩ. Trong thực hành lâm sàng, tôi thấy nhiều bệnh nhân sống khỏe mạnh qua tuổi 70–80 mà không gặp biến chứng nghiêm trọng – miễn là họ không xem nhẹ việc dùng thuốc và luôn sẵn sàng ứng phó khi cơ thể gặp stress.
Hãy nhớ: Cortisol là hormone sống còn. Chỉ cần bạn tôn trọng liều thuốc như tôn trọng nhịp tim của mình, căn bệnh này sẽ không cản trở bạn sống một cuộc đời trọn vẹn.
