Bệnh lao là gì và có nguy hiểm không?
Chào bạn,
Bệnh lao là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến phổi nhưng cũng có thể lan sang các cơ quan khác như hạch, xương, màng não hay thận. Đây là bệnh truyền nhiễm, có khả năng lây lan qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện gần người lành.
Dù nghe có vẻ đáng sợ, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ, bệnh lao hoàn toàn có thể chữa khỏi. Tôi sẽ chia sẻ rõ hơn để bạn hiểu bản chất, dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh hiệu quả.
Nguyên nhân và cách lây truyền của bệnh lao
– Tác nhân gây bệnh: Vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis, có khả năng sống dai trong môi trường tối và ẩm.
– Đường lây chính: Qua không khí — khi người mắc lao phổi ho, khạc, hắt hơi, nói chuyện, vi khuẩn phát tán vào không khí và người lành hít phải.
– Không lây qua tiếp xúc thông thường: Không lây qua bắt tay, dùng chung bát đũa, ôm hôn hay qua da.
– Yếu tố nguy cơ: Suy giảm miễn dịch (HIV/AIDS, đái tháo đường, suy dinh dưỡng), sống trong môi trường chật hẹp, thiếu ánh sáng, hoặc tiếp xúc thường xuyên với người bệnh chưa điều trị.
Dấu hiệu cảnh báo bạn có thể đang mắc lao
– Ho kéo dài trên 2–3 tuần, có thể kèm theo đờm, đôi khi ho ra máu.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài, chán ăn.
– Sốt nhẹ về chiều, đổ mồ hôi đêm.
– Đau ngực, khó thở (khi tổn thương phổi nặng).
– Nếu lao ngoài phổi: sưng hạch không đau, đau lưng (lao cột sống), tràn dịch màng phổi, rối loạn tiêu hóa (lao ruột)…
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân chỉ nghĩ mình “ho cảm thông thường”, đến khi chụp X-quang mới phát hiện tổn thương lao đã lan rộng.
Bệnh lao có chữa khỏi được không?
– Có, bệnh lao hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu tuân thủ đúng và đủ phác đồ điều trị (thường kéo dài 6–8 tháng).
– Điều trị gồm 4 loại thuốc kháng lao phối hợp trong giai đoạn đầu (2 tháng), sau đó duy trì 2–3 loại trong vài tháng tiếp theo.
– Nguy cơ tái phát hoặc kháng thuốc rất cao nếu bạn tự ý ngưng thuốc khi thấy đỡ triệu chứng.
– Lao kháng thuốc (MDR-TB) là biến chứng nghiêm trọng, đòi hỏi điều trị phức tạp hơn, kéo dài 9–20 tháng và chi phí cao.
Cách phòng ngừa bệnh lao hiệu quả
– Tiêm vắc-xin BCG cho trẻ sơ sinh — giúp phòng lao kê và lao màng não ở trẻ nhỏ.
– Giữ gìn vệ sinh hô hấp: Che miệng khi ho, đeo khẩu trang nếu đang điều trị lao.
– Thông thoáng nơi ở, tránh sống trong không gian kín, ẩm thấp.
– Tăng cường sức đề kháng: Ăn uống đủ chất, ngủ đủ, kiểm soát bệnh nền (đái tháo đường, HIV…).
– Khám sớm nếu ho kéo dài — đặc biệt khi có yếu tố nguy cơ tiếp xúc với người bệnh.
Bệnh lao không phải là “án tử”, nhưng lại rất nguy hiểm nếu bị bỏ sót hoặc điều trị nửa vời. Triệu chứng ban đầu dễ nhầm với cảm cúm thông thường, nên bạn đừng chủ quan nếu ho kéo dài kèm sụt cân, sốt nhẹ về chiều. Việc chẩn đoán sớm bằng X-quang phổi và xét nghiệm đờm sẽ giúp điều trị kịp thời, tránh lây lan cho người thân và cộng đồng. Hãy đi khám ngay khi nghi ngờ — vì lao chữa được, nhưng chỉ khi bạn hành động đủ sớm.
