Nước tiểu màu hồng có nguy hiểm không?

Dạo gần đây, tôi thấy nước tiểu của mình có màu hồng nhạt, đôi lúc như pha máu. Không rõ do ăn uống hay dấu hiệu bệnh lý? Liệu có cần lo lắng và nên làm gì tiếp theo?

Chuyên viên tư vấn

Chào bạn,

Nước tiểu màu hồng thường là dấu hiệu của tiểu máu – tức là có hồng cầu xuất hiện trong nước tiểu. Dù đôi khi nguyên nhân lành tính (như ăn củ dền hay dùng thuốc), nhưng nhiều trường hợp lại cảnh báo vấn đề nghiêm trọng ở thận, đường tiết niệu hoặc thậm chí ung thư. Tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu khi nào cần chủ động đi khám.

Nguyên nhân khiến nước tiểu chuyển sang màu hồng

Có nhiều lý do khiến nước tiểu đổi màu, và không phải lúc nào cũng do bệnh lý. Tuy nhiên, việc phân biệt rất quan trọng:

– Thực phẩm: Củ dền, mâm xôi, thanh long đỏ có thể làm nước tiểu nhuộm màu hồng – hiện tượng này vô hại và tự hết sau 1–2 ngày.
– Thuốc: Một số loại thuốc như rifampicin (điều trị lao), phenazopyridine (giảm đau đường tiểu), hoặc thuốc nhuận tràng chứa senna có thể gây đổi màu nước tiểu.
– Tiểu máu thật sự (hematuria): Đây là tình trạng hồng cầu rò rỉ vào nước tiểu, có thể do:
• Nhiễm trùng đường tiểu (viêm bàng quang, viêm niệu đạo)
• Sỏi thận hoặc sỏi niệu quản
• Phì đại tuyến tiền liệt (ở nam giới trung niên trở lên)
• Viêm cầu thận hoặc các bệnh lý thận mạn tính
• Chấn thương vùng bụng – chậu
• Ung thư bàng quang, thận hoặc tuyến tiền liệt (hiếm gặp hơn nhưng rất nghiêm trọng)

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân nghĩ “chỉ là màu nước tiểu lạ”, nhưng hóa ra bị sỏi thận kích thước lớn hoặc khối u bàng quang giai đoạn sớm – phát hiện kịp thời nhờ xét nghiệm đơn giản.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

Không phải lúc nào tiểu máu cũng đi kèm đau. Nhưng nếu bạn thấy một trong những biểu hiện sau, đừng chần chừ:

– Nước tiểu màu hồng, đỏ hoặc nâu kéo dài hơn 24–48 giờ mà không liên quan đến thực phẩm/thuốc
– Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu nhiều lần, cảm giác nóng rát khi đi tiểu
– Đau lưng, đau hông, đau bụng dưới âm ỉ hoặc dữ dội
– Sốt, ớn lạnh, buồn nôn – có thể gợi ý nhiễm trùng nặng
– Tiểu ra cục máu đông hoặc nước tiểu đục kèm mùi hôi
– Tiền sử gia đình có người mắc bệnh thận hoặc ung thư đường tiết niệu

Đặc biệt, nam giới trên 50 tuổi hoặc người hút thuốc lâu năm cần đặc biệt cảnh giác – vì nguy cơ ung thư bàng quang cao hơn.

Cách xử trí ban đầu và phòng ngừa tại nhà

Nếu bạn nghi ngờ do thực phẩm hoặc thuốc, hãy:

– Theo dõi thêm 1–2 ngày: Ngừng ăn thực phẩm có màu đỏ đậm, ghi lại các thuốc đang dùng.
– Uống đủ nước: Giúp pha loãng nước tiểu, giảm kích ứng niêm mạc đường tiểu.
– Không tự ý dùng kháng sinh: Nhiều người mua thuốc điều trị “viêm tiểu” khi chưa rõ nguyên nhân, dễ dẫn đến kháng thuốc hoặc che lấp triệu chứng bệnh nặng.
– Giữ vệ sinh cá nhân: Đặc biệt ở nữ giới – lau từ trước ra sau, tránh thụt rửa sâu.

Tuy nhiên, nếu không chắc chắn, tốt nhất là đi khám. Chỉ cần một xét nghiệm nước tiểu đơn giản (urinalysis) cũng có thể xác định có hồng cầu thật hay không – từ đó định hướng chẩn đoán chính xác.

Các xét nghiệm cần làm khi nước tiểu màu hồng

Khi bạn đến gặp bác sĩ, tôi thường chỉ định:

– Xét nghiệm nước tiểu tổng quát: Phát hiện hồng cầu, bạch cầu, protein, nitrit…
– Siêu âm bụng – chậu: Đánh giá thận, bàng quang, tuyến tiền liệt (ở nam), tử cung – buồng trứng (ở nữ).
– Xét nghiệm máu: Đánh giá chức năng thận (creatinine, ure) nếu nghi ngờ tổn thương thận.
– Trong một số trường hợp: CT scan niệu quản, soi bàng quang hoặc MRI nếu có dấu hiệu bất thường.

Mục tiêu là tìm ra nguồn gốc chảy máu – từ thận, niệu quản, bàng quang hay niệu đạo – để điều trị đúng căn nguyên.

Nước tiểu màu hồng không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng cũng không bao giờ nên bỏ qua. Trong nhiều trường hợp, đây là “tiếng chuông cảnh báo” sớm của các bệnh lý tiềm ẩn – và can thiệp kịp thời có thể ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng. Nếu bạn thấy hiện tượng này kéo dài quá 1–2 ngày mà không rõ nguyên nhân, hãy đi khám chuyên khoa Thận – Tiết niệu càng sớm càng tốt. Sức khỏe đường tiểu là nền tảng cho chất lượng cuộc sống – đừng đợi đến khi có đau mới hành động.